Antropologia widowisk – nowe horyzonty 3002-KON2024K25
Wychodząc z założenia o politycznym charakterze teatru, performansu i widowiska, chcemy sprawdzić skuteczność rozmaitych strategii działania w zachowaniach społecznych: od performansów władzy i przemocy, poprzez widowiska wspólnoty (communitas) i praktyki narzucające tożsamość po konstruowanie nowych podmiotowości. Zagadnienia te będą omawiane m.in. na podstawie analizy rozmaitych ruchów i akcji społecznych – od Parady Równości po Occupy Wall Street, od miesięcznic smoleńskich po czarny protest.
Podczas zajęć będziemy twórczo nawiązywać do – klasycznych już – rozpoznań i narzędzi antropologii widowisk, pytając o ich aktualność w refleksji nad politycznością współczesnych performansów społecznych, widowisk kulturowych.
Refleksja podejmowana na zajęciach zorganizowana zostanie wokół następujących zagadnień:
1. Communitas i liminalność.
2. Performatywna teoria zgromadzeń.
3. Ramy uznawania.
4. Wytwarzanie innego.
5. Ruchy oporu, choreografie protestu.
6. Sztuki działania.
7. Formy wzajemności.
8. Ofiara.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie:
- podstawowe zagadnienia z zakresu antropologii widowisk związane z takimi kategoriami, jak wspólnota, communitas, liminalność, święto, ofiara
– wybrane współczesne teorie zgromadzeń
– metody analizy oraz interpretacji współczesnych praktyk oporu i protestu w ich performatywnym i widowiskowym wymiarze.
Student potrafi
– wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować zjawiska związane z działaniami w przestrzeni publicznej w ich społecznym, politycznym i performatywnym wymiarze.
– interpretować zgromadzony materiał dotyczący różnych form społecznych protestów i ruchów oporu, uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny;
- zabierać głos w dyskusji na tematy związane z kulturowymi strategiami wytwarzania wspólnoty
Student jest gotów do
- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści dotyczących performatywnych strategii oporu, protestu i wytwarzania wspólnoty
- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury związanych z budowaniem tożsamości przez grupy mniejszościowe
- dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej na temat wspólnoty, perfromanów społecznych i widowisk kulturowych dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju.
Kryteria oceniania
1. Podstawowym warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u osoby prowadzącej. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach (30%) w semestrze skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć. Jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50% w semestrze.
2. Na ocenę końcową składają się: ocena aktywności na zajęciach w trakcie całego semestru (50%) oraz ocena krótkiej prezentacji/interpretacji wybranego zagadnienia związanego z tematyką zajęć w formie pisemnej lub ustnej (do wyboru przez osobę uczestniczącą w zajęciach) - 50%.
3. Szacunkowy nakład pracy osoby studiującej: 3 ECTS (90h) - udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 30h (1 ECTS), przygotowanie zaliczenia 30h (1 ECTS);
4. Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do przygotowania, korekty i redakcji tekstów.
Literatura
Podstawowa literatura:
Carla Blumenkranz (red.), Occupy!: Sceny z okupowanej Ameryki, tłum. Barbara Szelewa, fragmenty, Warszawa 2012.
S. Boym, Dyskomfort nostalgii, w: (Kon)teksty pamięci. Antologia, red. naukowa Kornelia Kończal, Warszawa 2014, s. 327–341.
Jean Baudrillard, Symulakry i symulacja, tłum. Sławomir Królak, Warszawa 2005, 5-23 i 28-38.
Judith Butler, Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń, tłum. Joanna Bednarek, Warszawa 2016, rozdz. 1. Polityka płciowa i prawo do pojawiania się;
Judith Butler, Ramy wojny: kiedy życie godne jest opłakiwania?, tłum. Agata Czarnacka, Warszawa 2011, s. 41-59.
Victor Turner, Proces rytualny. Struktura i antystruktura, tłum. Ewa Dżurak, Warszawa 2010, s. 115-129 i 138-149
Grzegorz Ziółkowski, Okrutny teatr samospaleń. Protesty samobójcze w ogniu i ich echa w kulturze współczesnej, Poznań 2018, s. 66-87.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: