Zbiory specjalne i ich opracowanie 2700-L-IN-Z3ZSIO
Przedmiot dotyczy dwóch zagadnień z zakresu bibliologii (bibliotekoznawstwa), mianowicie problematyki bibliotecznych zbiorów specjalnych oraz ochrony zbiorów bibliotecznych (ze szczególnym naciskiem na zbiory specjalne i historyczne).
Część dotycząca zbiorów specjalnych obejmuje kilka głównych zagadnień, między innymi:
- zdefiniowanie bibliotecznych zbiorów specjalnych oraz omówienie rodzajów zbiorów specjalnych na przykładach wybranych dużych bibliotek naukowych (m.in. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Biblioteka Narodowa);
- kwestie gromadzenia zbiorów specjalnych;
- opracowanie zbiorów specjalnych, publikowanie katalogów oraz informowanie z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych (bibliografie, katalogi);
- warunki przechowywania zbiorów specjalnych, wymagania wynikające ze specyfiki materiału i różnorodności form materiałów zaliczanych do bibliotecznych zbiorów specjalnych;
- udostępnianie zbiorów specjalnych, zwłaszcza z uwzględnieniem ograniczeń w udostępnianiu wynikających ze szczególnych cech obiektów zaliczanych do zbiorów specjalnych (zarówno ze względu na ich ochronę, jak i wymagania sprzętowe);
- wykorzystanie zbiorów specjalnych do promocji biblioteki i jej zasobów, szczególnie przy wykorzystaniu technologii cyfrowych;
- zbiory specjalne w bibliotekach cyfrowych.
Część dotycząca ochrony zbiorów obejmuję między innymi takie zagadnienia jak:
- czynniki niszczące zbiory biblioteczne: fizyczne, chemiczne, biologiczne, człowiek jako czynnik wpływający na niszczenie zbiorów;
- zapobieganie niszczeniu zbiorów poprzez tworzenie odpowiednich warunków przechowywania oraz udostępniania;
- zabiegi konserwatorskie, pracownie ochrony i konserwacji zbiorów;
- problematyka kwaśnego papieru i masowego odkwaszania;
- technologie cyfrowe w służbie ochrony cennych zbiorów bibliotecznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Słuchacze zdobędą wiedzę na temat bibliotecznych zbiorów specjalnych, będą potrafili je wyróżnić i zidentyfikować, przyporządkować konkretne materiały do właściwego rodzaju zbiorów. Będą też mieli wiedzę na temat szczególnych sposobów postępowania ze zbiorami specjalnymi od etapu pozyskiwania ich do biblioteki po udostępnianie. Będą też znali przykładowo wybrane drukowane oraz dostępne online katalogi i bibliografie zbiorów specjalnych.
Słuchacze posiądą również wiedzę na temat zagadnień ochrony zbiorów, szczególnie bibliotecznych zbiorów specjalnych i o charakterze historycznym, zdobędą podstawowe umiejętności pozwalające na identyfikację i zapobieganie zagrożeniom zbiorów.
Będą mieli uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu bibliologii i informatologii, podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu omawianej problematyki w obszarze nauk humanistycznych oraz wiedzę na temat powiązań bibliologii i informatologii z innymi dyscyplinami nauki na przykładzie poruszanej tematyki.
Kryteria oceniania
KONTROLA OBECNOŚCI
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Literatura przedmiotu będzie przedstawiana na bieżąco podczas zajęć. Dotyczyć będzie zarówno tworzenia kolekcji historycznych, z których z czasem zrodziły się biblioteczne zbiory specjalne, jak i bieżącej problematyki ich opracowania, a także ochrony i konserwacji zbiorów. Do lektury należeć też będą katalogi i informatory o zbiorach specjalnych poszczególnych bibliotek (wstępy, zasady opracowania).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: