Wiedza o kulturze 3002-13A2WK
1. Początki refleksji nad kulturą. Podstawowe pojęcia. Pierwsze artefakty kulturowe, 2 godz.;
2. Pierwsze koncepcje i definicje kultury. Ewolucja pojęcia. Fascynacja człowiekiem poza kulturą. Natura i kultura, 2 godz.;
3. Ewolucjonistyczne koncepcje kultury. Lewis Henry Morgan i Edward Burnett Tylor, 2 godz.;
4. Dyfuzjonistyczne koncepcje kultury. Leo Viktor Frobenius i Franz Boas. Etnocentryzm i relatywizm kulturowy, 2 godz.;
5. Problem szamanizmu we wczesnych i współczesnych badaniach nad kulturą – ewolucja poglądów, 2 godz;
6. Sacrum i profanum w kulturze. Durkheimowska propozycja empirycznych badań nad sacrum i profanum – podstawowe dla niej rozróżnienia świętego i świeckiego czasu i przestrzeni. Wpływ koncepcji Durkheima na inne nurty refleksji nad kulturą, 4 godz;
7. Brytyjscy antropologowie społeczni. Problematyka mitu w badaniach Bronisława Malinowskiego. Wpływ brytyjskich antropologów społecznych na dalszy rozwój badań nad kulturą. Inne koncepcje mitu, 2 godz.;
8. Mity – ich znaczenie dla kultury i życia społecznego. Mityczny bohater jako uosobienie fundamentalnych dla kultury wartości, 2 godz.;
9. Wizje zaświatów i ich związek z koncepcją człowieka, 2 godz.;
10. Magia i religia w refleksji nad kulturą. Podstawowe różnice w strukturze magicznego i religijnego myślenia. Wpływ magii i religii na zachowania i na społeczną organizację, 2 godz.;
11. Ciało w kulturze. Ciało jako wyraz i miernik fundamentalnych dla kultury wartości m.in. demokracji, porządku, moralności, 2 godz.;
12. Znaczenie zabawy w życiu społecznym i kulturze, ludyczne korzenie kultury, „wojna postu z karnawałem”, 2 godz.;
13. Najważniejsze tendencje w rozwoju współczesnej kultury. Główne nurty współczesnych badań nad kulturą, 2 godz.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu wykładu student dysponuje podstawową wiedzą na temat głównych nurtów refleksji nad kulturą, głównych pojęć nauk o kulturze oraz wybranych zjawisk kulturowych. W związku z tym powinien umieć rozpoznać, zanalizować i wyjaśnić podstawowe procesy kulturowe.
Kryteria oceniania
Obecność na wykładzie, zaliczenie ćwiczeń. Ocena końcowa jest oceną z ćwiczeń.
Literatura
Ariès Philippe, Człowiek i śmierć, Warszawa 1992
Bataille Georges, Erotyzm, Gdańsk 1999
Burkert Walter, Stwarzanie świętości. Ślady biologii we wczesnych wierzeniach religijnych, Kraków 2006
Caillois Roger, Żywioł i ład, Warszawa 1995
Campbell Joseph, Potęga mitu, Kraków 1994
Citati Pietro, Światło nocy. Wielkie mity w historii ludzkości, Warszawa 2003
De Martino Ernesto, Ziemia zgryzoty, Warszawa 1971
Eliade Mircea, Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne, Kraków 1997
Gennep, Arnold van, Obrzędy przejścia, Warszawa 2006
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: