Refleksja o kulturze w perspektywie teatrologicznej i performatywnej: wyzwania i szanse metodologiczne 3002-2PROS23O5
Celem proseminarium jest wprowadzenie w obszar namysłu nad kulturą przez pryzmat badań nad teatrem, performansem i widowiskami kulturowymi ze szczególnym uwzględnieniem refleksji metodologicznej.
Taka perspektywa badawcza oznacza przede wszystkim dynamiczne i relacyjne ujęcie podmiotów i społeczeństwa jako formacji niestabilnych, podatnych na zmianę, nieustanie przeobrażających się. Sztuki teatralne i i performatywne stanowią punkt wyjścia do szerzej zakrojonej analizy kultur – zarówno historycznych, jak i współczesnych.
W zależności od zainteresowań badawczych grupy na zajęciach omówimy teksty uruchamiające w ramie teatralno-performatywnej kategorie takie, jak emocje, emancypacja, pamięć, podmiot, przemoc, władza i in., zwłaszcza z pola studiów postkolonialnych i genderowych.
Rodzaj przedmiotu
proseminaria
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student
a) zna i rozumie:
- w stopniu pogłębionym współczesne teorie kultury oraz jej mediów (kultura wizualna, teatr i performans, słowo) i związanych z nimi praktyk kulturowych
- swoistość nauk o kulturze, subdyscypliny tych nauk i ich rozległe związki z innymi naukami humanistycznymi i społecznymi także w perspektywie historycznej
b) potrafi:
- wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych oraz właściwie i twórczo prezentować ich wyniki
- interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny
- określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji
- wykorzystywać metodologię badawczą oraz narzędzia (także cyfrowe) nauk humanistycznych oraz prezentować i syntetyzować uzyskane tymi metodami dane; dostosować istniejący lub stworzyć nowe narzędzia badawcze dla celów własnych badań
- wykorzystywać posiadaną wiedzę by formułować i testować hipotezy z zakresu nauk o kulturze
c) jest gotów do:
- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów
- dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju
Kryteria oceniania
Obecność na zajęciach (osoba studiująca ma prawo do dwóch nieobecności w semestrze, ponad pięć nieobecności uniemożliwia zaliczenie), aktywność, lektura tekstów oraz przygotowanie jednego wprowadzenia problemowego do wybranych zajęć po konsultacji z prowadzącą.
Literatura
Dokładny układ zajęć/tematów, wraz z lekturami, zostanie podany na początku semestru po konsultacji z uczestnikami i uczestniczkami proseminarium. Lektury prowadząca udostępnia w formie elektronicznej.
Wybrane propozycje lektur:
Sara Ahmed, Performatywność obrzydzenia, tłum. Anna Bardz, Teksty Drugie 2014, nr 1, s. 169–191.
Judith Butler, Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń, tłum. Joanna Bednarek, Warszawa 2016.
Franz Fanon, "Czarna skóra, białe maski", tłum. U. Kropiwiec, Warszawa 2020.
Erika Fischer-Lichte, Estetyka performatywności, przeł. M. Sugiera, M. Borowski, Kraków 2008
Joseph Roach, Wprowadzenie: historia, pamięć i performans, tłum. M. Borowski, M. Sugiera, Didaskalia 2014, nr 121-122, s. 22-36.
Dorota Sajewska, Nekroperformans. Kulturowa rekonstrukcja teatru Wielkiej Wojny, Warszawa 2016.
Rebecca Schneider, Pozostaje performans, tłum. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2020.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: