Warsztat metodologiczny 3002-1WM3C
Celem warsztatów metodologicznych jest zdobycie przez osoby studiujące umiejętności badawczych w wybranych obszarach problemowych związanych z naukami o kulturze. Każda grupa pracuje z innym materiałem badawczym.
W roku 2024/2025 osoby studiujące mogą wybrać spośród czterech grup sprofilowanych tematycznie:
dr hab. Zuzanna Grębecka: "Praca w projekcie etnograficznym. Praktyka grup rekonstruktorskich – badania terenowe"
Warsztat ma wprowadzić studentów w tworzenie i realizację projektu etnograficznego. Dzięki uczestnictwu w zajęciach studenci przyswoją w praktyce główne metody badań etnograficznych takie jak wywiad i obserwacja, będą brać udział w planowaniu wspólnych badań na etapie desk- i fieldresearchu, zaznajomią się z zespołową pracą terenową. Polem badawczym będzie praktyka grup rekonstruktorskich i jej związki z polityką historyczną.
dr hab. Piotr Morawski: "Wytwarzanie wiedzy w sztukach performatywnych"
Celem warsztatu jest przyjrzenie się performatywnym praktykom artystycznym jako sposobom wytwarzania wiedzy i stosowanym tam metodologiom. Spróbujemy testować je w pracy akademickiej. Analizować będziemy nie tylko i nie przede wszystkim gotowe przedstawienia i omawiać metody ich badania, lecz przede wszystkim zastanawiać się będziemy nad sposobami badania procesu twórczego oraz nad tym, w jaki sposób powstała w trakcie pracy artystycznej wiedza może być wykorzystana w badaniach akademickich.
dr hab Małgorzata Litwinowicz-Droździel, prof. ucz.: "Historia mówiona - metody i praktyki"
Warsztat zapoznaje uczestniczki i uczestników z metodologiami historii mówionej; wprowadzając teksty teoretyczne wskazuje na społecznie ugruntowane zaplecze tej metodologii. W ramach zajęć studenci zapoznają się z działaniami instytucji zajmujących się oral history (DSH, Polin, CAS i inne), uczą się także sposobów planowania i przeprowadzania wywiadów, ich archiwizowania oraz projektowania "dalszego życia" materiałów archiwalnych - w postaci opracowań, działań animacyjnych czy edukacyjnych.
dr hab. Marta Zimniak Hałajko, prof. ucz. "Metody badań jakościowych w kulturoznawstwie"
W ramach warsztatu omówione zostaną podstawowe metody jakościowe stosowane w badaniach kulturoznawczych (obserwacja jawna i niejawna, metoda uczestnicząca, autoetnografia, wywiad, teoria ugruntowana, analiza dyskursu, metoda hermeneutyczna, etnografia wielomiejscowa, etnografia cyfrowa i wirtualna) oraz wybrane narzędzia przydatne do opracowywania wyników badań
Szczegółowy program każdego z warsztatów dostępny jest w sylabusach dla konkretnych grup.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Student/studentka zna i rozumie:
• metodologiczną swoistość nauk o kulturze: wybrane metody badań, ich akademicki i społeczny kontekst oraz klasyczne dla danej metody teksty teoretyczne;
• terminologię stosowaną w ramach konkretnych metodologii (rozumienie pojęć takich jak: performans, wywiad, dane jakościowe, badanie terenowe itp.);
• w zaawansowanym stopniu wybraną, omawianą na warsztacie metodologię na przykład: metody jakościowe, historia mówiona, metody etnograficzne, wytwarzanie wiedzy w sztukach performatywnych;
• zróżnicowanie medialne charakterystyczne dla wybranych metodologii (sztuki peformatywne i performanse kulturowe, słowo mówione, piśmienność);
• różnicę między pracą z danymi zastanymi a pracą nad wywoływaniem danych;
• łączność między sferą akademicką (metodologie powstające w wyniku namysłu teoretycznego), praktyczną pracą badawczą (realizacja badań w terenie, obserwacji uczestniczącej, wywiadów) a działaniem instytucji kultury, a także ruchów oddolnych i aktywistycznych i ich znaczenie w pracy współczesnego kulturoznawcy/kulturoznawczyni;
• zasady dotyczące ochrony danych wrażliwych uczestników i uczestniczek badań;
Student/studentka potrafi:
• samodzielnie sformułować indywidualne bądź mikrozespołowe zadanie badawcze w ramach warsztatu (np. przeprowadzenie prac w terenie, przeprowadzenie wywiadów, eksplorowanie i porządkowanie danych zastanych, archiwalnych, projektowanie narzędzi badania jakościowego);
• posługiwać się różnego typu zasobami źródłowymi, danymi zastanymi: nagraniami, transkrypcjami, archiwami, tekstami, a także istniejącymi opracowaniami tych danych i czerpać z nich wskazówki o charakterze metodologicznym;
• dostosowywać metodologię pracy do charakteru badanego materiału, uwzględniając również jego kontekst historyczny;
• przygotować i wygłosić wprowadzenie do lektury o charakterze metodologicznym, zabierać głos w dyskusji, pracować zespołowo nad niewielkim projektem badawczym;
• respektować i stosować w praktyce zasady dotyczące ochrony danych wrażliwych osób biorących udział w badaniach. Potrafi dostrzec ten aspekt w istniejących już opracowaniach czy raportach z badań;
• formułować pytania i myśli krytyczne dotyczące zarówno tekstów reprezentatywnych dla danej metodologii, jak i własnych zamysłów badawczych.
Student/studentka jest gotów/gotowa do:
• stosowania wybranej metodologii we własnym działaniu badawczym – przy świadomości ograniczeń i niedoskonałości każdej metodologii;
• wykorzystywania zdobytych narzędzi (np. umiejętności wywoływania danych i pracy z danymi jakościowymi, obserwacji uczestniczącej, umiejętności zaplanowania i przeprowadzenie wywiadu) do pracy, która przynosi efekty poznawcze oraz przyczynia się do większego rozumienia i szacunku wobec różnorodności ludzkich praktyk kulturowych, doświadczeń i postaw;
• świadomej pracy nad kwestiami etycznymi, które zawsze związane są z badaniami zakładającymi konieczność udziału konkretnych osób: rozmówców i rozmówczyń, świadków historii, performerów, aktywistek i aktywistów itd.- wszelkich osób i grup angażowanych w badanie;
• rozpoznawania granic własnej samodzielności badawczej – czyli do wskazywania obszarów, w których niezbędna jest pomoc ekspercka.
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u osoby prowadzącej. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach (30%) w semestrze skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć. Jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50% w semestrze.
Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach: udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie projektu zaliczeniowego 30h (1 ECTS). Łącznie 60h (2 ECTS).
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. Zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do generowania materiałów do projektu zaliczeniowego i do jego opracowania (również od strony językowej).
Literatura
Zgodnie z sylabusami poszczególnych grup.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: