Spór o istotę demokracji 2200-1I064-OG

1. Demokracja - analiza koncepcji i definicji; punkty wspólne i przeciwieństwa. Modele demokracji. Demokracja większościowa i konsensualna.
2. Płaszczyzny sporu o pojęcie demokracji: 1) jednowymiarowe czy holistyczne rozumienie demokracji, 2) problem granic władzy suwerena, 3) problem paradygmatu demokracji – spór o demokracje nieliberalną, 4) spór o granice zmiany konstytucji, 5) spór o rolę władzy sądowniczej.
3. Przeciwieństwa demokracji: dyktatura większości i tyrania mniejszości. Demokracja a populizm.
4. Prawda i post-prawda a ustrój demokratyczny. Zmiana znaczenia słów jako zagrożenie dla praw i wolności.
5. Rola Uniwersytetu w ustroju demokratycznym
6. Demokracja jako kultura ograniczenia władzy większości przez prawa człowieka.
7. Zagrożenia demokracji w świecie współczesnym i w Polsce oraz ich przyczyny.
8. Demokracja a rozwój nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych: między utopią a dystopią.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Koordynatorzy przedmiotu

Ryszard Piotrowski

Efekty kształcenia

uczestnik zajęć rozumie złożoność pojęcia demokracji, kryzysu demokracji w świecie współczesnym, zagrożeń demokracji i ich przyczyn

Kryteria oceniania

lista obecności, udział w zajęciach, możliwość napisania pracy zaliczeniowej

Literatura

R. A. Dahl: Demokracja i jej krytycy, Warszawa 2012
G. Sartori: Teoria demokracji, Warszawa 1994
M. Tushnet: The New Fourth Branch, Cambridge 2021
A. Lijphart: Democracies. Patterns of Majoritarian and Consensus Government in Twenty-One Countries, New Haven and London 1984.
K. R. Popper: Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, Warszawa 2007.
F. Zakaria: The Rise of Illiberal Democracy, „Foreign Affairs” 11-12/1997
A. Antoszewski: Demokracja nieliberalna jako projekt polityczny, “ Przegląd Europejski” 2/2018
Y. Meny, Y. Surel: Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa 2007
R. Piotrowski: Demokracja nieliberalna czyli oksymoron konstytucyjny, w: M. Serowaniec, A. Bień-Kacała, A. Kustra-Rogatka, red.: Potentia non est nisi da bonum. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Witkowskiemu, Toruń 2018.
R. Piotrowski: Konstytucja i granice władzy suwerena w państwie demokratycznym, w: J. Jaskiernia, K. Spryszak: Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń 2017,
R. Piotrowski: Wartości i polityka. Refleksje o dysfunkcjonalnej praktyce konstytucyjnej, "Zagadnienia sądownictwa konstytucyjnego", nr 1/2011.
T. Snyder: Droga do niewolności, Kraków 2019.
J. Talmon: Źródła demokracji totalitarnej, Kraków 2015.
D. Held: Modele demokracji, Kraków 2010.
S. Levitsky, D. Ziblatt: Tak umierają demokracje, Łódź 2018.
P. Rosanvallon: Dobre rządy, Warszawa 2018
T. Snyder: O tyranii, Kraków 2017
M. Saward: Demokracja, Warszawa 2008.
Zongchao Peng, Ben Ma, Taoxiong Liu: Chiński model demokracji kooperatywno-harmonijnej, Toruń 2022.
H. A. Kissinger, E. Schmidt, D. Huttenlocher: The Age of AI And Our Human Future, London 2021.
R. Piotrowski: New Technologies or New Human Rights: The Right to a Government by Humans and the Right to One’s Own Thoughts, “Studia Iuridica 2018, vol. LXXVI.

W cyklu 2023L:

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2200-1I064-OG w USOSweb