Budżet UE 2200-7B3

Wykład dotyczy problemów regulacji prawnych na szczeblu unijnym, związanych z konsekwencjami kryzysu ekonomicznego i finansowego lat 2008-2013, który doprowadził do spadków PKB, znaczącego pogorszenia sytuacji finansów publicznych w gospodarce globalnej, w tym we wszystkich krajach Unii Europejskiej i naruszył stabilność makroekonomiczną i systemu finansowego. Jednocześnie sam kryzys ekonomiczny i finansowy był skutkiem działania niewłaściwych tzw. automatycznych stabilizatorów i słabości instytucjonalnej oraz wykorzystania wadliwego prawa lub braku odpowiednich regulacji na wszystkich rynkach i jego wskazanych niżej etapach.

Działania podjęte przez organy międzynarodowe, w szczególności na szczeblu wspólnotowym mają na celu zapobieżenie narastaniu nierównowag w gospodarkach krajów i w skali europejskiej (w tym na szczeblu UGW) oraz globalnej. Przedstawione na wykładzie - będą obejmowały w szczególności omówienie globalnych regulacji finansowych dotyczących roli instytucji finansowych, zachowania „rynków finansowych”, wybranych instrumentów prawno-finansowych z dziedziny polityki fiskalnej, polityki monetarnej, europejskiego nadzoru finansowego oraz nadzoru mikro - i makroostrożnościowego nad rynkiem finansowym Unii Europejskiej. Omówię reformy zarządzania antykryzysowego w celu odbudowy zaufania społecznego do instytucji publicznych
Poprzedza je wstępna analiza politycznych i prawnych uwarunkowań - historii poprzednich kryzysów finansowych i gospodarczych a następnie etapów globalnego kryzysu ekonomicznego i finansowego 2008-2013.

Dokonywane od sześciu lat próby reform zarządzania gospodarczego w sektorze finansów publicznych i w europejskim sektorze finansowym, przedstawione na wykładzie, są koniecznością, będącą wynikiem wskazanej słabości systemu regulacji i tzw. siatki bezpieczeństwa (ang. safety net arrangements) w UE i na szczeblach narodowych, które obnażył kryzys finansowy.
Szczególnym instrumentem zarządzania finansowego jest Budżet ogólny Wspólnot – główny krótkoterminowy plan Unii Europejskiej, sporządzany na czas jednego roku, obejmujący dochody i wydatki, związane z prowadzeniem i koordynacją polityk wspólnotowych. Podstawę traktatową budżetu stanowią artykuły 310-325 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które zostaną szczegółowo przeanalizowane.
Odrębnym zagadnieniem omawianym w trakcie wykładu będą wieloletnie unijne perspektywy finansowe – w tym perspektywa 2014-2020

I Część
1.Globalne zagrożenia rozwoju państw – definicja i podział
2.Globalne kryzysy ekonomiczne społeczno-ustrojowe – próby reform
3.Etapy i formy kryzysu ekonomicznego i finansowego 2008-2013

II Część
1.Budowa ładu ekonomicznego w Europie po II wojnie światowej, Integracja europejska i wspólna waluta
2.Istota globalnego (ponadnarodowego) regulatora ekonomicznego i finansowego
3.Zasady budżetowe, polityka budżetowa Wspólnot Europejskich

III Część
1. Ramy instytucjonalno-prawne w zakresie polityki fiskalnej w UE i UGW – 1993-2007
2. Ramy instytucjonalno-prawne w zakresie polityki fiskalnej w UE i UGW – wpływ kryzysu 2008
3. Przepisy traktatowe

IV Część
1. Pakt Stabilności i Wzrostu, jego modyfikacje oraz krajowe ramy budżetowe
2. Budżet ogólny UE – pojęcie, procedura
3. Zintegrowany nadzór nad politykami - gospodarczą i budżetową (koordynacja ex ante), istota konsolidacji fiskalnej krajów UE

V Część
1. Reformy prawne (regulacyjne) prowadzone po 2008r. przez tradycyjne organy unijne w ramach swoich kompetencji, rola EBC
2. Poprzez nowe instytucje stwarzane w reakcji na kryzys: organy (m.in. IOSCO, EBA, ERRS, SRM oraz SRB), fundusze (Single Resolution Fund, SRF),
3. Instrumenty finansowe (podatek od transakcji finansowych, zorganizowane platformy obrotu, Organised Trading Facility, OTF, LTRO – 3-letnie pożyczki EBC pod zastaw papierów wartościowych, program OMT).

VI Część
1. Nadzór nad rynkiem finansowym
2. Budowa Europejskiej Unii Bankowej
3. Pakiet regulacyjny CRD IV i CRR - Dyrektywa (tzw. CRD IV) ws. podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe oraz nadzoru nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi oraz Rozporządzenie (tzw. CRR) ws. wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz firm inwestycyjnych – jako implementacja zobowiązań wynikających z Bazylei III

VII Część
1. Regulacje nadzorcze UE i NBP – charakterystyka i ocena postępu prac (aktualne kwestie i perspektywy)
2. Wytyczne, zalecenia, opinie oraz akty prawne dotyczące nadzoru
3. Rynek instrumentów pochodnych OTC, odrębna instytucja (Izba Rozliczeniowej - ang. Central Counterparty, CCP) i EMIR