Gramatyka opisowa języka polskiego II 3003-11A2GR
ZAGADNIENIA OMAWIANE NA WYKŁADZIE:
I-II. Język jako system dwustopniowy - powtórzenie. Podstawowe operacje myślowe w języku. Znaczenie i odniesienie (statusy referencjalne).
III. Granice gramatyki, semantyki i pragmatyki. Podstawy gramatyki kognitywnej.
IV-V. Lingwistyka kulturowa i językowy obraz świata. Kulturemy.
VI. Lingwistyka tekstu. Spójność tekstu. Analiza dyskursu.
VII. Funkcje języka i wypowiedzi. Akty mowy.
VIII. Akty illokucyjne i gatunki mowy. Implikatury konwersacyjne. Grzeczność językowa.
IX-X. Język inkluzywny a lingwistyka kulturowa i kognitywna. Najnowsze tendencje: feminatywy, osobatywy, nazwy przynależności etnicznej i grupowej. Feminatywy i lingwistyka genderowa.
XI. Lingwistyka korpusowa i technologia językowa. Konkordancje, kolokacje, listy frekwencyjne, słowa klucze i inne narzędzia korpusowe.
XII. Korpus Współczesnego Języka Polskiego (kwjp.ipipan.waw.pl).
XIII-XV. Zasoby i narzędzia technologii językowej Clarin.
W cyklu 2023Z:
Zajęcia z GOJP 2 składają się z dwóch obowiązkowych części: Wykład będzie poświęcony słowotwórstwu – jego opisowi w powiązaniu z semantyką i pragmatyką. Omówiony zostanie językowy potencjał słowotwórstwa i jego możliwości tekstowe. Rozważania teoretyczne ilustrowane będą przykładami zaczerpniętymi z różnych źródeł – ich analiza stanowić będzie argumentację przedstawianych tez i uogólnień, jak i okazję do utrwalania zasad opisu słowotwórczego w ramach metodologii strukturalistycznej. Tematyka ćwiczeń jest zróżnicowana, zależnie od prowadzącego zajęcia. Omawiane będą wybrane zagadnienia z zakresu składni, słowotwórstwa, fonetyki i fonologii związane z opisem polszczyzny w ramach GOJP 1, tu pomyślane jako rozszerzenie i/lub pogłębienie jednego z działów gramatyki – por. sylabusy grup ćwiczeniowych. Ocena końcowa z przedmiotu GOJP 2 wystawiana jest na podstawie łącznej liczby punktów uzyskanych z wykładu (maks. 40 punktów) i zaliczenia ćwiczeń (maks. 60 punktów). |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu części wykładowej przedmiotu student:
- odróżnia zagadnienia z zakresu semantyki i pragmatyki, dostrzega relacje między nimi;
- zna najważniejsze pojęcia dotyczące teorii aktów mowy, funkcji języka i językowego obrazu świata;
- zna podstawowe założenia i narzędzia lingwistyki korpusowej;
- dostrzega we współczesnej polszczyźnie problemy badawcze z zakresu gramatyki, pragmatyki i semantyki.
Efekty uczenia się dotyczące ćwiczeń zależą od ich tematyki (por. sylabusy grup ćwiczeniowych).
Kryteria oceniania
• Ocena końcowa z przedmiotu wystawiana jest na podstawie łącznej liczby punktów uzyskanych z wykładu (maks. 40 punktów) i ćwiczeń (maks. 60 punktów).
• Aby zaliczyć przedmiot (jako całość złożoną z ćwiczeń i wykładu), student musi otrzymać w sumie co najmniej 60 punktów.
• Końcowy test z wykładu dotyczy zagadnień omawianych na wykładzie.
• Zasady zaliczenia ćwiczeń ustalają prowadzący (por. sylabusy grup ćwiczeniowych).
Zarówno na wykładzie, jak i na ćwiczeniach dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności (maksymalnie 2 ponadwymiarowe nieobecności można odpracować po uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia; opuszczenie zajęć 5 lub więcej razy jest podstawą niezaliczenia zajęć).
Szacowany nakład pracy studentów: 120 godz. (4 ECTS), w tym:
- udział w ćwiczeniach: 30 godz. (1 ECTS)
- udział w wykładzie: 30 godz. (1 ECTS)
- bieżące przygotowanie do ćwiczeń i zaliczenia wykładu: 30 godz. (1 ECTS)
- przygotowanie pracy zaliczeniowej na ćwiczeniach: 30 godz. (1 ECTS)
Wykorzystanie przez studentów narzędzi sztucznej inteligencji wymaga uzgodnienia z osobą prowadzącą zajęcia (zgodnie z uchwałą nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia).
Literatura
LITERATURA DO WYKŁADU
Dobrzyńska T., 2001, Tekst, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Warszawa, 293-316.
Grzegorczykowa R., 2010, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa.
Grzegorczykowa R., 2021, Język w służbie myśli. Warszawa.
Langacker R., 2009, Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Kraków.
Od Gutenberga do Zuckerberga. Wstęp do Humanistyki cyfrowej, red. A. Pawłowski, Wrocław 2024.
Wierzbicka A., 1999, Język – umysł – kultura. W-wa, s. 5-10.
Lakoff G., Johnson M., 1988, Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Linde-Usiekniewicz J., Łaziński M., 2022, Język niedyskryminujący, w: Polszczyna na co dzień, Warszawa 2022, 789-816.
Łaziński M., 2021, Feminatywy oraz inne spory o słowa, Socjolingwistyka XXXVII, 2023 345-368
Małocha-Krupa, A.,2018, Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych. Wrocław.
Tokarski R., 2001, Słownictwo jako interpretacja świata, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Warszawa, 343-370.
Zdunkiewicz-Jedynak D., 2001, Akty mowy, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Warszawa, 269-280.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: