Teksty literatury współczesnej - analiza kontekstowa 3001-11B1TW
Celem zajęć jest zaprezentowanie słuchaczom możliwości związanych z zastosowaniem analizy kontekstowej jako metody umożliwiającej rozpoznanie i opis historycznie weryfikowalnych relacji literatury współczesnej i najnowszej z wybranymi tekstami z literatur innych kręgów językowych oraz związków tejże literatury z innymi dyskursami (w szczególności zaś z dyskursem filozoficznym). Zajęcia ułatwiać mają studentom rozumienie literatury polskiej wskazanego okresu w sposób pogłębiony i ukazywać ją nie tylko jako formującą się w procesie międzynarodowej transmisji tematów, form i estetyk, lecz także jako wchodzącą w zróżnicowane pod względem funkcjonalnym relacje z innymi dyskursami. Studenci zapoznają się z propozycjami typologii kontekstów. Dyskutowane będą również problemy doboru i ekwiwalencji kontekstów oraz kształcona umiejętność identyfikacji wyznaczników kontekstu w tekstach literatury współczesnej i najnowszej. Zajęcia służyć będą także wskazaniu (związanych z potrzebą ukontekstowienia rodzimych zjawisk literackich) obszarów problemowych, które domagają się nowych rozstrzygnięć oraz przygotowaniu studentów do samodzielnego pogłębiania wiedzy w tym zakresie.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Podczas zajęć student ugruntowuje umiejętność refleksji historycznej nad tekstami literackimi oraz nabywa kompetencję związaną z analizowaniem literatury polskiej w kontekście szerszym niż narodowy. Systematycznie doskonali zdolność posługiwania się analizą kontekstową jako metodą badań porównawczych. Zapoznaje się z ważnymi tekstami (zaczerpniętymi z literatury polskiej i z literatur innych kręgów językowych). Uczy się odróżniać metody i problemy właściwe historii literatury XX i XXI wieku od metod i problemów charakterystycznych dla komparatystyki. Zaznajamia się z wybranymi, wartościowymi merytorycznie pracami z tej dziedziny. Utrwala sobie terminologię ugruntowaną w badaniach komparatystycznych oraz terminologię stosowaną w badaniach historycznoliterackich, pogłębia kompetencję posługiwania się tymi pojęciami ze zrozumieniem. Zyskuje umiejętność napisania pracy zaliczeniowej, której celem jest przebadanie metodą analizy kontekstowej wybranego tekstu literackiego napisanego w XX lub XXI wieku. Uczy się dostrzegania i wskazywania problemów wspólnych dla tekstów przynależnych do różnych literatur narodowych omawianego okresu, potrafi także wskazać istotne różnice pomiędzy nimi oraz opisać ich specyfikę, a także zidentyfikować teksty otwierające się na dialog z innymi dyskursami (w szczególności zaś z dyskursem filozoficznym). Student nabywa umiejętność formułowania dostrzeżonych problemów w postaci tematu badawczego. Rozumie potrzebę rozwijania badań prowadzonych metodą analizy kontekstowej dla rozumienia literatury i kultury współczesnej oraz docenia znaczenie rezultatów poznawczych wynikających z dążenia do integracji wiedzy.
Kryteria oceniania
- ocena ciągła (na podstawie obecności i aktywności na zajęciach);
- ocena na podstawie referatu wygłoszonego na zadany temat;
- ocena na podstawie pracy pisemnej;
- egzamin ustny.
Literatura
Literatura teoretyczna, wprowadzająca w problematykę zajęć:
1) Badania porównawcze. Dyskusja o metodzie. Radziejowice 6–8 lutego 1997 r., pod red. A. Nowickiej-Jeżowej, Izabelin 1998.
2) S. Balbus, Między stylami, Kraków 1993.
3) J. Bartmiński, Kontekst założony, historyczny czy kreowany [w:] Polska genologia lingwistyczna, pod. red. D. Ostaszewskiej i R. Cudaka, Warszawa 2008.
4) J.B. Corsitius, Literatura jako kontekst [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, pod red. H. Janaszek-Ivanićkovej, Warszawa 1997.
5) T. Dobrzyńska, Międzystylowe pożyczki gatunkowe jako źródło odnowy poetyki w czasach przełomów [w:] Polska genologia lingwistyczna, pod. red. D. Ostaszewskiej i R. Cudaka, Warszawa 2008.
6) G. Genette, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia. Literatura jako produkcja i ideologia: poststrukturalizm, badania intertekstualne, problemy syntezy historycznoliterackiej, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1996, t. IV, cz. 2, s. 363.
7) E. Kasperski, Kategorie komparatystyki, Warszawa 2010.
8) H. Markiewicz, Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] Nowe przekroje i zbliżenia. Rozprawy i szkice z wiedzy o literaturze, Warszawa 1976, s. 5-19.
9) Ż. Nalewajk, Problematyka kontekstów i metod badań
w komparatystyce, "Tekstualia" 2012, nr 4 (31), s. 51-65.
10) R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy [w:] idem, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995.
11) J. Puzynina, Kontekst a rozumienie tekstu [w:] Polska genologia lingwistyczna, pod. red. D. Ostaszewskiej i R. Cudaka, Warszawa 2008.
12) E. Szczęsna, Komparatystyka semiosfer, mediów, dyskursów.
Perspektywy rozwoju [w:] "Tekstualia" 2012, nr 4 (31), s. 37-49.
13) E. Szczęsna, Ontologia i epistemologia porównania, [w:] Komparatystyka dzisiaj, t. 1, Problemy teoretyczne, Kraków 2010.
Teksty do analizy (do wyboru przez prowadzącego zajęcia).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: