Teorie tożsamości 3002-2TT1CZ
Zajęcia proponują przegląd współczesnych teorii i metodologii poświęconych tożsamości. Ich celem jest stworzenie podstawy dla rozumienia współczesnej humanistyki w jej wymiarze antropologicznym - skupionym na wytwarzanym przez uwarunkowania kulturowe podmiocie. Podczas zajęć będą analizowane zarówno współczesne case studies, jak i śledzony rozwój poszczególnych podejść badawczych w perspektywie historycznej. Ważnym elementem zajęć będzie przyglądanie się intersekcjonalnym połączeniom pomiędzy różnymi teoriami tożsamości. Program zajęć jest powiązany z zajęciami z medialności w kulturze współczesnej, odnosząc się do praktyk medialnych jako strategii wytwarzania współczesnych tożsamości.
ZAGADNIENIA:
BLOK 1. PŁEĆ
W ramach tego bloku zostanie usystematyzowana, umieszczona w kontekście historycznym i antropologicznym wiedza z zakresu feminizmu i jego kolejnych fal, gender studies, teorii queer i trans, studiów nad męskością ze wskazaniem na zastosowanie tych perspektyw w analizach współczesnych praktyk medialnych.
BLOK 2. ETNICZNOŚĆ/RASA
W ramach bloku zostaną omówione teorie tożsamości powiązane z rasą i etnicznością.Chodzi tu zarówno o przyjrzenie się różnym definicjom rasy jak i praktykom jej ustanawiania.Ważna dla tego bloku zajęć będzie także specyfika przejawiania się rasy w kulturze polskiej.
BLOK 3. NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
W ramach tego bloku omówione zostaną teorie dotyczące tożsamości wyrastające na gruncie studiów o niepełnosprawności. Refleksja ta dotyczyć będzie między innymi normy określanej przez dyskurs sprawności, a modelowi medycznemu przeciwstawione zostaną modele kulturowo-społeczne. Ogromną wagę będą tu odgrywały praktyki medialne i artystyczne związane z budowaniem dyskursu niepełnosprawności.
BLOK 4. KLASA
Poprzez pokazanie zagadnienia klasy w perspektywie historycznej w ramach tego bloku tematycznego szeroka refleksja dotycząca statusu klasowego zostanie uporządkowana i zderzona z innymi teoriami tożsamości.
BLOK 5. RELIGIA
Tożsamość religijna jako jedno z ważniejszych zagadnień współczesnych badań antropologicznych zostanie umieszczona w kontekście innych dyskursów tożsamościowych.
BLOK 6. POSTHUMANIZM
W ramach tego bloku zostaną omówione przemiany teorii tożsamości pod wpływem idei post- i transhumanistycznych. Podstawowe pojęcia: anty-tożsamość, tożsamość nieantropocetryczna, cyborgizacja, podmiotowość rzeczy, roślin i zwierząt.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023L: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
Osoba studiująca
1. Zna i rozumie:
-w stopniu pogłębionym współczesne teorie tożsamości stanowiące podstawę aktualnie prowadzonych badań kulturoznawczych i z zakresu antropologii kultury
-w stopniu pogłębionym współczesne teorie kultury oraz jej mediów i związanych z nimi praktyk kulturowych
-swoistość nauk o kulturze, subdyscypliny tych nauk i ich rozległe związki z innymi naukami humanistycznymi i społecznymi także w perspektywie historycznej
-metodologie nauk o kulturze i powiązane z nimi metody badawcze
-główne tendencje rozwojowe nauk o kulturze w Polsce i na świecie
2. Potrafi:
-interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny
-określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji
-wykorzystywać posiadaną wiedzę by formułować i testować hipotezy z zakresu nauk o kulturze
3. Jest gotów do:
-krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury
-dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju
Kryteria oceniania
Ocena na zaliczenie zostanie wystawiona na podstawie aktywnego udziału w dyskusji an zajęciach (10%) oraz ustnego zaliczenia lektur czytanych na zajęcia w wyborze zaproponowanym przez prowadzącą/ego zajęcia (90%).
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącej/prowadzącego zajęcia. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą zajęcia. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.
Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach: udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 60h (2 ECTS), przygotowanie się do zaliczenia 30h (1 ECTS). Łącznie 4 ECTS (120h).
Literatura
Wybrana literatura:
*Stuart Hall, Old and New Identities, Old and New Ethnicities?, w: Culture, globalization and the world-system: contemporary conditions for the representation of identity, red. Anthony D. King,
Macmillan 1991.
*Judith Butler, Uwikłani w płeć, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2008.
*Jack Halberstam, Przedziwna sztuka porażki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2018.
*Paul B. Preciado, Testo Junkie, The Feminist Press at CUNY 2013.
*Franz Fanon, Czarna skóra, białe maski, przeł. Lena Magnone, w: Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. Krzysztof Stępnik, Dariusz Trześniowski, Wydawnictwo UMCS 2010.
*James Baldwin, Zapiski syna tego kraju, Karakter 2009.
*Tobin Siebers, Disability Theory, University of Michigan Press 2008.
*Robert McRuer, Crip Theory: Cultural Signs of Queerness and Disability, NYU Press 2006.
*Pierre Bourdieu, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2006.
*Monika Bobako, Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej, Universitas 2017.
*Kościół, państwo i polityka płci, red. Adam Ostolski, Przedstawicielstwo Fundacji im. Heinricha Bölla w Polsce 2010.
*Donna Haraway, Staying with the Trouble, Duke University Press Books 2016.
*N. Katherine Hayles, How We Became Posthumans, University of Chicago Press 1999.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: