Pedagogika najnowsza i jej konteksty 2300-OSM/SJ/PED/1

Seminarium poświęcone jest współczesnej pedagogice oraz interpretacji wybranych zjawisk pedagogicznych w kontekście przemian cywilizacyjnych, kulturowych, społecznych oraz ich wpływu na kształtowanie się osobowości. Zagadnienia, które mogą być podejmowane (zależnie od zainteresowań uczestników): wirtualność a doświadczenia relacyjności bezpośredniej, wyzwania cyborgizacji edukacji, osobowość a produkt rynkowy, kształcenie nauczycieli a pielęgnowanie uczenia się, muzyczność edukacji, rozumienie wobec presji życia na akord, sens edukacji, wyzwania technologiczne i techniczna konieczność a edukacja, umiejętność podejmowania decyzji w płynnej nowoczesności, jednostka a społeczeństwo, język a edukacja, intuicja a życie instynktowne, filozofia psychologii (nurt terapeutyczny versus therpeia), sposób bycia a wychowanie, człowiek jako istota ucząca się i rozwijająca swój potencjał, człowiek dorosły a edukacja i rynek pracy, edukacyjne aspekty zawodu trenera kompetencji miękkich, kompetencje a rozwój osobowości, sztuka pytania, sztuka słuchania a sposób bycia człowieka i in.

Zakres treści seminarium wynika przede wszystkim z zainteresowań osób studiujących, a także stanowi rozszerzenie lub uszczegółowienie wątków poruszanych na zajęciach ze Współczesnych Kierunków Pedagogicznych (r.I, studia II stopnia), ze szczególnym uwzględnieniem myśli współczesnych pedagogów i filozofów edukacji.

Seminarium jest prowadzone w duchu badań humanistycznych, filozoficznych dociekań, interpretacyjnych badań nad tekstami kultury, konceptualizacji własnych doświadczeń, metody fenomenologiczno-hermeneutycznej, metody performatywnej (włączenie doświadczenia sztuki jako sposobu poznania/rozumenia), a także krytycznego namysłu oraz dialogu.

Koordynatorzy przedmiotu

Małgorzata Przanowska

Efekty kształcenia

Student jest przygotowany do podjęcia samodzielnej pracy nad przygotowaniem rozprawy magisterskiej (w nurcie nauk humanistycznych lub społecznych): rozumie złożoność pedagogiki oraz jej zjawisk; rozumie złożoność otaczającego go świata; poznaje i uczestniczy w doświadczeniu polifoniczności rozumienia; potrafi formułować swoje stanowisko i uzasadnić jego podstawowe założenia; potrafi wejść w dyskusję z dialogiczną otwartością na to co nieznane i inne; potrafi zadawać trafne, sensowne pytania i odróżnić pozorowaną retorykę ważności pytania od pytajnego sposobu bycia; potrafi współpracować i współtworzyć atmosferę wspólnoty dociekania i inkluzywnej partycypacji; poszerza wiedzę z zakresu współczesnych kierunków pedagogicznych, pedagogiki ogólnej oraz filozofii edukacji; poszerza świadomość metodologiczną w kontekście pytania o naukowość pedagogiki; jest otwarty poznawczo na współczesny mu kontekst cywilizacyjno-kulturowy; rozumie znaczenie zaangażowania i praktyki edukacyjnej; jest otwarty poznawczo (i egzystencjalnie) na doświadczenie sztuki jako sposobu rozumienia rzeczywistości.

Kryteria oceniania

Ocenie podlega stopień zaangażowania osób studiujących w przygotowanie pracy magisterskiej oraz w przebieg zajęć. Po pierwszym roku wymagane jest przygotowanie konspektu pracy. Poza aktywnością na zajęciach, konspekt pracy magisterskiej jest warunkiem zaliczenia I roku seminarium magisterskiego.

Literatura

Literatura zostanie dobrana w trakcie seminarium. W każdym roku akademickim będziemy również zapoznawać się z twórczością wybranego współczesnego autora, pedagoga lub filozofa – wyboru postaci dokonamy wspólnie podczas seminarium.

W cyklu 2023:

Do wyboru w trakcie trwania seminarium (uwaga: literatura może ulec zmianie ze względu na zainteresowania badawcze osób uczestniczących w seminarium):
- Frankl V. E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. A. Wolnicka, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2013, cz. II Podstawy logoterapii, s. 147-197.
- Milerski B. i Karwowski M., Racjonalność procesu kształcenia. Teoria i badanie, IMPULS, Kraków 2016 (Rozdz. 3: Racjonalność kształcenia w dyskursie pedagogicznym, s. 121-144; Rozdz. 4: Model teoretyczny: tetragonalna koncepcja racjonalności kształcenia, s. 145-152; Rozdz. 10: Rekapitulacja wyników badań, s. 295-303)
- Maslow A., Motywacja i osobowość, Warszawa 2006 (oryg. Motivation and Personality, 1954) rozdz. „Normalność, zdrowie, wartości”.
- Hessen S., Podstawy pedagogiki, tłum. Adam Zieleńczyk, Wyd. „Żak”, Warszawa 1997, s.100-124.
- Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, PWN, Warszawa 2004, s.35-47 podrozdz. Kształcenie (lub ten sam podrozdział w wydaniu wcześniejszym: wyd. inter esse, Kraków 1993, s. 42-50)
- Przanowska M., Pytanie o sens (w) edukacji. Od Grondinowskiej semantyki sensu i jej pedagogicznych egzemplifikacji do antyredukcjonizmu hermeneutyki kształcenia, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2 (236) 2015, s.30-54.
- Rogers C.R., Sposób bycia, tłum. Maciek Karpiński, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2002 (oryg. 1980 A Way of Being), rozdz. 7: „Empatia: niedoceniany sposób bycia”, s. 150-177.
- Elżbieta Górnikowska-Zwolak, Wzmożona obecność języka wykluczającego w polskiej przestrzeni publicznej – alert dla pedagogów, „Kultura i Edukacja / Culture and Education” 2019, nr 1 (123), s. 126-141.
- Sennett R., Etyka dobrej roboty, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2010, s. 7-76; 295-363.
- Reut M. (1992), Pytanie – nauczanie problemowe – dialog, [w:] (red.) J. Rutkowiak, Pytanie, dialog, wychowanie, Warszawa, s.155-201. (krytyka pragmatyzmu J. Dewey’a w kontekście tendencji redukcjonistycznych i filozofii hermeneutycznej)
Andrei R. English Discountinuity in Learning. Dewey, Herbart and Education as Transformation, Cambridge University Press, 2013
- Klichowski M., Narodziny cybergizacji: nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji, 2014.
- The Turing Test, https://plato.stanford.edu/entries/turing-test/
- Kostyło H., Przesłanie Pedagogii uciśnionych Paula Freire, „Forum oświatowe” 2 (45), 2011.
- Śliwerski B., Antypedagogika, czyli o kontestacji pedagogiki końca XX wieku, W: Filozofia pedagogice, pedagogika filozofii, nr specjalny „Colloquia Communia”, 2 (75) 2003, s.71-91.
- Holt J., Farenge P., Teach your own: The John Holt Book of Homeschooling, 2003.
- Illich I., Odszkolnić społeczeństwo, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2010.
- Śliwerski Bogusław, Michał Paluch, Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego, IMPULS, Kraków 2021
- Magdalena Giercarz-Borkowska, Edukacja domowa jako alternatywa edukacyjna dla dzieci zdolnych
- Jacek Pyżalski, Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe zachowania ryzykowne młodzieży, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2012.
- Magdalena Szpunar, Kultura cyfrowego narcyzmu, Wyd. AGH, Warszawa 2016.
- Przanowska M., Listening and Acouological Education, WUW, Warszawa 2019, chapter 6.1 Pedagogical apologias in contemporary dynamics of/in education: Approaching the acouological in education, pp. 232-255.
– Frankl V. E., Pluralizm nauk a jedność człowieka, [w:] Frankl V. E., Homo patiens, Warszawa 1984.
– Zamojski P., Edukacja jako rzecz publiczna, Oficyna Naukowa, Warszawa 2022.
– Rejman K., Etyka radykalna jako emancypacja. O wojnie i pokoju z perspektywy pedagogicznej, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Warszawa 2021.
– Chutoriański M., Nie(tylko)ludzkie wymiary edukacji. W stronę pedagogiki nieantropocentrycznej, Szczecin 2021.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2300-OSM/SJ/PED/1 w USOSweb