Podróż po Cesarstwie Rzymskim śladami monety 2800-DWPODR
Wykład prowadzony jest online. Nie ma obowiązku uczestniczenia w wykładzie „na lifie” (przez Google Meet). Na wykładzie omawiane będą poszczególne prowincje rzymskie oraz mennictwo tam wybijane. Omawiany będzie wpływ centralnego systemu monetarnego państwa rzymskiego na obieg monet w danej prowincji oraz lokalne cechy obiegu. Ważną rolę na wykładzie będzie odgrywać ikonografia na monetach prowincjonalnych oraz imperialnych, charakterystyczna dla danej prowincji.
Wykład będzie prowadzony w formie opowieści, w której głównym bohaterem jest wymyślona postać, podróżująca po cesarstwie Rzymskim, mając w sakiewce kilka monet wybitych w mennicy w Rzymie. Studenci dowiedzą się, jak przedstawienia na monetach danej prowincji przygotowały Rzymianina do podróży po świecie rzymskim.
Wykład będzie się składał z trzech cykli zajęć, tworzących zamkniętą całość:
1. Wykład "zero" – wykład "pertraktacyjny" – przedstawione zostaną Studentom propozycje tematyki, egzaminu, organizacja wykładu - po czym nastąpią pertraktacje. Ustalone na tym wykładzie zasady będą obowiązywać obie "strony" przez cały semestr :-)
I. PRAEPARATIO AD ITINERANTUR
2. Wprowadzenie. / funkcje pieniądza / monety; jak starożytni liczyli pieniądze? Czy idąc na zakupy trzymali monety w sakiewce? Sakwie? A może potrzebny był porządny worek?
3. Życie za jednego denara. / Spróbujemy przeżyć za dzienne wynagrodzenie
przeciętnego robotnika w starożytnym Rzymie / co widział on na monetach? / co sobie mógł za to kupić?
4. Konno, pieszo, statkiem? / Środki transportu w starożytnym Rzymie / Środek transportu dziś w Rzymie / Udamy się (wczesnym rankiem) jeden dzień podróży poza Rzym – gdzie odpoczniemy?
5. „Czas wolny” na zakupy w najstarszym centrum handlowym Rzymu Forum Traiani [Co możemy kupić za jednego sesterca? Za jednego denara? Za jednego aureusa?
II. MARE INTERNUM
6. Via Appia – najstarszą autostradą świata ! [Będzie to relacja z podróży Kwintusa dookoła ówczesnego (RZYMSKIEGO!) świata
7. Podróż na wielbłądzie / prowincje, których głównym środkiem transportu jest …. (hmm!) wielbłąd
8. Prefectura Wschodu. Brzmi poważnie!
9. Odpocząć od zgiełku. / Relaks; Jak Rzymianie odpoczywali? Czy noc w starożytnym Rzymie pozwalała na spokojny sen?
10. Za rzymskim legionem (- Jakie informacje dotyczące życia legionów rzymskich przekazywano na monetach? - Czy cesarz doceniał poparcie i wierność legionów ? Jak to okazywał? )
III. MARE GERMANICUM – PONTUS EUXINUS
11. My w wyobrażeniach Rzymian (Przedstawienia Barbarzyńców gdy: Rzym
wszystkie bitwy wygrywał i gdy wszystkich pokonywał! Rzym od wszystkich dostawał łupnia!)
12. Dunaj (Dlaczego przedstawiony problem badawczy jest ważny? oBóz Legionu w Novae (krótki wstęp); Jedyne pewne ślady VIII Legionu Augusta; czy obiekt architektoniczny można datować na podstawie znalezionych monet? (valetudinarium); Rzymska moneta prowincjonalna jako „znak firmowy” Mezji; Moneta z IV wieku w Novae; Statystyki (krótko); Wnioski końcowe)
13 Nad pięknym modrym Dunajem (Zapoznanie z mennictwem prowincjonalnym Mezji i rzymskim nawiązującym do prowincji naddunajskich
Prowincje naddunajskie)
14. Ostia Antica (Jak wyglądała rozrywka starożytnych Rzymian ilustrowana monetami? Czy przedstawienia te odgrywały ważną rolę w ikonografii na monetach?)
15. Wracamy do Rzymu – kupujemy pamiątki za sesterce, denary i aureusy (zależnie od zasług ;-)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA: ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE
K_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk,
społecznokulturowej przeszłości człowieka oraz o jej specyfice przedmiotowej i
metodologicznej
K_W02 zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii
K_W03 ma podstawową wiedzę w zakresie opisu, analizy i interpretacji źródeł
archeologicznych
K_W06 ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz
dyscyplinami naukowymi, z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i
ścisłych
K_W08 ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych
osiągnięciach w zakresie archeologii
K_W09 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji przedstawień
numizmatycznych
K_W15 ma ogólną wiedzę na temat właściwości monet oraz sposobów ich wykorzystania
przez starożytne społeczności
UMIEJĘTNOŚCI: ABSOLWENT POTRAFI:
K_U02 wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje zawarte w
różnych źródłach numizmatycznych
K_U03 samodzielnie interpretować źródła ikonograficzne
K_U09 posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi
właściwymi dla numizmatyki antycznej
K_U13 wykrywać proste zależności między artefaktami (numizmatami) a dawnymi
procesami kulturowymi i społecznymi
KOMPETENCJE SPOŁECZNE: ABSOLWENT JEST GOTÓW DO:
K_K01 wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest świadomy
konieczności konfrontowania ich z opiniami ekspertów
K_K03 docenić niepowtarzalne wartości źródeł numizmatycznych i ich roli w odtwarzaniu
przeszłości człowieka
K_K04 krytycznej oceny interpretacji źródeł numizmatycznych i historycznych ze
świadomością wieloaspektowości interpretacji
K_K06 podkreślania znaczenia dziedzictwa kulturowego ludzkości dla rozumienia procesu
przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych od czasów najdawniejszych do
współczesności
K_K12 uznania i poszanowania różnych punktów widzenia determinowanych różnym
podłożem kulturowym
Kryteria oceniania
Wykład odbywać się będzie na dwa sposoby:
1. "na żywo" na Google Meets - dla chętnych i mogących w nim uczestniczyć we wtorki od
godz. 18.30-20.00, (15 minut przed wykładem słuchacze zawsze otrzymują mail z linkiem do
spotkania)
2. metodą "przerabiania" wykładu indywidualnie w dowolnym czasie (na przerobienie
wykładu jest zawsze osiem dni) na podstawie zamieszczanych na Kampusie z wyprzedzeniem
prezentacji Power Point. CZYLI: "ściągamy prezentację, sami przerabiamy kiedy nam
odpowiada i pasuje, wykonujemy zadania umieszczone na końcu prezentacji i umieszczamy z
specjalnej zakładce na Kampusie."
UWAGA: można uczestniczyć w jednej w tym form, lub w obydwu - jak Państwu wygodniej.
Nie trzeba nigdzie zgłaszać, którą formę się wybiera. Można wybrać jednego tygodnia
wykład "na żywo", innego indywidualne przerobienie materiału, jak Państwu wygodniej
danego tygodnia.
Dwa rodzaje zaliczenia DO WYBORU:
1. EGZAMIN CAŁOŚCIOWY (bez listy obecności, nie ma obowiązku jakiegokolwiek
uczestnictwa w wykładzie)
2. EGZAMINY CZĄSTKOWE - z mniejszej porcji materiału (po cyklu). W tym przypadku
należy wykonywać zadania (por. wyżej) LUB uczestniczyć w wykładzie "na żywo". 2 razy w
semestrze można nic nie zrobić.
Dokładne wyjaśnienie podane będzie na pierwszym wykładzie, tzw pertraktacyjnym, dlatego
zalecam na nim być.
Literatura
Metcalf W. E., Roman Provinzial Coinage, Chestnut Hill : McMullen Museum of Art, Boston
College, 2014
Amandry M., Burnett A., Mairat J., Roman provincial coinage. volume III, Nerva, Trajan and
Hadrian (Ad 96-138), London : Paris : The British Museum ; Bibliothèque nationale de
France, 2015.
Metcalf W. E., , Provincial coinage of the Flavians, Journal of Roman Archaeology, 13,2
(2000)
W. Szaivert, R. Wolters, Löhne, Preise, Werte, Quellen zur römischen Geldwirtschaft,
Darmstadt 2005
M. R. Alföldi, Bild und Bildsprache der römischen Kaiser. Beispiele und Analysen, Mainz
1999
Dh. Hill, The monuments of ancient Rome as coin types, London 1989
R.A.G. Carson, Coins of the Roman Empire, London-New York, 1990
Die Münze. Bild - Botschaft - Bedeutung, Festschrift für Maria R.-Alföldi, Frankfurt a.M.-
Bern-New York 1991 (artykuły n/t ikonografii)
Korpusy do określania monet:
- The Roman Imperial Coinage (wyd. H. Mattingly, E. A. Sydenham, C. H. V. Sutherland, R.
A. G. Carson, P. H. Webb, J. W. E. Pearce, P. M. Bruun, J. P. C. Kent), t. 1*10, London
1923*1994
- Late Roman Bronze Coinage, A.D. 324*498 (wyd. P. V. Hill, J. P. C. Kent, R. A. G.
Carson), London 1960
Roman provincial coinage online
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: