Historia literatury polskiej: romantyzm 3001-13A2LR
Program wykładów ma charakter problemowy. Poświęcony jest omówieniu wybranych zagadnień w odniesieniu do najważniejszych tekstów (arcydzieł) epoki Studenci zostaną zapoznani także ze zjawiskami w literaturze i kulturze europejskiej prekursorskimi wobec romantyzmu (twórczość m.in. J.J. Rousseau, F.R. de Chateaubrianda, J.W. Goethego) oraz filozoficzną myślą epoki ważną dla omawianych dzieł..
Poszczególne wykłady poświęcone zostaną następującym zjawiskom literatury romantycznej z uwzględnieniem porządku chronologicznego:
Forpoczty nowego…Romantyzm wobec nowożytności
Ludowość, natura, regionalizm czyli o prowincjonalizmie kultury romantycznej
Czemu średniowiecze? Mediewizm romantyczny
Romantyczna koncepcja człowieka – bohater, ktoś inny niż wszyscy
Romantyczna epistemologia
Miłość romantyczna i jej różne warianty
Mesjanizm, profetyzm, historyzm – wariant Mickiewiczowski
Mesjanizm romantyczny – inne warianty i polemiki
(Neo)sarmatyzm romantyczny,
Bóg romantyków – nowe propozycje egzystencjalne po roku 1840
C. Norwid wobec romantyzmu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu wykładu i ćwiczeń kursowych student:
– potrafi samodzielnie interpretować utwory literackie epoki romantyzmu z uwzględnieniem kontekstu historycznego;
– umie scharakteryzować podstawowe konwencje i prądy literatury pierwszej połowy XIX wieku: sentymentalizm, bajronizm, gotycyzm, walterskotyzm, romantyzm, biedermeieryzm, realizm;
– potrafi wskazać europejski kontekst literatury polskiego romantyzmu;
– rozpoznaje cechy charakterystyczne utworów romantycznych, łącząc je z filozoficznym, estetycznym oraz ideowym zapleczem intelektualnym epoki;
– wyjaśnia genezę oraz znaczenie (konsekwencje społecznego odbioru) arcydzieł epoki romantyzmu;
– potrafi powiązać teksty literackie polskiego romantyzmu z sytuacją historyczną.
Kryteria oceniania
Studenta obowiązuje aktywność na ćwiczeniach, zaliczenie kolokwium dotyczącego materiału omawianego na zajęciach lub przygotowanie referatu (w zależności od decyzji prowadzącego ćwiczenia) oraz napisanie pozytywnie ocenionej pracy, dopuszczającej studenta do egzaminu ustnego. Ocena z egzaminu ustnego jest końcową oceną z przedmiotu. Na egzaminie obowiązuje znajomość zagadnień poruszanych na wykładzie i ćwiczeniach oraz utworów i opracowań (w wyborze) wskazanych w liście lektur.
Literatura
A. Lektury obowiązkowe
Znajomość tekstów z tej listy jest obowiązkowa dla wszystkich studentów.
Lata 1795-1821
Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
Jan Paweł Woronicz, Hymn do Boga
Maria Wirtemberska, Malwina, czyli domyślność serca
Julian Ursyn Niemcewicz, Śpiewy historyczne (dwa wybrane utwory)
Alojzy Feliński, Hymn na rocznicę ogłoszenia Królestwa Polskiego
Kazimierz Brodziński, O klasyczności i romantyczności tudzież o duchu poezji polskiej
Jan Śniadecki, O pismach klasycznych i romantycznych
Adam Mickiewicz, wiersze filomackie (Oda do młodości, Pieśń filaretów, Żeglarz)
Lata 1822-1883
Adam Mickiewicz, Ballady i romanse (wybrane dwa utwory), Dziady cz. II i IV, Sonety (wybrane dwa utwory z cyklu odeskiego i dwa z cyklu krymskiego), Konrad Wallenrod, liryki rzymsko-drezdeńskie (wybrane dwa wiersze), Reduta Ordona, Dziady cz. III, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego, Pan Tadeusz, liryki lozańskie (wybrane dwa wiersze).
Antoni Malczewski, Maria
Seweryn Goszczyński, Zamek kaniowski
Juliusz Słowacki, 10 utworów lirycznych (pięć sprzed roku 1842 i pięć z okresu mistycznego); Kordian, Balladyna, Fantazy, Ksiądz Marek, Sen srebrny Salomei, Samuel Zborowski; Anhelli, Beniowski (pięć pierwszych pieśni), Genezis z Ducha, Król-Duch (rapsod I), listy do matki (trzy listy)
Zygmunt Krasiński, Mściwy karzeł i Masław, książę mazowiecki, Nie-Boska komedia, Legenda z Trzech myśli Ligenzy, Wstęp do Przedświtu, Psalm miłości; wybrane 9 listów do trzech różnych adresatów
Henryk Rzewuski, Pamiątki Soplicy (wybrane dwie gawędy)
Aleksander Fredro, trzy komedie (w tym jedna z okresu późnego), Trzy po trzy
Józef Ignacy Kraszewski, wybrana jedna powieść historyczna i jedna współczesna (ew. ludowa)
Narcyza Żmichowska, Poganka
Cyprian Norwid, 10 utworów lirycznych (w tym 5 z Vade-mecum), Promethidion, Assunta, Pierścień wielkiej damy, Czarne kwiaty, Ad leones
Znajomość przynajmniej jednego utworu każdego z wymienionych poetów: Teofil Lenartowicz, Kornel Ujejski, Józef Bohdan Zaleski.
B. Lektury uzupełniające.
Na ocenę bardzo dobrą wymagana jest dodatkowo znajomość przynajmniej 10 lektur z listy uzupełniającej.
Lata 1795-1821
Cyprian Godebski, Grenadier filozof
Kantorbery Tymowski, Dumania żołnierza polskiego…
Wincenty Reklewski, dwa wiersze do wyboru
Alojzy Feliński, Barbara Radziwiłłówna
Kajetan Koźmian, ody napoleońskie (jeden wybrany utwór)
Zorian Dołęga Chodakowski, O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem
Lata 1822-1883
Adam Mickiewicz, Przemowa do I tomu Poezyj, Grażyna, tekst O krytykach i recenzentach warszawskich, wybrane dwa teksty publicystyczne („Pielgrzym Polski”, „Trybuna Ludów”), wybrane dwa wykłady z III kursu Prelekcji w College de France, wybrane dwa teksty towianistyczne.
Maurycy Mochnacki, O literaturze polskiej w wieku XIX (rozdział III)
Seweryn Goszczyński, Król zamczyska
Juliusz Słowacki, Mindowe, Maria Stuart, Horsztyński, Lilla Weneda, Książę Niezłomny, wybrane dwie powieści poetyckie, W Szwajcarii, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, Ojciec zadżumionych, Poema Piasta Dantyszka, Preliminaria peregrynacji…, List do Rembowskiego
Zygmunt Krasiński, Pan trzech pagórków, Agaj-Han, Irydion, Przedświt, Psalmy przyszłości
Cyprian Norwid, Rzecz o wolności słowa, Zwolon, Aktor, Białe kwiaty, Cywilizacja, Tajemnica Lorda Singelworth
Znajomość przynajmniej jednego utworu każdego z wymienionych poetów: Stefan Garczyński, Ryszard Berwiński, Gustaw Ehrenberg, Wincenty Pol, Włodzimierz Wolski, Władysław Syrokomla, Lucjan Siemieński, Mieczysław Romanowski.
C. LITERATURA OBCA
Na ocenę bardzo dobrą wymagana jest znajomość przynajmniej 5 tekstów obcych.
Jean Jacques Rousseau, Nowa Heloiza (fragmenty)
Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera, Faust (część I)
Friedrich Schiller, Zbójcy
Novalis, Hymny do nocy
Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, wybrane opowiadanie
Matthew Lewis, Mnich
George Byron, Don Juan (fragmenty), Kain lub Manfred, Giaur lub Korsarz
Edgar Allan Poe, wybrane opowiadanie
Mary Shelley, Frankenstein lub John Polidori, Wampir
François-René de Chateaubriand, René
Alfred de Musset, Spowiedź dziecięcia wieku
Victor Hugo, wstęp do Cromwella
Gérard de Nerval, wybór liryków
Charles Baudelaire, wybór liryków
Aleksandr Puszkin, Eugeniusz Oniegin
Michaił Lermontow, Bohater naszych czasów lub Nikołaj Gogol, Rewizor
Taras Szewczenko, Hajdamacy
ZALECANE OPRACOWANIA
Słownik literatury polskiej XIX wieku. Opr. Alina Kowalczykowa, Józef Bachórz
Alina Witkowska, Ryszard Przybylski, Romantyzm
Maria Janion, Maria Żmigrodzka, Romantyzm i historia
Alina Kowalczykowa (red.), Idee programowe romantyków polskich
Alina Kowalczykowa (red.), Manifesty romantyzmu 1790-1830
Bogusław Dopart, Romantyzm
Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska, Adam Mickiewicz. Encyklopedia
Stanisław Makowski, Eligiusz Szymanis, Adam Mickiewicz
Stanisław Makowski, Słowacki
Andrzej Waśko, Zygmunt Krasiński: oblicza poety
Janusz Maciejewski, Cyprian Norwid
Jarosław Marek Rymkiewicz, Aleksander Fredro jest w złym humorze
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: