Warsztaty artystyczne (przekład intersemiotyczny, porównawcza analiza sztuk i wersji przekładów) 3001-P1A3BL-B2

Zajęcia będą polegały m.in. na odczytywaniu utworów literackich w kontekście różnych typów powiązań i zależności, w jakie wchodzą one z malarstwem, ikonami, mozaikami, rzeźbą, zarówno łacińskiego, jak i (w szczególności) bizantyjskiego kręgu kulturowego. Będą brane pod uwagę m.in. przypadki, w których:
- obraz jest swoistym komentarzem, dopowiedzeniem tekstu
- dzieła literackie i plastyczne przedstawiają ten sam temat lub motyw
- w tekście można dostrzec środki wyrazu charakterystyczne dla sztuk pięknych
- dzieło malarskie, mozaikowe, rzeźbiarskie czy architektoniczne występuje w utworze literackim w roli motywu albo bohatera
- temat lub motyw literacki jest w jakiś sposób konkretyzowany w przedstawieniu plastycznym

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Rozwijanie umiejętności porównywania tekstów literackich z dziełami plastycznymi, określania sposobów i celów ich wzajemnego oddziaływania na siebie.

Koordynatorzy przedmiotu

Olaf Krysowski
Katarzyna Westermark

Efekty kształcenia

Zajęcia mają na celu kształtowanie wrażliwości estetycznej studentów.

Po ukończeniu zajęć student:
1) zna i rozumie:
- zjawiska estetyczne charakterystycznych dla pogranicza kultur i sztuk;
- specyfikę pracy warsztatowej

2) potrafi:
- dostrzegać w literaturze symbolikę, topikę, struktury przestrzenne i inne środki wyrazu możliwe do rozpoznania również w malarstwie, ikonopisarstwie, mozaice, rzeźbie oraz architekturze;

3) jest gotów do:
- samodzielnej analizy porównawczej utworu literackiego i dzieła plastycznego
- rozwijania umiejętności dostrzegania, analizowania i precyzyjnego określania różnych rodzajów relacji zachodzących między sztukami
- organizowania własnego warsztatu badawczego skupionego wokół zagadnień związanych z pograniczem sztuk.

Kryteria oceniania

Zaliczenie na podstawie:
1. Aktywności na zajęciach (analiza porównawcza tekstu i obrazu, dyskusja)
2. Pisemnego testu kontrolnego

Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Student ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

Szacowany nakład pracy studenta:
- udział w zajęciach: 30 godzin (1 ECTS)
- przygotowanie do testu kontrolnego: 15 godzin (0,5 ECTS)

Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:
a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,
b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi
sztucznej inteligencji.
2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.
3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:
a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub
b. w sposób z nią nieuzgodniony,
osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.

Literatura

W cyklu 2023Z:

Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej pod red. Haliny Janaszek Ivanićkowej, Warszawa 1997.
Baudelaire Charles, Kwiaty zła, przeł. B. Wydżga, Kraków 2009.
Baudelaire Charles, O sztuce, przeł. J. Guze, wstęp J. Starzyński, Wrocław 1961.
Barthes Roland, Mit i znak. Eseje, oprac. J. Błoński, Warszawa 1970.
Blake William, Wizja Sądu Ostatecznego [w:] tenże, Wieczna Ewangelia, Wrocław 1998.
Blake William, Zaślubiny Nieba i Piekła [w:] Manifesty romantyzmu 1790-1830. Anglia, Niemcy, Francja, oprac. A. Kowalczykowa, Warszawa 1995.
Broch Herman, Kilka uwag o kiczu i inne eseje, Warszawa 1998.
Charkiewicz Jarosław, Tobą raduje się całe stworzenie. Ikonografia Matki Bożej w prawosławiu, Warszawa 2007.
Dziadek Adam, Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej, Katowice 2004.
Fredro Aleksander, Pisma wszystkie, oprac. S. Pigoń, t. 5: Komedie, Warszawa 1956 (Pan Jowialski).
Goethe Johann Wolfgang, Wybór pism estetycznych, oprac. T. Namowicz, Warszawa 1981.
Grochowiak Stanisław, dowolne wyd. liryków (Ikar, Lekcja anatomii Rembrandta).
Grodecka Aneta, Wiersze o obrazach. Studium z dziejów ekfrazy, Poznań 2009.
Konopacki Adam, Wiliam Blake, Warszawa 1987.
Kopczyński Krzysztof, Od romantyzmu ku erze nowych mediów, Kraków 2003.
Kudelska Dorota, Juliusz Słowacki i sztuki plastyczne, Lublin 1997.
Mantzaridis Georgios, Przebóstwienie człowieka, Lublin 1997.
Mickiewicz Adam, Dziady (dowolne wydanie krytyczne).
Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz (dowolne wydanie krytyczne).
Norwid C., Pisma wszystkie, oprac. J. W. Gomulicki, t. 1-11, Warszawa 1971-1976 (Promethidion, Vade-mecum).
Novalis, Uczniowie z Sais. Proza filozoficzna – studia – fragmenty, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1984.
Panofsky Erwin, Studies in Iconology. Humanistic Themes in the Art of the Renaissance, New York 1967.
Pelc Janusz, Słowo i obraz na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
Popova Olga, Smirnova Engelina, Cortesi Paola, Ikony różnych kręgów kulturowych od VI w. po czasy współczesne, przeł. T. Łozińska, Warszawa 1998.
Porębski Mieczysław, Ikonosfera, Warszawa 1972.
Ripa Cesare, Ikonologia, przeł. I. Kania, Kraków 2004.
Słowacki Juliusz, Dzieła wszystkie pod red. J. Kleinera, t. 12 cz. 1: Wiersze drobne z lat 1843-1849, Wrocław 1960 lub inne wyd. krytyczne (Bóg duch, innego zwać nie będziecie..., Panie, o którym na niebiosach słyszę..., Radujcie się, Pan wielki narodów nadchodzi...).
Szymborska Wisława, dowolne wyd. liryków (Dwie małpy Bruegla, Kobiety Rubensa)
Tomaszewska Grażyna, Jak widzi dusza. Estetyka i metafizyka światła w Panu Tadeuszu, Gdańsk 2007.
Wysłouch Seweryna, Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994.

W cyklu 2024Z:

Andriej Rublow, film Andrieja Tarkowskiego (1966).
Bizancjum. Wstęp do cywilizacji wschodniorzymskiej, oprac. N.H. Baynes,
H.St.L.B. Moss, przeł E. Zwolski, Warszawa 1964.
Charkiewicz Jarosław, Tobą raduje się całe stworzenie. Ikonografia Matki Bożej w prawosławiu, Warszawa 2007.
Eco Umberto, Baudolino (dowolne wydanie).
Kossak Zofia, Puszkarz Orbano (dowolne wydanie).
Krasiński Zygmunt, Listy do Delfiny Potockiej, oprac. i wstęp Z. Sudolski, t. 1-3, Warszawa 1975.
Krysowski Olaf, Ikonosfera Słowackiego, w: „Słońc ogromnych kręgi…” Malarskie inspiracje Słowackiego, Warszawa 2002.
Krysowski Olaf, Tradycja bizantyjska w twórczości Mickiewicza, Warszawa 2009.
Kudelska Dorota, Juliusz Słowacki i sztuki plastyczne, Lublin 1997.
Mantzaridis Georgios, Przebóstwienie człowieka, Lublin 1997.
Marciniak Przemysław, Bizantyńskie misterium młodopolskiego poety: "W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu" Tadeusza Micińskiego, w: Ateny, Rzym, Bizancjum: mity śródziemnomorza w kulturze XIX i XX wieku, red. J. Ławski i K. Korotkich, Białystok 2008.
Miciński Tadeusz, W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu (dowolne wydanie).
Mickiewicz Adam, Dziady (dowolne wydanie krytyczne).
Panofsky Erwin, Studies in Iconology. Humanistic Themes in the Art of the Renaissance, New York 1967.
Pawlak Romuald, Armia ślepców, Lublin 2007.
Popova Olga, Smirnova Engelina, Cortesi Paola, Ikony różnych kręgów kulturowych od VI w. po czasy współczesne, przeł. T. Łozińska, Warszawa 1998.
Rojewski Jan, Ikonoklazm, 2018.
Słowacki Juliusz, Dzieła wszystkie pod red. J. Kleinera, t. 12 cz. 1: Wiersze drobne z lat 1843-1849, Wrocław 1960 lub inne wyd. krytyczne (Bóg duch, innego zwać nie będziecie..., Panie, o którym na niebiosach słyszę..., Anioł ognisty - mój anioł lewy...).
Szolc Izabela, Połowa nocy (dowolne wydanie).
Szymborska Wisława, Mozaika bizantyjska (dowolne wydanie liryków).
Tchorek Bentall Samuel , Choroba ikonoklazmu i lekarstwo obrazu, „Meander” 2021.
Ziejka Franciszek, Bizancjum modernistów. "W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu" Tadeusza Micińskiego w kontekście literatury europejskiej o tematyce bizantyńskiej, w: F. Ziejka, Nasza rodzina w Europie: studia i szkice, Kraków 1995.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3001-P1A3BL-B2 w USOSweb