Współczesna leksyka młodzieżowa – konwersatorium leksykograficzne. 3003-C3N-KJ1
Wprowadzenie: leksykologiczne i leksykograficzne aspekty badań nad słownictwem młodzieżowym.
Dawne i współczesne słowniki rejestrujące leksykę młodzieżową. Typologiczne i tematyczne zróżnicowanie opracowań z tego zakresu.
Metodologia leksykograficznego opisu socjolektyzmów (sposoby pozyskiwania materiału i specyfika słownikowego opisu leksyki środowiskowej).
Makro- i mikrostruktura słownika leksyki środowiskowej.
Neologizmy młodzieżowe i wybrane problemy związane z ich opisem – na przykładzie haseł słownika Obserwatorium Językowego UW (obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl).
Zasady cytowania. Problem diagnostyczności cytatów ilustrujących użycie neologizmów młodzieżowych.
Ekspresywność i nacechowanie aksjologiczne jednostek socjolektu młodzieżowego.
Odzwierciedlenie przemian społeczno-kulturowych w leksyce młodzieżowej. Wpływ słownictwa młodzieżowego na współczesną polszczyznę.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student:
– rozumie, na czym polega specyfika słownikowego opisu leksyki środowiskowej
– zna omawiane na zajęciach słowniki socjolektów młodzieżowych
– umiejętnie posługuje się podstawową terminologią z zakresu współczesnej leksykografii
– wyjaśnia i interpretuje zjawiska językowe typowe dla socjolektów młodzieżowych
– ma świadomość kulturowych uwarunkowań rozwoju leksyki młodzieżowej
– ma wiedzę na temat głównych tendencji leksykograficznych związanych z opisem socjolektów
– potrafi zastosować w praktyce poznane na zajęciach narzędzia opisu słownikowego
Kryteria oceniania
1. Obecność na zajęciach (możliwe są dwie nieobecności).
2. Terminowe odrabianie prac domowych.
3. Napisanie pracy zaliczeniowej polegającej na słownikowym opracowaniu wybranych neologizmów młodzieżowych (według metod stosowanych w słowniku Obserwatorium Językowego UW: obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl).
Literatura
Baniecka E., Gwara młodzieżowa jako odmiana współczesnej polszczyzny — próba charakterystyki, „Studia Gdańskie”, 2008, t. V, 157–169.
Bańko M., Decyk-Zięba W., Rudnicka E. (red.), Leksykografia w różnych kontekstach, Warszawa 2020.
Bańko M., Karaś H. (red.), Między teorią a praktyką. Metody współczesnej leksykografii, Warszawa 2018.
Bańko M., Z historii antyleksykografii, Warszawa 2020.
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Warszawa 2001.
Bielińska M. (red.), Leksykografia. Słownik specjalistyczny, Kraków 2020.
Burkacka I., Klasyfikacja słowotwórcza nowszych zapożyczeń, „Linguistica Copernicana” 2010/2, s. 229–240.
Chaciński B., Totalny słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2007.
Filiciński P., Wójtowicz S., Hip hop. Słownik, Warszawa 2007.
Filiciński P., Sposoby pomnażania współczesnego zasobu frazeologicznego polszczyzny [w:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne, red. S. Bąba, K. Skibski, M. Szczyszek, Poznań 2010, s. 21–32.
Gębka-Wolak M., Między leksyką a składnią, czyli o specyficznych właściwościach gramatycznych wyrażeń typu gdzie on nie mieszkał, celnik jak nie wrzaśnie, ja ci porzucam, kupców a kupców [w:] Dyskursy trzeciego tysiąclecia 2, red. E. Pajewska, Szczecin 2013, s. 71–87.
Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 2003.
Hącia A., Kłosińska K., Łachnik J., Pędzich B., Problemy metodologiczne związane z opisem nowych jednostek języka na przykładzie słownika neologizmów (OJ UW) [w:] Dialog z Tradycją, tom IX, Językowe świadectwa przemian społecznych i kulturowych, red. E. Horyń, E. Młynarczyk, Kraków 2021, s. 131–153.
Hącia A., Kłosińska K., Łachnik J., Pędzich B., Słownik polskich neologizmów w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego [w:] Dialog z Tradycją, tom IX, Językowe świadectwa przemian społecznych i kulturowych, red. E. Horyń, E. Młynarczyk, Kraków 2021, s. 109–130.
Jendrzejek A., Pastwa J. (red.), Słownik gwary młodzieżowej, Toruń 2006.
Kaczmarek L., Skubalanka T., Grabias S., Słownik gwary studenckiej, Lublin 1994.
Kłosińska K., Skąd się biorą frazeologizmy? Źródła frazeologizmów i mechanizmy frazeotwórcze [w:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Geneza dawnych i nowych frazeologizmów polskich, red. G. Dziamska-Lenart, J. Liberek, Poznań 2016, s. 19–51.
Kołodziejek E., Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin 2005.
Kołodziejek E., Konceptualizacja rzeczywistości w socjolekcie młodzieżowym, „Studia Językoznawcze” t. 1: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2002, s. 131–140.
Kołodziejek E., Socjolekt studentów – fakt czy mit? (w:) Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. VIII, Szczecin 2002, s. 289–299.
Maffesoli M., Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, tłum. M. Bucholc, Warszawa 2008.
Majdak M., Inne kwalifikatory w Innym słowniku języka polskiego. Wybrane zagadnienia [w:] Zeszyt 2 Studenckich Prac Naukowych Koła Młodych Językoznawców, red. E. Kołodziejek, Szczecin 2003, s. 7–19.
Niebrzegowska-Bartmińska S., O różnych wariantach definicji leksykograficznej – od taksonomii do kognitywizmu, „Etnolingwistyka”, 2018, t. 30, s. 259–284.
Pędzich B., Socjolekty wczoraj i dziś. Wpływ przemian społeczno-kulturowych przełomu XX i XXI w. na rozwój środowiskowych odmian języka [w:] Język (w) transformacji – transformacja w języku, red. nauk. A. Frączek i A. Just, Warszawa 2019, s. 78–88.
Piekot T., Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu, Wałbrzych 2008.
Smółkowa T., (red.), Słowa, słowa… Czy je znasz?, Kraków 2013.
Waszakowa K., Rola kontekstu i sytuacji w rozumieniu neologizmów, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1997/53, s. 121–132.
Waszakowa K., Wariantywne postaci neologizmów w świetle adaptacyjnej funkcji słowotwórstwa, „Prace Filologiczne” 2007/53, s. 691–700.
Widawski M. (red. nauk.), Slang UG. Słownik slangu studentów Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
Wileczek A, Gry (nie)dosłownością w socjolekcie młodzieżowym, „Socjolingwistyka”, t. XXVIII, 2014, s. 153‒164.
Wileczek A., Kod młodości. Młodomowa w kontekstach społeczno-kulturowych, Warszawa 2018.
Żmigrodzki P., Przybylska R. (red.), Nowe studia leksykograficzne, Kraków 2007.
Żmigrodzki P., Przybylska R. (red.), Nowe studia leksykograficzne, t. 2, Kraków 2008.
Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: