Mit czy historia. O mitach, pamięci i niepamięci u Greków 2800-DMPAM

Mity greckie są zapisem potocznej wiedzy i świecie, bogach, wszechświecie, miejscu i losie
człowieka. Są także wizją greckiej przeszłości. Powstawały w ciągu stuleci, wywodząc się,
przynajmniej w części, z ustnych opowieści o wydarzeniach i ludziach. Musiały bowiem,
wśród wielu różnych funkcji, zastępować przekazy historyczne, które sięgały zaledwie do
siódmego wieku p.n.e., a wcześniejsza przeszłość skryła się w długim okresie braku pisma.
Mity były, więc, niezbędne dla tworzenia tożsamości Greków, a każdy region Grecji, każda
społeczność tworzyły własne mito-historie. Nie istniała kanoniczna forma mitów; przeciwnie,
funkcjonowały, często bardzo różniące się, wersje lokalne. Wielu badaczy sądzi, że w mitach
można doszukać się ech prawdziwych wydarzeń i postaci historycznych, choć często bardzo
zniekształconych. Powtarzane z pokolenia na pokolenie mity uzyskiwały formę coraz bardziej
wzbogacaną o elementy nadprzyrodzone i heroiczne, a zarazem odpowiadały zmieniającym
się potrzebom, relacjom politycznym i społecznym. Zapisywane były przez różnych autorów,
w różnych miejscach i czasach. Do najstarszych należą opowieści Homera czy dzieła
Hezjoda, natomiast znaczna część zapisów pochodzi dopiero z okresu hellenistycznego i
rzymskiego.
Centralnym punktem wykładu będzie kwestia, czy w mitach greckich możemy znaleźć jakieś
elementy pamięci o epoce brązu. To pozwoli nam na konfrontację zabytków
archeologicznych z różnymi przekazami, zastanowić się nad mechanizmami przekazywania
pamięci w społecznościach oralnych i piśmiennych, nad rodzajami pamięci, lepiej zrozumieć,
czym był czas i przeszłość dla Greków, jaki był ich stosunek do tekstu, jakie były rodzaje
mitów i jakie funkcje mogły pełnić.