Warsztat pracy naukowej 3000-11A1WP

Warsztat pracy naukowej przygotowuje do samodzielnej pracy badawczej dzięki rozwijaniu umiejętności lektury publikacji naukowych, ich twórczego wykorzystania, a także do pisania własnych tekstów akademickich. Zajęcia prowadzone są zawsze przez dwie osoby: literaturoznawcę (część I) i językoznawcę (część II).

Część I (Instytut Literatury Polskiej)

ZAŁOŻENIA:

Ta część kursu nastawiona jest na kształtowanie umiejętności krytycznej lektury i analizy tekstu naukowego. Na przykładach artykułów zaproponowanych przez prowadzącego studenci poznają specyfikę dyskursu naukowego, próbują określić przyjętą perspektywę badawczą, rozpoznać charakter źródeł i opracowań, do których odwołuje się autor tekstu. Przedmiotem dyskusji zajęciowej i tematem prac domowych są również takie zagadnienia, jak struktura i elementy wypowiedzi naukowej, sposób prowadzenia wywodu, techniki argumentacji. Literaturoznawcza część kursu uczy rekapitulowania dłuższej wypowiedzi, a także konfrontowania tekstów naukowych.

Zajęcia 1. Cele i funkcje wypowiedzi naukowej. Warianty dyskursu naukowego i ich charakterystyczne cechy

Temat zajęć – dyskurs naukowy wobec innych dyskursów. Metodologiczne uzasadnienie podjęcia tematu, ocena dotychczasowego stanu wiedzy w obrębie dyscypliny. Wybór tematu pracy rocznej, licencjackiej lub artykułu naukowego. Określenie tezy albo zagadnienia badawczego.

Zajęcia 2. Terminologia naukowa. Definiowanie i hasła słownikowe

Temat zajęć – terminologia naukowa. Dyskusja o cechach dyskursu naukowego na podstawie haseł słownikowych; typy definicji w humanistyce; termin a pojęcie.

Zajęcia 3. Funkcje elementów wypowiedzi naukowej

Temat zajęć – układ i elementy artykułu naukowego. Sformułowanie tytułu, śródtytułów i słów kluczowych; sygnalizowanie porządku wywodu. Rodzaje i funkcje przypisów, ocena i uporządkowanie bibliografii załącznikowej. Miejsce i funkcje cytatów. Określenie głównego wątku oraz wątków pobocznych w pracy.

Zajęcia 4. Kompozycja problemowa wypowiedzi naukowej

Temat zajęć – kompozycja pracy (wstęp, teza, podział na rozdziały i podrozdziały) a porządek problemowy wypowiedzi naukowej. Funkcje wstępu (zarysowanie zagadnienia, określenie perspektywy badawczej, stan badań, cele). Typy i funkcje zakończenia (podsumowanie, wnioski, perspektywa dalszych badań).

Zajęcia 5. Sposoby konstruowania wywodu naukowego

Temat zajęć – argumentacja, egzemplifikacja, strategie perswazyjne, zabiegi retoryczne. Warunki ciągłości wywodu. Wskazywanie mocnych i słabych punktów wywodu. Typowe błędy logiczne. Zasady obowiązujące przy referowaniu poglądów innych badaczy. Upodmiotowienie wypowiedzi naukowej. Językowo-stylistyczna klarowność wywodu (zagadnienia składniowe, frazeologiczne, leksykalne).

Zajęcia 6. Streszczenie tekstu naukowego

Temat zajęć – streszczenie. Funkcje streszczenia w wywodzie naukowym. Przypadki streszczenia uzasadnionego i nieuzasadnionego. Syntetyczne omówienie artykułu (sformułowanie głównej tezy albo zagadnienia badawczego; zwięzłe określenie konkluzji). Streszczenie jako dodatek do artykułu naukowego lub pracy dyplomowej.

Zajęcia 7. Porównanie tekstów naukowych

Temat zajęć – konfrontowanie tekstów naukowych dotyczących tego samego zagadnienia (określenie perspektyw badawczych, porównawcza rekonstrukcja toku wywodu, sformułowanie wniosków); polemiczne odniesienia w artykułach naukowych.

Część II (Instytut Języka Polskiego)

IMRaD
Od etapów procesu opracowania problemu badawczego do części tekstu akademickiego

ZAŁOŻENIA:
1. Zajęcia mają charakter wyłącznie warsztatowy. Nie zadajemy do czytania żadnych lektur teoretycznych dotyczących procesu tworzenia opracowania naukowego. Lektury zamieszczone w sylabusie pomyślane są jako uzupełniające, przede wszystkim dla studentów, którzy nie będą obecni na zajęciach i chcieliby uzupełnić wiedzę na temat omawiany na opuszczonych ćwiczeniach.
2. Nie zajmujemy się analizą opublikowanych tekstów naukowych. Na zajęciach pracujemy wyłącznie na krótkich pracach napisanych przez studentów podczas zajęć w sali oraz w domu.
3. Dla dobrej organizacji warsztatów, a także możliwości wykonywania przez studentów zadań o charakterze zespołowym – wskazane jest, by zajęcia odbywały się w sali z dostępem do internetu.
4. Efektem tej części warsztatu jest przygotowanie przez studenta małego opracowania spełniającego warunki pracy o charakterze naukowym.
5. Po każdych ćwiczeniach studenci otrzymują podsumowującą infografikę (1 kartka) z najważniejszymi praktycznymi wskazówkami (receptami) dotyczącymi organizowania pracy naukowej na danym, omawianym na zajęciach, etapie procesu badawczego i zasad przygotowania odpowiadającej temu etapowi części pisemnej pracy akademickiej oraz przestrogami przed najczęściej popełnianymi błędami, usterkami w pracach studenckich.

TEMATY:

Zajęcia 1. Wyszukiwanie danych dotyczących stanu badań

w odniesieniu do indywidualnej pracy nad opracowaniem zadanego studentowi małego problemu badawczego – w dostępnych bazach bibliograficznych, repozytoriach i czasopismach w sieci, a także za pomocą tradycyjnego instrumentarium przydatnego w gromadzeniu bibliografii. Internetowy warsztat badawczy filologa ─ przewodnik netograficzny (w tym: kryteria oceny wiarygodności i wagi informacji sieciowych dla podejmowanego tematu).
Praca studenta w domu: skompletowanie w postaci opisu bibliograficznego i adresów sieciowych danych do stanu badań dla wskazanego studentowi przez prowadzącego zajęcia problemu badawczego; w poszukiwaniach student wykorzystuje bazy bibliograficzne tradycyjne i sieciowe. → Cel: student uczy się samodzielnie przygotowywać wstępną bibliografię przedmiotową do zadanego mu tematu badawczego.

Zajęcia 2. Efektywne notowanie. Pułapki kserokopii w pracy naukowej nad tematem

Praktyczne wskazówki dotyczące notowania, ułatwiające studentom wyławianie z czytanych przez nich tekstów i/lub słuchanych wykładów najważniejszych informacji oraz zgodne z siatką wiedzy czytelnika ich porządkowanie.
Praca studenta na ćwiczeniach: Przygotowanie efektywnej notatki ze wskazanej przez prowadzącego lektury wykazanej przez studenta w stanie badań do opracowywanego przez niego tematu lub z 15 minutowego wykładu osoby prowadzącej ćwiczenia. → Cel: student mierzy się z zadaniem wyłowienia z czytanego przez niego tekstu naukowego najważniejszych informacji oraz ich porządkowania zgodnie z jego siatką wiedzy oraz zaprezentowania idei przeczytanego przez siebie tekstu w sposób przejrzysty i łatwy do zapamiętania.

Zajęcia 3. Tekst naukowy jako własność. Cytowanie (kiedy?, po co? jak?) i parafrazowanie Pułapka metody „kopiuj-wklej”.

Praca studenta na ćwiczeniach: Sparafrazowanie w krótkiej wypowiedzi pisemnej tekstu innego autora (1 strony wskazanej przez prowadzącego z listy lektur przygotowanej przez studenta po 1. zajęciach). Wybór ze wskazanego tekstu fragmentów wartych cytowania ze względu na zadanie badawcze studenta. → Cel: student wprawia się w technice pisania stosowanej w rozdziale pracy omawiającym stan badań; uczy się w praktyce zasad wyboru i funkcji cytatów.

Zajęcia 4. Źródła do kompletowania danych językowych

Słowniki tradycyjne, ankiety. Elektroniczne zasoby lingwistyczne – słowniki, korpusy, poradnie językowe online itp. oraz narzędzia do korzystania z nich. Obrazy Google jako źródło informacji lingwistycznej.
Praca studenta w domu: Zebranie materiału do postawionego przed studentem na początku cyklu zajęć zadania badawczego. W pracy student uzasadnia dokonany przez siebie wybór źródeł oraz omawia przewidywaną ich przydatność lub możliwe ograniczenia w opracowaniu jego tematu. → Cel: student wprawia się w doborze i krytycznej ocenie zebranego do pracy materiału

Zajęcia 5. Konspekt pracy. Sposoby przedstawiania w pracy materiału.

Zasady wprowadzania do tekstu wykresów, tabel i innych metod prezentowania i porządkowania materiału itp. Wnioski z analizy materiału.
Praca studenta na ćwiczeniach: Przygotowanie planu (konspektu) opracowania. Uporządkowanie zebranego przez studenta materiału według jasno określonego przez niego kryterium. Do przedstawienia materiału student wybiera najodpowiedniejsze sposoby prezentacji, np. wykres, tabelę, opis. → Cel: Student uczy się planowania pracy nad rozwiązaniem zadania badawczego, trenuje różne sposoby porządkowania zebranego materiału oraz wyciągania wniosków z analizy.

Zajęcia 6-7.

a) Zasady prezentowania wyników pracy akademickiej. Abstrakt.
Praca studenta w domu: Przygotowanie pisemnego abstraktu własnej pracy oraz krótkiej prezentacji wyników pracy nad zadaniem badawczym i przedstawienie jej przed grupą jako wspartego prezentacją PP 10-min. komunikatu → Cel: student uczy się jasnego prezentowania wyników swojej pracy innym oraz zarządzania czasem w wykonywaniu tego zadania. Uczy się, jak przygotować abstrakt swojego tekstu.
b) W zależności od zainteresowania grupy i preferencji prowadzących: Automatyczne zarządzanie bibliografią: menadżery bibliografii, automatyczne tworzenie i edycja przypisów i bibliografii – o narzędziach przydatnych dla humanisty.

Warsztat pracy naukowej przygotowuje do samodzielnej pracy badawczej dzięki rozwijaniu umiejętności lektury publikacji naukowych, ich twórczego wykorzystania, a także do pisania własnych tekstów akademickich. Zajęcia prowadzone są zawsze przez dwie osoby: literaturoznawcę (część I) i językoznawcę (część II).

Część I (Instytut Literatury Polskiej)

ZAŁOŻENIA:

Ta część kursu nastawiona jest na kształtowanie umiejętności krytycznej lektury i analizy tekstu naukowego. Na przykładach artykułów zaproponowanych przez prowadzącego studenci poznają specyfikę dyskursu naukowego, próbują określić przyjętą perspektywę badawczą, rozpoznać charakter źródeł i opracowań, do których odwołuje się autor tekstu. Przedmiotem dyskusji zajęciowej i tematem prac domowych są również takie zagadnienia, jak struktura i elementy wypowiedzi naukowej, sposób prowadzenia wywodu, techniki argumentacji. Literaturoznawcza część kursu uczy rekapitulowania dłuższej wypowiedzi, a także konfrontowania tekstów naukowych.

Zajęcia 1. Cele i funkcje wypowiedzi naukowej. Warianty dyskursu naukowego i ich charakterystyczne cechy

Temat zajęć – dyskurs naukowy wobec innych dyskursów. Metodologiczne uzasadnienie podjęcia tematu, ocena dotychczasowego stanu wiedzy w obrębie dyscypliny. Wybór tematu pracy rocznej, licencjackiej lub artykułu naukowego. Określenie tezy albo zagadnienia badawczego.

Zajęcia 2. Terminologia naukowa. Definiowanie i hasła słownikowe

Temat zajęć – terminologia naukowa. Dyskusja o cechach dyskursu naukowego na podstawie haseł słownikowych; typy definicji w humanistyce; termin a pojęcie.

Zajęcia 3. Funkcje elementów wypowiedzi naukowej

Temat zajęć – układ i elementy artykułu naukowego. Sformułowanie tytułu, śródtytułów i słów kluczowych; sygnalizowanie porządku wywodu. Rodzaje i funkcje przypisów, ocena i uporządkowanie bibliografii załącznikowej. Miejsce i funkcje cytatów. Określenie głównego wątku oraz wątków pobocznych w pracy.

Zajęcia 4. Kompozycja problemowa wypowiedzi naukowej

Temat zajęć – kompozycja pracy (wstęp, teza, podział na rozdziały i podrozdziały) a porządek problemowy wypowiedzi naukowej. Funkcje wstępu (zarysowanie zagadnienia, określenie perspektywy badawczej, stan badań, cele). Typy i funkcje zakończenia (podsumowanie, wnioski, perspektywa dalszych badań).

Zajęcia 5. Sposoby konstruowania wywodu naukowego

Temat zajęć – argumentacja, egzemplifikacja, strategie perswazyjne, zabiegi retoryczne. Warunki ciągłości wywodu. Wskazywanie mocnych i słabych punktów wywodu. Typowe błędy logiczne. Zasady obowiązujące przy referowaniu poglądów innych badaczy. Upodmiotowienie wypowiedzi naukowej. Językowo-stylistyczna klarowność wywodu (zagadnienia składniowe, frazeologiczne, leksykalne).

Zajęcia 6. Streszczenie tekstu naukowego

Temat zajęć – streszczenie. Funkcje streszczenia w wywodzie naukowym. Przypadki streszczenia uzasadnionego i nieuzasadnionego. Syntetyczne omówienie artykułu (sformułowanie głównej tezy albo zagadnienia badawczego; zwięzłe określenie konkluzji). Streszczenie jako dodatek do artykułu naukowego lub pracy dyplomowej.

Zajęcia 7. Porównanie tekstów naukowych

Temat zajęć – konfrontowanie tekstów naukowych dotyczących tego samego zagadnienia (określenie perspektyw badawczych, porównawcza rekonstrukcja toku wywodu, sformułowanie wniosków); polemiczne odniesienia w artykułach naukowych.

Część II (Instytut Języka Polskiego)

IMRaD
Od etapów procesu opracowania problemu badawczego do części tekstu akademickiego

ZAŁOŻENIA:
1. Zajęcia mają charakter wyłącznie warsztatowy. Nie zadajemy do czytania żadnych lektur teoretycznych dotyczących procesu tworzenia opracowania naukowego. Lektury zamieszczone w sylabusie pomyślane są jako uzupełniające, przede wszystkim dla studentów, którzy nie będą obecni na zajęciach i chcieliby uzupełnić wiedzę na temat omawiany na opuszczonych ćwiczeniach.
2. Nie zajmujemy się analizą opublikowanych tekstów naukowych. Na zajęciach pracujemy wyłącznie na krótkich pracach napisanych przez studentów podczas zajęć w sali oraz w domu.
3. Dla dobrej organizacji warsztatów, a także możliwości wykonywania przez studentów zadań o charakterze zespołowym – wskazane jest, by zajęcia odbywały się w sali z dostępem do internetu.
4. Efektem tej części warsztatu jest przygotowanie przez studenta małego opracowania spełniającego warunki pracy o charakterze naukowym.
5. Po każdych ćwiczeniach studenci otrzymują podsumowującą infografikę (1 kartka) z najważniejszymi praktycznymi wskazówkami (receptami) dotyczącymi organizowania pracy naukowej na danym, omawianym na zajęciach, etapie procesu badawczego i zasad przygotowania odpowiadającej temu etapowi części pisemnej pracy akademickiej oraz przestrogami przed najczęściej popełnianymi błędami, usterkami w pracach studenckich.

TEMATY:

Zajęcia 1. Wyszukiwanie danych dotyczących stanu badań

w odniesieniu do indywidualnej pracy nad opracowaniem zadanego studentowi małego problemu badawczego – w dostępnych bazach bibliograficznych, repozytoriach i czasopismach w sieci, a także za pomocą tradycyjnego instrumentarium przydatnego w gromadzeniu bibliografii. Internetowy warsztat badawczy filologa ─ przewodnik netograficzny (w tym: kryteria oceny wiarygodności i wagi informacji sieciowych dla podejmowanego tematu).
Praca studenta w domu: skompletowanie w postaci opisu bibliograficznego i adresów sieciowych danych do stanu badań dla wskazanego studentowi przez prowadzącego zajęcia problemu badawczego; w poszukiwaniach student wykorzystuje bazy bibliograficzne tradycyjne i sieciowe. → Cel: student uczy się samodzielnie przygotowywać wstępną bibliografię przedmiotową do zadanego mu tematu badawczego.

Zajęcia 2. Efektywne notowanie. Pułapki kserokopii w pracy naukowej nad tematem

Praktyczne wskazówki dotyczące notowania, ułatwiające studentom wyławianie z czytanych przez nich tekstów i/lub słuchanych wykładów najważniejszych informacji oraz zgodne z siatką wiedzy czytelnika ich porządkowanie.
Praca studenta na ćwiczeniach: Przygotowanie efektywnej notatki ze wskazanej przez prowadzącego lektury wykazanej przez studenta w stanie badań do opracowywanego przez niego tematu lub z 15 minutowego wykładu osoby prowadzącej ćwiczenia. → Cel: student mierzy się z zadaniem wyłowienia z czytanego przez niego tekstu naukowego najważniejszych informacji oraz ich porządkowania zgodnie z jego siatką wiedzy oraz zaprezentowania idei przeczytanego przez siebie tekstu w sposób przejrzysty i łatwy do zapamiętania.

Zajęcia 3. Tekst naukowy jako własność. Cytowanie (kiedy?, po co? jak?) i parafrazowanie Pułapka metody „kopiuj-wklej”.

Praca studenta na ćwiczeniach: Sparafrazowanie w krótkiej wypowiedzi pisemnej tekstu innego autora (1 strony wskazanej przez prowadzącego z listy lektur przygotowanej przez studenta po 1. zajęciach). Wybór ze wskazanego tekstu fragmentów wartych cytowania ze względu na zadanie badawcze studenta. → Cel: student wprawia się w technice pisania stosowanej w rozdziale pracy omawiającym stan badań; uczy się w praktyce zasad wyboru i funkcji cytatów.

Zajęcia 4. Źródła do kompletowania danych językowych

Słowniki tradycyjne, ankiety. Elektroniczne zasoby lingwistyczne – słowniki, korpusy, poradnie językowe online itp. oraz narzędzia do korzystania z nich. Obrazy Google jako źródło informacji lingwistycznej.
Praca studenta w domu: Zebranie materiału do postawionego przed studentem na początku cyklu zajęć zadania badawczego. W pracy student uzasadnia dokonany przez siebie wybór źródeł oraz omawia przewidywaną ich przydatność lub możliwe ograniczenia w opracowaniu jego tematu. → Cel: student wprawia się w doborze i krytycznej ocenie zebranego do pracy materiału

Zajęcia 5. Konspekt pracy. Sposoby przedstawiania w pracy materiału.

Zasady wprowadzania do tekstu wykresów, tabel i innych metod prezentowania i porządkowania materiału itp. Wnioski z analizy materiału.
Praca studenta na ćwiczeniach: Przygotowanie planu (konspektu) opracowania. Uporządkowanie zebranego przez studenta materiału według jasno określonego przez niego kryterium. Do przedstawienia materiału student wybiera najodpowiedniejsze sposoby prezentacji, np. wykres, tabelę, opis. → Cel: Student uczy się planowania pracy nad rozwiązaniem zadania badawczego, trenuje różne sposoby porządkowania zebranego materiału oraz wyciągania wniosków z analizy.

Zajęcia 6-7.

a) Zasady prezentowania wyników pracy akademickiej. Abstrakt.
Praca studenta w domu: Przygotowanie pisemnego abstraktu własnej pracy oraz krótkiej prezentacji wyników pracy nad zadaniem badawczym i przedstawienie jej przed grupą jako wspartego prezentacją PP 10-min. komunikatu → Cel: student uczy się jasnego prezentowania wyników swojej pracy innym oraz zarządzania czasem w wykonywaniu tego zadania. Uczy się, jak przygotować abstrakt swojego tekstu.
b) W zależności od zainteresowania grupy i preferencji prowadzących: Automatyczne zarządzanie bibliografią: menadżery bibliografii, automatyczne tworzenie i edycja przypisów i bibliografii – o narzędziach przydatnych dla humanisty.

CZĘŚĆ I
Bibliografia uzupełniająca

T. Hołówka, Kultura logiczna w przykładach, Warszawa 2005;
M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1998;
J. Maćkiewicz, Jak pisać teksty naukowe, Gdańsk 1995;
H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, Kraków 1980.
P. Siuda, P. Wasylczyk, Publikacje naukowe. Praktyczny poradnik dla studentów, doktorantów i nie tylko, Warszawa 2018.
K. Szymanek, K.A. Wieczorek, A.S. Wójcik, Sztuka argumentacji Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa 2019.

Przykładowa bibliografia, która może zostać wykorzystana do ćwiczeń na zajęciach i jako materiał do prac domowych.
1/ hasła słownikowe
– J. Sławiński, Parodia, w: Słownik terminów literackich, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008;
– R. Nycz, Parodia, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993.
– Poezja – Awangarda krakowska, oprac. H. Zaworska, w: Literatura polska 1918–1975, red. A. Brodzka i in., t. 1 1918-1932, Warszawa 1975, s. 381-429;
– Awangarda krakowska, oprac. S. Jaworski, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993, s. 77-83;
– Awangarda krakowska, oprac. A. Okopień-Sławińska, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008, s. 39-40.
– B. Mądra, Biedermeier, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 2009;
– J. Kubiak, Biedermeier, w: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia – terminy – zjawiska – przekroje, t. 1, Toruń 2016.
– ZJ. Adamczyk, Cenzura, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 2002;
– E. Skorupa, Cenzura, w: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia – terminy – zjawiska – przekroje, t. 1, Toruń 2016.
– Z. Sinko, Gotycyzm, w: Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 2002;
– B. Paczkowska, Gotycyzm, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 2009;
– T. Kostkiewiczowa, Gotycyzm, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008.

2/ porządek problemowy i tok argumentacji
– Z. Kopczyńska, L. Pszczołowska, Znaczenie i wartość form wierszowych w kontekście literackim epoki: poezja polskiego baroku, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 3;
– H. Markiewicz, Co się stało z Lalką?, w: tegoż, Przygody dziel literackich, Gdańsk 2004;
– S. Treugutt, Godzina myśli, w: Juliusz Słowacki w stopięćdziesiolecie urodzin, red. M. Bizan, Z. Lewinówna, Warszawa 1959;
– T. Budrewicz, Rok 1885 w poezji naszej, w: Wokół twórczości drugiego pokolenia pozytywistów polskich, red. A. Mazur, Opole 2004;
– R. Nycz, Kilka uwag o literackiej formacji modernistycznej, w: tegoż, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997 (lub Wrocław 2003, Toruń 2013);
– K. Wyka, Problem zamiennika gatunkowego w pisarstwie Różewicza, w: tegoż, Różewicz parokrotnie, Warszawa 1977, s. 83-99;
– A. Tarski, Semantyczna koncepcja prawdy i podstawy semantyki, w: tegoż, Pisma logiczno-filozoficzne. Prawda, t. I, Warszawa 1995, s. 228-282.

3/ streszczanie i słowa kluczowe
– S. Barańczak, Zemsta na słowie. O „Balu w Operze” Juliana Tuwima, „Zeszyty Literackie” 1983, nr 4; przedr. w: tegoż, Tablice z Macondo. Osiemnaście prób wytłumaczenia, po co i dla kogo się pisze, Londyn 1990;
– I. Opacki, „W środku niebogręga”. O „Balladach i romansach” Mickiewicza, w: tegoż, Poezja romantycznych przełomów, Wrocław 1972;
– M. Płachecki, Szyfry „Lalki”, w: Realiści, realizm, realność. W stulecie śmierci Bolesława Prusa, red. E. Paczoska, B. Szleszyński, D. Osiński, Warszawa 2013;
– M. Popiel, „Stimmung” i narracja w powieściach Wacława Berenta. Między słowem a ciałem, „Ruch Literacki” 2015, z. 4;
– R. Nycz, Miłosz wśród prądów epoki: cztery poetyki, „Teksty Drugie” 2001, nr 3/4 (68/69), s. 7–17;
– M. Dłuska, Gdzie nie posieją mnie…, w: Liryka polska, Interpretacje; red. J. Prokop, J. Sławiński, Kraków 1971;
– J. Maciejewski, Miejsce pozytywizmu polskiego w dziewiętnastowiecznej formacji kulturowej, w: Pozytywizm. Języki epoki, red. G. Borkowska i J. Maciejewski, Warszawa 2001;
– M. Gloger, Pozytywizm między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1;
– P. Czapliński, Języki niezależności. Jak jest artykułowana w literaturze niepodległość odzyskana przez Polskę w roku 1989?, w: Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze, red. R, Nycz, Kraków 2011, s. 39-63;
– M. Kuziak, Tajemnica intertekstualności Mickiewicza. Wokół IV części „Dziadów”, w: tegoż, Inny Mickiewicz, Gdańsk 2013.

4/ artykuły do porównania
– W. Bolecki, Przedwiośnie oraz inne pory roku, „Teksty Drugie” 2015, nr 2;
– P. Czapliński, Państwo bez wstrętu, „Teksty 2” 2016, nr 1.

– Z. Stefanowska, O „Romantyczności”, w: tejże, Próba zdrowego rozumu, Warszawa 2001;
– R. Przybylski, Romantyzm, czyli przepaść klasyka, w: tegoż, Klasycyzm czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1973.

– E. Owczarz, „Drogi, które idą…”. O rzekach Kraszewskiego. (Wstępne rozpoznanie), „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2015, nr 5;
– M. Rudkowska, Fotel Kraszewskiego, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2015, nr 5.

– T. Bujnicki, Sarmacko-barokowy świat pana Zagłoby, w: „Lalka” i inne. Studia w stulecie polskiej powieści realistycznej, red. J. Bachórz i M. Głowiński, Warszawa 1992 (lub w: Sienkiewicz dzisiaj. Eseje o twórczości autora „Trylogii”, wybór K. Augustyniak, Warszawa 2016);
– R. Koziołek, Śmiech Zagłoby, w: tegoż, Ciała Sienkiewicza, Katowice 2009.

– J.M. Rymkiewicz, Zbigniew Herbert: Studium przedmiotu, w: Liryka polska. Interpretacje, red. J. Prokop, J. Sławiński, Kraków 1971, s. 487-497;
– M. Mrugalski, Studium przedmiotu w czasie neoawangardy, w: Gąszcz srebrnych liści. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta, red. J.M. Ruszar, Kraków 2015, s. 261-272.

– M. Janion, I. Filipiak, Zmagania z Matką i Ojczyzną, w: B. Keff, Utwór o Matce i Ojczyźnie, Kraków 2008, s. 81-98;
– M. Kuziak, Interteksy postzależności. Utwór o Matce i Ojczyźnie Bożeny Umińskiej-Keff, w: (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski Dyskurs Postzależnościowy dawniej i dziś, red. H. Gosk, E. Kraskowska, Kraków 2013, s. 203-217.

LITERATURA DO CZ. II:

W razie nieobecności na ćwiczeniach student może skorzystać z lektury:
- J. Maćkiewicz, Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa 2010.
- U. Eco, Jak napisać pracę dyplomową? Poradnik dla humanistów, przeł.G. Jurkowaniec, Warszawa 2016 .
- A. Wolański, Streszczenie jako ponadgatunkowa forma przetwarzania komunikatu, [w:] Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa: Książka i Wiedza, 2003, s. 331-350.
- Monco.pl, http:// http://monco.frazeo.pl/.
- Narodowy Korpus Języka Polskiego, http://nkjp.pl.
- Słowniki kolokacji HASK, http:// http://pelcra.pl/hask_pl/.
- www.leksykografia.uw.edu.pl
- M. Bańko, Obrazy Google jako źródło informacji lingwistycznej, [w:] Na tropach korpusów. W poszukiwaniu optymalnych zbiorów tekstów, red. W. Chlebda. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2013, s. 73-84.
- A. Kwaśnicka-Janowicz., Pałka P., Przewodnik po elektronicznych zasobach językoznawczych (słowniki, kartoteki, korpusy), Kraków: TMJP [w druku].
- Rzetelność w badaniach naukowych oraz poszanowanie własności intelektualnej, oprac. Zespół do Spraw Dobrych Praktyk Akademickich, Warszawa, 2012, http://www.uwm.edu.pl/wnz/sitefiles/file/badania/20120806_rzetelnosc_broszura_fin.pdf.
- S. Stanisławska-Kloc, Zasady wykorzystywania cudzych utworów: prawo autorskie i dobre obyczaje (etyka cytatu), Diametros, nr 19 (marzec 2009): 160-184, http://www.diametros.iphils.uj.edu.pl/index.php/diametros/article/download/338/312.
- R. Delida, Wiarygodność informacji w internecie: wiarygodne czy niewiarygodne?, Bibliotekarz Zachodniopomorski 2011, nr 1-2, s. 5-21, http://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/Content/22442/BZP_2011_1-2.pdf.
T. Piekot, G. Zarzeczny, Menadżer bibliografii – czyli co?, Przegląd Uniwersytecki 2014, t.20 nr 1, s. 22-24, http://www.ifp.uni.wroc.pl/data/files/pub-9033.pdf

CZĘŚĆ I
Bibliografia uzupełniająca

T. Hołówka, Kultura logiczna w przykładach, Warszawa 2005;
M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1998;
J. Maćkiewicz, Jak pisać teksty naukowe, Gdańsk 1995;
H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, Kraków 1980.
P. Siuda, P. Wasylczyk, Publikacje naukowe. Praktyczny poradnik dla studentów, doktorantów i nie tylko, Warszawa 2018.
K. Szymanek, K.A. Wieczorek, A.S. Wójcik, Sztuka argumentacji Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa 2019.

Przykładowa bibliografia, która może zostać wykorzystana do ćwiczeń na zajęciach i jako materiał do prac domowych.
1/ hasła słownikowe
– J. Sławiński, Parodia, w: Słownik terminów literackich, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008;
– R. Nycz, Parodia, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993.
– Poezja – Awangarda krakowska, oprac. H. Zaworska, w: Literatura polska 1918–1975, red. A. Brodzka i in., t. 1 1918-1932, Warszawa 1975, s. 381-429;
– Awangarda krakowska, oprac. S. Jaworski, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993, s. 77-83;
– Awangarda krakowska, oprac. A. Okopień-Sławińska, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008, s. 39-40.
– B. Mądra, Biedermeier, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 2009;
– J. Kubiak, Biedermeier, w: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia – terminy – zjawiska – przekroje, t. 1, Toruń 2016.
– ZJ. Adamczyk, Cenzura, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 2002;
– E. Skorupa, Cenzura, w: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia – terminy – zjawiska – przekroje, t. 1, Toruń 2016.
– Z. Sinko, Gotycyzm, w: Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 2002;
– B. Paczkowska, Gotycyzm, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 2009;
– T. Kostkiewiczowa, Gotycyzm, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 2008.

2/ porządek problemowy i tok argumentacji
– Z. Kopczyńska, L. Pszczołowska, Znaczenie i wartość form wierszowych w kontekście literackim epoki: poezja polskiego baroku, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 3;
– H. Markiewicz, Co się stało z Lalką?, w: tegoż, Przygody dziel literackich, Gdańsk 2004;
– S. Treugutt, Godzina myśli, w: Juliusz Słowacki w stopięćdziesiolecie urodzin, red. M. Bizan, Z. Lewinówna, Warszawa 1959;
– T. Budrewicz, Rok 1885 w poezji naszej, w: Wokół twórczości drugiego pokolenia pozytywistów polskich, red. A. Mazur, Opole 2004;
– R. Nycz, Kilka uwag o literackiej formacji modernistycznej, w: tegoż, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997 (lub Wrocław 2003, Toruń 2013);
– K. Wyka, Problem zamiennika gatunkowego w pisarstwie Różewicza, w: tegoż, Różewicz parokrotnie, Warszawa 1977, s. 83-99;
– A. Tarski, Semantyczna koncepcja prawdy i podstawy semantyki, w: tegoż, Pisma logiczno-filozoficzne. Prawda, t. I, Warszawa 1995, s. 228-282.

3/ streszczanie i słowa kluczowe
– S. Barańczak, Zemsta na słowie. O „Balu w Operze” Juliana Tuwima, „Zeszyty Literackie” 1983, nr 4; przedr. w: tegoż, Tablice z Macondo. Osiemnaście prób wytłumaczenia, po co i dla kogo się pisze, Londyn 1990;
– I. Opacki, „W środku niebogręga”. O „Balladach i romansach” Mickiewicza, w: tegoż, Poezja romantycznych przełomów, Wrocław 1972;
– M. Płachecki, Szyfry „Lalki”, w: Realiści, realizm, realność. W stulecie śmierci Bolesława Prusa, red. E. Paczoska, B. Szleszyński, D. Osiński, Warszawa 2013;
– M. Popiel, „Stimmung” i narracja w powieściach Wacława Berenta. Między słowem a ciałem, „Ruch Literacki” 2015, z. 4;
– R. Nycz, Miłosz wśród prądów epoki: cztery poetyki, „Teksty Drugie” 2001, nr 3/4 (68/69), s. 7–17;
– M. Dłuska, Gdzie nie posieją mnie…, w: Liryka polska, Interpretacje; red. J. Prokop, J. Sławiński, Kraków 1971;
– J. Maciejewski, Miejsce pozytywizmu polskiego w dziewiętnastowiecznej formacji kulturowej, w: Pozytywizm. Języki epoki, red. G. Borkowska i J. Maciejewski, Warszawa 2001;
– M. Gloger, Pozytywizm między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1;
– P. Czapliński, Języki niezależności. Jak jest artykułowana w literaturze niepodległość odzyskana przez Polskę w roku 1989?, w: Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze, red. R, Nycz, Kraków 2011, s. 39-63;
– M. Kuziak, Tajemnica intertekstualności Mickiewicza. Wokół IV części „Dziadów”, w: tegoż, Inny Mickiewicz, Gdańsk 2013.

4/ artykuły do porównania
– W. Bolecki, Przedwiośnie oraz inne pory roku, „Teksty Drugie” 2015, nr 2;
– P. Czapliński, Państwo bez wstrętu, „Teksty 2” 2016, nr 1.

– Z. Stefanowska, O „Romantyczności”, w: tejże, Próba zdrowego rozumu, Warszawa 2001;
– R. Przybylski, Romantyzm, czyli przepaść klasyka, w: tegoż, Klasycyzm czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1973.

– E. Owczarz, „Drogi, które idą…”. O rzekach Kraszewskiego. (Wstępne rozpoznanie), „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2015, nr 5;
– M. Rudkowska, Fotel Kraszewskiego, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2015, nr 5.

– T. Bujnicki, Sarmacko-barokowy świat pana Zagłoby, w: „Lalka” i inne. Studia w stulecie polskiej powieści realistycznej, red. J. Bachórz i M. Głowiński, Warszawa 1992 (lub w: Sienkiewicz dzisiaj. Eseje o twórczości autora „Trylogii”, wybór K. Augustyniak, Warszawa 2016);
– R. Koziołek, Śmiech Zagłoby, w: tegoż, Ciała Sienkiewicza, Katowice 2009.

– J.M. Rymkiewicz, Zbigniew Herbert: Studium przedmiotu, w: Liryka polska. Interpretacje, red. J. Prokop, J. Sławiński, Kraków 1971, s. 487-497;
– M. Mrugalski, Studium przedmiotu w czasie neoawangardy, w: Gąszcz srebrnych liści. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta, red. J.M. Ruszar, Kraków 2015, s. 261-272.

– M. Janion, I. Filipiak, Zmagania z Matką i Ojczyzną, w: B. Keff, Utwór o Matce i Ojczyźnie, Kraków 2008, s. 81-98;
– M. Kuziak, Interteksy postzależności. Utwór o Matce i Ojczyźnie Bożeny Umińskiej-Keff, w: (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski Dyskurs Postzależnościowy dawniej i dziś, red. H. Gosk, E. Kraskowska, Kraków 2013, s. 203-217.

LITERATURA DO CZ. II:

W razie nieobecności na ćwiczeniach student może skorzystać z lektury:
- J. Maćkiewicz, Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa 2010.
- U. Eco, Jak napisać pracę dyplomową? Poradnik dla humanistów, przeł.G. Jurkowaniec, Warszawa 2016 .
- A. Wolański, Streszczenie jako ponadgatunkowa forma przetwarzania komunikatu, [w:] Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa: Książka i Wiedza, 2003, s. 331-350.
- Monco.pl, http:// http://monco.frazeo.pl/.
- Narodowy Korpus Języka Polskiego, http://nkjp.pl.
- Słowniki kolokacji HASK, http:// http://pelcra.pl/hask_pl/.
- www.leksykografia.uw.edu.pl
- M. Bańko, Obrazy Google jako źródło informacji lingwistycznej, [w:] Na tropach korpusów. W poszukiwaniu optymalnych zbiorów tekstów, red. W. Chlebda. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2013, s. 73-84.
- A. Kwaśnicka-Janowicz., Pałka P., Przewodnik po elektronicznych zasobach językoznawczych (słowniki, kartoteki, korpusy), Kraków: TMJP [w druku].
- Rzetelność w badaniach naukowych oraz poszanowanie własności intelektualnej, oprac. Zespół do Spraw Dobrych Praktyk Akademickich, Warszawa, 2012, http://www.uwm.edu.pl/wnz/sitefiles/file/badania/20120806_rzetelnosc_broszura_fin.pdf.
- S. Stanisławska-Kloc, Zasady wykorzystywania cudzych utworów: prawo autorskie i dobre obyczaje (etyka cytatu), Diametros, nr 19 (marzec 2009): 160-184, http://www.diametros.iphils.uj.edu.pl/index.php/diametros/article/download/338/312.
- R. Delida, Wiarygodność informacji w internecie: wiarygodne czy niewiarygodne?, Bibliotekarz Zachodniopomorski 2011, nr 1-2, s. 5-21, http://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/Content/22442/BZP_2011_1-2.pdf.
T. Piekot, G. Zarzeczny, Menadżer bibliografii – czyli co?, Przegląd Uniwersytecki 2014, t.20 nr 1, s. 22-24, http://www.ifp.uni.wroc.pl/data/files/pub-9033.pdf