Tekstualne doświadczenia niepełnosprawności 3002-KON2023K27
Celem konwersatorium jest analiza i interpretacja tekstów kultury – dramatycznych, teatralnych, (auto)biograficznych – dotyczących niepełnosprawności (przede wszystkim tworzonych przez osoby doświadczające niepełnosprawności, ale także – w kilku przypadkach – tych, które to doświadczenie tematyzują w ramach fikcji). Podczas pierwszych zajęć uczestnicy/uczestniczki konwersatorium zostaną zaznajomieni/zaznajomione z kluczowymi informacjami na temat disability studies oraz najważniejszymi terminami, które będą mogły stanowić punkt odniesienia w dyskusjach. Rozmowa dotyczyć będzie również samego (problematycznego) pojęcia niepełnosprawności i społecznych dyskursów na jej temat. By badać teksty kultury traktujące o niepełnosprawności, konieczne jest bowiem odwołanie do pozaartystycznych sposobów mówienia o niej.
Konwersatorium będzie podzielone na trzy bloki: dramat, teatr, (auto)narracje. Każdy blok rozpocznie się od zajęć teoretycznych – omówienia tekstów wskazujących najważniejsze zagadnienia, konteksty bądź narzędzia do analizy utworów danego działu. Studentkom i studentom kulturoznawstwa prowadząca zaproponuje polonistyczne narzędzia analizy tekstu; spojrzenie na ukształtowanie formalne utworu, stylistykę, kompozycję. Wspólnie będziemy szukać odpowiedzi na pytanie, „jak to jest zrobione?”. Tym samym zajęcia rozszerzą kompetencje analityczne i interpretacyjne członków/członkiń kursu oraz wzbogacą świadomość filologiczną. Refleksji poddamy to, jak dana forma „działa” i „pracuje” w kontekście społeczno-kulturowo-historycznym, do jakich praktyk mówienia i myślenia o niepełnosprawności się odwołuje, czy podejmuje grę z dyskursami na temat niepełnosprawności i jej społecznym imaginarium.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Student/studentka:
• zyskuje bazową wiedzę w zakresie kulturowych i literaturoznawczych studiów o niepełnosprawności;
• zna najważniejsze polskie współczesne teksty kultury istotne w perspektywie disability studies;
• opisuje formę i język utworów za pomocą odpowiednich pojęć i narzędzi;
• jest świadomy/a funkcjonowania dyskursów na temat niepełnosprawności w społeczeństwie i artystycznych strategii ich przechwycania.
UMIEJĘTOŚCI
Student/studentka:
• rozwija umiejętności analityczne i interpretacyjne, zwłaszcza kompetencję omawiania tekstu za pomocą metody close reading;
• potrafi zastosować studia o niepełnosprawności jako perspektywę badawczą we własnej pracy.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student/studentka:
• jest świadomy aktywistycznego potencjału studiów o niepełnosprawności;
• potrafi otworzyć się na głos drugiej osoby i prowadzić merytoryczną dyskusję z klasą.
Kryteria oceniania
Podstawą oceny będą: merytoryczny wkład studenta/studentki w dyskusję oraz projekt zaliczeniowy (możliwy do zrealizowania samodzielnie bądź w parze, według preferencji) dotyczący analizy wybranego tekstu kultury związanego z tematem konwersatorium. Projekty prezentowane będą na ostatnich zajęciach. Może to być klasyczna prezentacja (15-20) min, prowadząca jest również otwarta na kreatywne pomysły osób studiujących.
Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności, każdą kolejną należy odrobić podczas dyżuru prowadzącej. Nieobecność na więcej niż pięciu spotkaniach uniemożliwia zaliczenie przedmiotu.
Literatura
Lista analizowanych utworów może się zmienić w zależności od dynamiki zajęć, poniżej znajduje się przykładowa propozycja.
I WPROWADZENIE: scena społeczna
• Niepełnosprawność – pojęcie, modele, dyskursy
II BLOK PIERWSZY: scena teatralna
• Zajęcia teoretyczne: freak show, gapienie się, auto-teatr
• PokaZ, reż. J. Wielgus
• Moja sprawa, reż. I. Sekierzyńska, Teatr Biuro Rzeczy Osobistych [kontekst: scenariusz]
• Mt 9,7 [ On wstał i poszedł do domu] / W Przechlapanem, R. Urbacki
III BLOK DRUGI: scena dramatyczna
• Zajęcia teoretyczne: relacje osobowe, rama dramatyczna i formy podawcze
• Noc Helvera, I. Villquist
• Debil, M. Prześluga
• Słabi, M. Drab [kontekst 4.48 Psychosis, S. Kane]
IV BLOK TRZECI: scena tworzenia o sobie samym
• Zajęcia teoretyczne: life-writting, konstrukcja narracji maladycznych
• Strategie przetrwania – Pamiętnik, C. Sobolewska [kontekst: Cela, Odpowiedź na zespół Downa, A. Sobolewska]
• Baltazar, S. Mrożek [kontekst: Wieloryb. The Globe, M. Pakuła]
• Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci, J. Hołub [kontekst autonarracje na TikToku]
V PROJEKTY – zaliczenie
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: