Od fotografii do Facebooka. Podmiot nowoczesny i praktyki mediów wizualnych 3002-SPEC15KW3
Program zajęć obejmuje wybrane "wydarzenia wizualne" – od pojawienia się fotografii do narodzin mediów społecznościowych – są one analizowane przez pryzmat recepcji im współczesnej, co pozwala dostrzec, to co było istotne historycznie dla ich uznania za znaczące lub społecznie istotne
2004: Facebook – 2006: człowiek roku „Time” – YOU(Tube)
1840: Hyppolyte Bayard, Autoportret topielca – 1865: Alexander Gardner, Portret Lewisa Payne’a (a.k.a. Lewis Powell) – 1990: Photoshop 1.0
1863: Edouard Manet, Olimpia – 1995: Katarzyna Kozyra, Olimpia
1895: Wilhelm Röntgen publikuje artykuł na temat promieni X / pierwszy publiczny pokaz kinematograficzny – 1900: Zygmunt Freud, Objaśnianie marzeń sennych
1917: The Immigrant, reż. Charles Chaplin
1914–1918: Grób Nieznanego Żołnierza (pierwsza wojna światowa i awangarda)
1929: Pies andaluzyjski, reż. Luis Buñuel, Salvador Dali
1932: Tryumf woli, reż. Leni Riefenstahl – 1942: [Getto], mat. dokumentalny
1942: Casablanca, reż. Michael Curtiz
1948–1949: Andrzej Wróblewski Rozstrzelania – 1949: Francis Bacon Trzy studia postaci na podstawie tematu Ukrzyżowania
1955: Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina w Warszawie / Festiwal Młodzieży w Warszawie
1955: Edward Steichen, Family of Man, Museum of Modern Art, New York City
1960: Przygoda, reż. Michelangelo Antonioni
1962: Andy Warhol, Marylin Monroe
1965: Lennart Nillson A Child is Born
1968: Społeczeństwo spektaklu – rewolucje ulicy – retoryka oporu
1972: Terror na olimpiadzie w Monachium
1972: Głębokie gardło – 1976:VHS – 1990: Twin Peaks (TV), reż. David Lynch
1990: "Jesień ludów"
1991: Pieta w kampanii reklamowej Benettona
2001: Big Brother – 2004: You.Tube
2001: 9/11 WTC live
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Osoba studiująca:
– w stopniu pogłębionym zna i rozumie teorie i narzędzia badania kultury wizualnej, mediów wizualnych i związanych z nimi praktyk kulturowych;
– różnicuje je ze względu na przyjętą perspektywę dyscyplinarną (np. socjologiczną, historii sztuki);
– zna fundamentalne dylematy współczesności w odniesieniu do sprzeczności epoki nowoczesnej oraz rolę, jaką w ich kontekście pełnią media i ich społeczne użycia;
– zna metody badawcze kultury wizualnej oraz główne tendencje tych badań w Polsce i na świecie;
– zna punkty zwrotne w przemianach sztuk wizualnych / mediów wizualnych w XIX i XX wieku;
– rozumie relację między techniką – człowiekiem – światem w kontekście przemian mediów wizualnych;
– potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w wypowiedziach ustnych oraz w samodzielnej pracy pisemnej;
– potrafi interpretować zgromadzony materiał – oraz dzieła sztuki wizualnej i wydarzenia medialne – uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny oraz środowisko medialne;
– określa znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji;
– umie napisać rozprawkę naukową, samodzielnie formułując problem badawczy, dobierając źródła i literaturę naukową oraz odpowiednią metodologię;
– jest gotowa do zaangażowania w dialog społeczny i międzykulturowy ze zrozumieniem i empatią oraz do uczestnictwa w debacie publicznej;
– rozpoznaje wrażliwości aktorów analizowanych wydarzeń historycznych – i innych osób uczestniczących w dyskusji;
– potrafi przyjąć postawę szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury, także w odniesieniu do sytuacji konfliktogennych, zarówno w historii, jak i współcześnie.
Kryteria oceniania
Wymagana jest obecność na zajęciach: dopuszczalne są cztery – usprawiedliwione lub nieusprawiedliwione – nieobecności w roku; nadmiarowe nieobecności wymagają zaliczenia pisemnego; opuszczenie ponad 1/3 liczby zajęć oznacza niezaliczenie przedmiotu.
Ocena końcowa wystawiana jest na podstawie:
– pracy rocznej, będącej analizą wybranego wydarzenia medialnego lub przedstawienia wizualnego o wadze społecznej potwierdzonej w jego recepcji (50%);
– egzaminu ustnego obejmującego całość programu zajęć oraz dyskusję o pracy rocznej (50%).
Szczegółowe kwestie związane z komunikacją podczas zajęć oraz wymogami dotyczącymi pracy rocznej, w tym zagadnienia dotyczące redakcji tekstu i posługiwania się AI, zostaną uzgodnione na początku semestru.
Szacunkowy nakład pracy osoby studiującej: 7 ECTS (210 h) – udział w zajęciach 60 h (2 ECTS), przygotowanie do zajęć 60 h (2 ECTS), przygotowanie pracy rocznej 60 h (2 ECTS), przygotowanie do egzaminu ustnego 30 h (1 ECTS).
Literatura
Literatura oraz zagadnienia udostępniane są grupie w wersji elektronicznej za pomocą Google Classroom.
Wybrana literatura:
Walter Benjamin, Anioł historii, wyb. i oprac. H. Orłowski, Wyd. Poznańskie, Poznań 1996.
John Berger, Sposoby widzenia, przeł. Mariusz Bryl, Poznań 1997
Lisa Cartwright, Screening the Body. Tracing Medicine’s Visual Culture, University of Minnesota Press, Minneapolis–London 1995
Jonathan Crary, Techniques of Observer. On Vision and Modernity in the Nineteeth Century, MIT Press 1992
Urszula Czartoryska, Od pop artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973
Guy Debord, Społeczeństwo spektaklu. Rozważania o społeczeństwie spektaklu, przeł. Mateusz Kwaterko, Warszawa 2004
Gilles Deleuze, Kino 1. Obraz-ruch, 2. Obraz-czas, przeł. Janusz Margański, Gdańsk 2009
Modris Eksteins, Święto wiosny. Wielka wojna i narodziny nowego wieku, przeł. K. Rabińska, Warszawa 1996
Andreas Huyssen, Present Pasts. Urban Palimpsets and the Politics of Memory, Stanford 2003
Martin Jay, Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Od impresjonistów do Bergsona [fragm. Downcast Eyes. The Denigration of Vision in Twentienth-Century French Thought, rozdz. III], przeł. Jarosław Przeźmiński [w:] Odkrywanie modernizmu, pod red. Ryszarda Nycza, Kraków 1998
Izabela Kowalczyk, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90., Warszawa 2002
Miasto w sztuce – sztuka miasta, red. Ewa Rewers, Universitas, Kraków 2010
Nicholas Mirzoeff, An Introduction to Visual Culture, Routledge 1999
Lynda Nead, Akt kobiecy. Sztuka, obscena i seksualność, przeł. Ewa Franus, Poznań 1998
Mieczysław Porębski, Granica współczesności 1909–1925, Warszawa 1989
Postmodernizm. Antologia przekładów, red. Ryszard Nycz, Kraków 1997
Jacques Rancière, Estetyka jako polityka, przeł. Julian Kutyła i Paweł Mościcki, Warszawa 2007
Rekonfiguracje modernizmu. Nowoczesność i kultura popularna, red. Tomasz Majewski, Warszawa 2010
Rewolucje 1968, red. Hanna Wróblewska, Maria Brewińska, Zofia Machnicka, Joanna Sokołowska, Warszawa 2008
Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego, red. John J. MacAloon, przeł. Katarzyna Przyłuska-Urbanowicz, Warszawa 2009
Susan Sontag, Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory, przeł. Jarosław Anders, Warszawa 1999
Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia, red. Adam Ważyk, Warszawa 1976
Viewing Positions. Ways of Seeing Film, red. Linda Williams, Rutgers University Press 1995
The Visual Culture Reader, red. Nicholas Mirzoeff, Routledge 1998
Samuel Weber, Teatralność jako medium, przeł. Jan Burzyński, Kraków 2009
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: