Literatury europejskie w ujęciu porównawczym 3001-P1A3LE
Wykład powiązany jest z ćwiczeniami, które odbywają się w sem. letnim; ich zadaniem jest praktyczna analiza wybranych tekstów z literatur europejskich. Cykl wykładów natomiast ma za zadanie przygotować filozoficzny i estetyczny grunt dla tych ćwiczeń, a przede wszystkim dać możliwie pełną wiedzę na temat głównych zjawisk artystycznych dokonujących się w literaturach europejskich od końca XIX wieku do ostatnich dni.
Semestr I cz. 1 (prowadzący prof. UW Michał Kuziak)
1. Romantyzm - modernizm, dynamika i dialektyka nowoczesności,
2. Szkoła jenajska i niemiecki romantyzm,
3. Byron/byronizm - poetyka, problematyka i zjawisko,
4. 5. Literatura zwrotu ekspresywistycznego,
6.-7. Nowe mitologie XIX wieku,
8.-9.-10. Powieść: summa XIX wieku,
11. Tendencje nihilistyczne w filozofii i literaturze XIX wieku,
12. Religijność postsekularna w literaturze XIX wieku,
13. Literatura kolonialna (i antykolonialna) w XIX wieku,
14. Konstruowanie narodowości w literaturze XIX wieku,
15. Dekadenci.
Semestr ! cz. 2 prowadząca: dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka)
Druga część cyklu wykładów w I semestrze będzie wskazywać problemy empiryczne, teoretyczne i metodologiczne związane z badaniem literatur europejskich XX wieku. Przede wszystkim zaś ma dać studentom wszechstroną wiedzę na temat prądów literackich oraz charakterystycznych dla nich gatunków, stylów, tematów i problematyk. Przedstawiać będzie także główne techniki narracyjne oraz ich przemiany w literaturach europejskich, wreszcie podejmować zagadnienie arcydzieł literatur europejskich oraz zagadnienie konstruowania kanonu.
1. Literatury europejskie XX wieku w ujęciu porównawczym – problemy empiryczne, teoretyczne i metodologiczne oraz płaszczyzny porównania (prądy oraz charakterystyczne dla nich gatunki, style, tematy i problematyki)
2. Główne prądy w literaturach europejskich – symbolizm
3. Główne prądy w literaturach europejskich – ekspresjonizm
4. Główne prądy w literaturach europejskich – futuryzm
5. Główne prądy w literaturach europejskich – dadaizm
6. Główne prądy w literaturach europejskich – surrealizm
7. Główne prądy w literaturach europejskich – kubizm
8. Główne prądy w literaturach europejskich – egzystencjalizm
9. Główne prądy w literaturach europejskich – neoawangarda
10. Główne prądy w literaturach europejskich – postmodernizm
11. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich – autotematyzm
12. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich – strumień świadomości
13. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich – monolog wypowiedziany
14. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich – technika punktów widzenia
15. Arcydzieła literatur europejskich. Pytanie o kanon literatur europejskich
W cyklu 2023:
Semestr I cz. 1 (prowadzący Michał Kuziak) Semestr I cz. 2 (prowadząca dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka) |
W cyklu 2024:
Semestr I cz. 1 (prowadzący Michał Kuziak) Semestr I cz. 2 (prowadząca dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka) |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024: | W cyklu 2023: |
Efekty kształcenia
Student
- potrafi scharakteryzować twórczość wybitnych pisarzy XIX- i XX-wiecznej literatury europejskiej;
-rozpoznać istotne relacje między XX-wieczną literaturą polską a nowoczesną literaturą europejską;
- zostaje wyposażony w umiejętność poruszania się wśród znaków kultury zachodnioeuropejskiej,
- zostaje uwrażliwiony na problem miejsca kultury polskiej wśród kultur europejskich,
- doskonali umiejętność praktycznego stosowania różnych metod analizy i interpretacji komparatystycznej,
- rozwija zmysł dialogu i tolerancji.
- przyswaja terminologię z zakresu komparatystyki, zyskuje umiejętność myślenia w kategoriach komparatystycznych;
- nabywa umiejętności postrzegania, rozumienia i objaśniania zjawisk literatury oraz kultury w kategoriach ich wzajemnych relacji i oddziaływań;
Uzyskaną wiedzę wykorzystuje w samodzielnym obcowaniu z różnymi formami literatury, sztuki oraz kultury.
Kryteria oceniania
Wykład przewiduje także metodę konwersatoryjną, efekty całościowe zostaną sprawdzone w toku egzaminu ustnego na końcu roku.
Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych) nie ma możliwości zaliczenia zajęć.
Nakład pracy studenta:
- uczestnictwo w ćwiczeniach - 60 godzin (2 ECTS)
- uczestnictwo w wykładach - 30 godzin (1 ECTS)
- przygotowanie do ćwiczeń i do egzaminu - 120 godzin (4 ECTS)
Wykorzystanie narzędzi sztucznej inteligencji:
1. Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:
a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,
b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.
2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.
3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:
a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub
b. w sposób z nią nieuzgodniony,
osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej.
Literatura
Semestr I cz. 1 (prof. UW M. Kuziak)
1. H. R. Jauss, Tradycja literacka a dzisiejsza świadomość nowoczesności, w: Historia literatury jako prowokacja, Warszawa 1999;
2. H. R. Jauss, Proces literacki modernizmu od Rousseau
do Adorna, w: Odkrywanie modernizmu. Antologia. Pod red. R. Nycza, Kraków 2004;
3. R. Sheppard, Problematyka modernizmu europejskiego, w: ibidem;
4. W. Szturc, Ironia romantyczna, Warszawa 1992;
5. B. Andrzejewski, Przyroda i język. Filozofia wczesnego romantyzmu w Niemczech, Warszawa-Poznań 1989;
3. I. Dobrzycka, Kształtowanie się twórczości Byrona. Bohater bajroniczny a zagadnienia narodowe, Warszawa 1963;
4. Ch. Taylor, Źródła podmiotowości. Narodzimy tożsamości nowoczesnej, Warszawa 2001 (rozdz. Głos natury, Subtelniejsze języki)
5. E. Auerbach, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona Zachodu (wydanie dowolne), rozdziały: W Hotel de La Mole, Herminia Lacerteux);
6. J. Wasiewicz, Oblicza nicości. Z dziejów nihilizmu europejskiego XIX wieku, Wrocałw 2010.
7. R. Okulicz-Kozaryn, Mała historia dandyzmu, Poznań 1995;
8. E. Said, Kultura i imperializm, Kraków 2009 (rozdz. Dwie wizje w Jądrze ciemności; Jane Austen a imperium);
9. H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki, Warszawa 1978;
B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone, Kraków 1997;
10. Literatura Europy. Historia literatury europejskiej, red. Annick, Benoit-Dusausoy i Guy Fontaine.
Sem. 1 cz. 2
Prowadząca dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka
Ades D., Overy P., Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Warszawa 1980, rozdz. Dadaizm i surrealizm
Antologia polskiego futuryzmu i nowej sztuki, oprac. Z. Jarosiński, wybór tekstów H. Zaworska, Wrocław 1978.
Bakuła B., Historia i komparatystyka. Szkice o literaturze i kulturze Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Poznań 2000.
Curtius E.R., Literatura europejska, [w:] idem, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. Andrzej Borowski, Kraków 2005.
Czaplejewicz E., Czym jest literatura europejska?, [w:] Komparatystyka dzisiaj, t. 1, Problemy teoretyczne, pod red. E. Szczęsnej i E. Kasperskiego, Kraków 2010.
Gazda G., Słownik europejskich kierunków i grup artystycznych XX wieku, Warszawa 2009.
Krzyk i ekstaza. Antologia polskiego ekspresjonizmu, oprac. J. Ratajczak, Poznań 1987.
Lipski J.J., Ekspresjonizm polski i niemiecki, [w:] Porównania. Studia o kulturze modernizmu, pod red. Romana Zimanda, Warszawa 1983.
Literatura polska w świecie, t. 1: Zagadnienia recepcji i odbioru, pod red. R. Cudaka, Katowice 2006.
Pietrkiewicz J., Literatura polska w perspektywie europejskiej, Warszawa 1986.
Richter H., Dadaizm. Sztuka i antysztuka, Warszawa 1983.
Strożek P., Marinetti i futuryzm w Polsce 1909-1939 Obecność – kontakty – wydarzenia, Warszawa 2012.
Wolski P., Ideologia jako literatura. Polska literatura w europejskim podręczniku (na przykładzie „Literatury Europy. Historia literatury europejskiej"), „Porównania” 2010, nr 7; zob. też: http://porownania.amu.edu.pl/attachments/article/149/Wolski.pdf
Żurowski M., Między renesansem a awangardą. O literaturze europejskiej z perspektywy komparatysty, Warszawa 2007 .
Uwagi
W cyklu 2023:
Wykład jednosemestralny (w semestrze zimowym), ćwiczenia w semestrze letnim. |
W cyklu 2024:
Wykład jednosemestralny (w semestrze zimowym), ćwiczenia w semestrze letnim. |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: