Sprawiedliwość procedur prawnych 2200-1W152S
Celem zajęć jest przybliżenie słuchaczom zagadnienia sprawiedliwości proceduralnej, zarówno w formach "klasycznych" wiązanych z postępowaniem przed sądami, jak i w kontaktach jednostki z administracją publiczną. Omawiany jest również sposób i warunki sprawiedliwej organizacji procesów prawotwórczych: ustrojodawczego i ustawodawczego.
Tematyka kolejnych spotkań (dokładny opis w formularzu B)
1. Wprowadzenie do problematyki. Pojęcie sprawiedliwości proceduralnej.
2. Podstawy filozoficzne, polityczne i normatywne sprawiedliwości proceduralnej.
3. Prawniczy dyskurs argumentacyjny (R.Alexy, J.Habermas)
4. Sprawiedliwość proceduralna jako zasada legislacji. Lobbing.
5. Sądowe stosowanie prawa a alternatywne metody rozwiązywania sporów.
6. Zasada równości jako zasada konstytucyjna oraz jej aplikacje w kodeksach postępowania cywilnego i karnego.
7. Zasada bezstronności w stosowaniu prawa.
8. Zasada instancyjności i jej znaczenie w polskim prawie procesowym.
9. Uzasadnienie jako racjonalizacja decyzji (legislatywa, sądownictwo)
10. Mediacja w postępowaniu karnym. Sprawiedliwość naprawcza.
11. Mediacja w postępowaniu cywilnym i gospodarczym.
12. Europejskie standardy procedury administracyjnej. Mediacja w prawie administracyjnym.
13. Zasady sprawiedliwości proceduralnej w prawie europejskim.
14. Prawo do rzetelnego procesu. analiza orzecznictwa w świetle art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student analizuje prawo nie jako system norm, ale jako zespół procesów decyzyjnych; potrafi wskazać dla każdego z tych procesów podstawowe zasady decydujące o jego aksjologii (np. rozumie, co oznacza i dzięki jakim instytucjom procesowym może być zrealizowana zasada bezstronności sędziego czy zasada partycypacji adresatów decyzji w jej podejmowaniu); rozumie, co w aspekcie instytucjonalnym (np. gwarancji procesowych) oznacza zastosowanie do tych procesów zasad dyskursu i argumentacji prawniczej
Kryteria oceniania
Przewidziane są różne kryteria oceny:
- do zaliczenia przedmiotu na ocenę dostateczną wystarczy obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie obecności nieusprawiedliwione);
- zaliczenie na ocenę wyższą wymaga przygotowania i przedstawienia referatu lub napisania pracy pisemnej na zadany/wybrany temat;
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Akty normatywne: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997; Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania karnego, Ustawa o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, Regulamin Sejmu;
Monografie i atrykuły:
Consedine J. Sprawiedliwość naprawcza. Przywrócenie ładu społecznego, Warszawa 2004
Fuller L.L., Moralność prawa, Warszawa 2004
Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie, Warszawa 2005
Habermas J. Teoria działania komunikacyjnego, Warszawa 2002
Jasiecki K., Molęda-Zdziech M., Kurczewska U., Lobbing, Kraków 2006
Kmieciak Z., Mediacja i koncyliacja w prawie administracyjnym, Zakamycze 2004
Kozak A, Granice prawniczej władzy dyskrecjonalnej, Kolonia Limited 2002
Kustra E., Polityczne problemy tworzenia prawa, Toruń 1994
Łazowski A., Ochrona praw jednostek w prawie Wspólnot Europejskich, Zakamycze 2002
Morawski L., Główne problemy filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 1999
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994
Redelbach A. Natura praw człowieka. Stasburskie standardy ich ochrony, Toruń 2001
Sartori G., Teoria demokracji, Warszawa 1998
Stelmach J. Kodeks argumentacyjny dla prawników, Zakamycze 2003
Stelmach J. Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1999
Summers R., Evaluating and improving legal processes – a plea for „process values”, Cornell Law Reviev, 1/1974 (tekst przesyłany studentom na pierwsze zajęcia)
Waltoś S., Naczelne zasady procesu karnego, Warszawa 1999
Wojciechowski B. Dyskrecjonalność sędziowska. Studium teoretycznoprawne, Toruń 2004
Wright M. Przywracając szacunek sprawiedliwości, Warszawa 2005
Wróblewski J. Wartości a decyzja sądowa, Wrocław-Kraków-Gdańsk, 1973
Wróblewski J. Teoria racjonalnego tworzenia prawa, Warszawa 1985
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: