Organizacja i zarządzanie 2104-L-D4ORZA

1. Zajęcia wprowadzające. Interdyscyplinarny charakter nauk o organizacji i zarządzaniu
Świat organizacji * Dziedziny naukowej analizy organizacji i zarządzania*Przedsiębiorczość a zarządzanie * Nauki o organizacji i zarządzaniu w Polsce *Problemy badawcze nauk o organizacji i zarządzaniu*Metody nauk o organizacji i zarządzaniu *Praktyczne funkcje organizacji i zarzadzania *Nauki o organizacji i zarządzaniu a badanie zjawisk politycznyc *Organizacyjny wymiar polityki *Metafora polityki jako procesu organizacji życia społecznego *Polityczny wymiar organizacji *Polityczne znaczenie korporacji transnarodowych

2. Historyczne ujęcia organizacji i zarządzania
*Socjologiczne a prakseologiczne ujęcie organizacji *Organizacja jako rzecz, atrybut, czynność *Cechy współczesnych organizacji i kierunki ich ewolucji, *Szkoły i kierunki badań nad organizacjami: szkoła klasyczna, „human relations”, podejście systemowe, koncepcje gry organizacyjnej i podejście socjopolityczne, koncepcja równowagi organizacyjnej, „nowa fala”, szkoła badań operacyjnych, teorie decyzji, szkoła ewolucyjna, szkoła empiryczna, szkoła neoklasyczna, podejście psychosocjologiczne, podejście sytuacyjne, szkoła instytucjonalna, satyryczne koncepcje organizacji *New Public Management *Zarządzanie humanistyczne, *Systemy zarzadzania jako mechanizmy kontroli społecznej i reprodukcji panowania *Fordyzm i postfordyzm *Ideologiczne i polityczne uwarunkowania i funkcje koncepcji organizacji i zarządzania *Współczesna korporacja i jej stadia rozwoju

3. Współczesne kierunki badawcze socjologii organizacji. Metafory organizacji
*Paradygmaty w naukach o organizacji *Metafory organizacji w ujęciu G. Morgana i jej rozwinięcia:* maszyny /mechanicystyczna/, *organizmu, *systemowa, *samoorganizacji /mózgu/,* kultury,* polityczna, *psychicznego więzienia,* dialektyczna,* ucisku i wyzysku,* rynku,* teatru,* świątyni, *sieci, *kolażu *Metafory organizacji w interpretacji A. Tofflera /organizacja pulsująca, organizacja o dwu twarzach, organizacja szachownica, organizacja komisarzy, organizacja biuro-feudalna, organizacja kretowisko, zespół samostartujący, elast-firma, * Inne koncepcje metafor organizacji, *Metoda metafor w badaniach organizacji *Postmodernizm w naukach o organizacji i zarządzaniu, *Metafory a kluczowe paradygmaty w badaniach organizacji, wzajemne związki

4. Pojęcie organizacji. Organizacja a otoczenie. Cele i funkcje organizacji
*Socjologiczne definicje i modele organizacji *Organizacja jako grupa społeczna a jako system społeczny *Modele otoczenia organizacji *Otoczenie wewnętrzne, otoczenie bliższe i dalsze, koncepcja elektoratu organizacji, sieć międzyorganizacyjna, autopoieisis *Teoria sytuacyjna, teoria zależności od zasobów, ekologia populacji, teoria instytucjonalna, teoria ustanowienia i społecznej konstrukcji rzeczywistości *Zwrotność relacji między organizacją a środowiskiem *Dążenie organizacji do uniezależnienia się od otoczenia *Kontrola środowiska nad organizacją *Kryteria efektywności organizacyjnej, wielokryterialny model Bielskiego *Typologie organizacji jako systemów *Organicystyczna metafora organizacji *Pojęcie funkcji i jego znaczenie *Funkcjonalizm w badaniach organizacji* Organizacje a artykulacja interesów *Typologie funkcji organizacji *Funkcje a cele i zadania * Hierarchia celów a wiązka celów , cele a środki, cele a warunki *Teleologiczna interpretacja organizacji a model przetrwania organizacji * Cykl życia, modele rozwoju organizacji

5. Polityka organizacji. Strategie organizacyjne
*Polityka organizacji *Modele polityki organizacji * Przetrwanie organizacji *Podstawowe koncepcje strategii organizacyjnych: szkoła planistyczna, szkoła ewolucyjna, szkoła pozycyjna, szkoła zasobów, umiejętności i uczenia się *Pojmowanie strategii *Rodzaje strategii organizacyjnych i ich typologie: strategie rozwoju, strategie wzrostu, strategie konkurencji, strategie funkcjonalne, strategie na poziomie organizacji /przedsiębiorstwa/, strategie na poziomie strategicznej jednostki operacyjnej *Analiza strategiczna: SWOT, problemów krytycznych, procesowa, rdzennych kompetencji i zasobów strategicznych, segmentacja strategiczna i analiza portfelowa – macierz BCG, analiza PEST, benchmarking, model pięciu sił konkurencji i łańcuch wartości Portera *Zarządzanie strategiczne: proces, etapy, cele, organizacja, misja firmy, uwarunkowania *Planowanie i kontrola strategiczna *Wdrażanie strategii *Strategia a technologia organizacji *Definicje i typologie technologii organizacyjnych *Technologia a struktura społeczna *Społeczna konstrukcja technologii

6. Struktura organizacji
*Pojęcie struktury, *Struktura jawna, ukryta, głęboko ukryta *Porządek zwinięty i rozwinięty *Struktura realna a zaprojektowana *Struktura społeczna organizacji *Parametry struktury społecznej organizacji *Schematy analizy struktur: gradacyjny, konfliktowy, funkcjonalny, dialektyczny, * Formalizacja a instytucjonalizacja struktur, *Czynniki określające strukturę, *Struktura a integracja i dezintegracja organizacji, *Typologie struktur organizacyjnych: struktury płaskie i smukłe, rozpiętość kierowania, struktury liniowe, funkcjonalne, sztabowe, macierzowe, struktury sieciowe, wirtualne, holograficzne, hybrydowe; struktury typu U, typu H, typu M; struktury statyczne i dynamiczne, struktury zorientowane hierarchicznie i struktury zorientowane heterarchicznie *kompleksowy model struktur H.Mintzberga *Autodynamizm i dynamiczne modele struktur organizacyjnych, teoria strukturalizacji *Projektowanie i zmiana struktur organizacyjnych *Fizyczna struktura organizacji: definicje, podejście behawioralne i symboliczne, struktura fizyczna a powstawanie tożsamości organizacji

7. Porządek nieformalny w organizacji. Patologie organizacji i etyka oraz społeczna odpowiedzialność organizacji
*Struktura formalna i nieformalna w organizacji, *Rola i znaczenie małych grup w organizacji, *Porządek organizacyjny a nieformalne układy i mechanizmy funkcjonowania organizacji, *Celowość i kryteria rozróżnień, *Stosunki społeczne w organizacji *Struktura nieformalna organizacji a autodynamika struktur wg Mintzberga, *Patologie organizacji *Kryteria patologii: etyczne, teleologiczne i funkcjonalno-systemowe. *Wskaźniki i przykłady patologii *Etyczne problemy organizacji *Społeczna odpowiedzialność organizacji, jej uwarunkowania

8. Kultura organizacyjna
*Organizacja jako zjawisko kulturowe, *Kultury i subkultury organizacyjne, *Modele, funkcje i uwarunkowania kultury organizacyjne, model Scheina *Wymiary kultury organizacyjnej *Poziomy kultury organizacyjnej *Zarządzanie poprzez kulturę *Zmiana kultury organizacji *Typologie kultur organizacyjnych *Teorie kultury organizacyjnej: symboliczno-interpretatywna, modernistyczna i postmodernistyczna *Organizacje w warunkach kulturowej różnorodności *Kultury organizacyjne a kultury narodowe *Kultura organizacyjna a kultura polityczna *Kultura a tożsamość organizacji *Kultura a kontrola w organizacjach, kultura jako kontrola, kontrola poprzez kulturę *Ideologie organizacyjne *Kontrola za pomocą ideologii a ideologia kontroli *Metafora organizacji jako kultury *Kultura organizacyjna a zarządzanie potencjałem społecznym (zarządzanie zasobami ludzkimi) *Modele zarządzania potencjałem społecznym

9. Komunikacja i decyzje w organizacji
*Proces komunikacji i jego części składowe, *Uwarunkowania skutecznej komunikacji *Sieci komunikacyjne *Formy komunikacji *Skuteczność komunikacji *Informacje a decyzje,* Proces podejmowania decyzji, *Teorie decyzji organizacyjnych *Modele podejmowania decyzji: racjonalny, ograniczonej racjonalności, polityczny, anarchiczny, modele inkrementalne i iteracyjne *Rozwiązywania problemów *Decyzje a role społeczne, *Efektywność podejmowania decyzji *Grupowe podejmowanie decyzji *Irracjonalność podejmowania decyzji w organizacjach *Metafora organizacji jako mózgu

10. Władza i przywództwo w organizacji
*Władza, wpływ i autorytet w organizacji, *Osie sporów w kwestii pojmowania władzy i władzy organizacyjnej, *Mechanizmy kreacji władzy *Przesłanki, źródła i legitymizacja władzy w organizacji *Władza a własność w organizacji *Nadzór korporacyjny *Wzory walki o władzę w organizacji *Funkcje władzy w organizacji, *Władza organizacyjna a interesy, *Sposób sprawowania władzy, *Instrumenty władzy, *Bariery i koszty władzy organizacyjnej, *Władza a normy organizacyjne, *Symbole władzy * Władza symboliczna i ukryte oblicza władzy w organizacjach *Przywództwo w organizacji, zarządzanie a przywództwo, *Teorie przywództwa, *Style przewodzenia *Polityczna metafora organizacji *Przywództwo polityczne a przywództwo organizacyjne *Biurokracja *Oligarchizacja organizacji

11. Konflikt i sprzeczność w organizacji. Zmiana organizacyjna i uczenie się organizacji
*Metafora organizacji jako transformacji i przepływu /dialektyczna/, *Sprzeczność a konflikt, *Źródła konfliktów w organizacji, *Konflikty a interesy i role, *Konflikty a adaptacja, *Modele konfliktu *Typologie konfliktów, *Kierowanie poprzez konflikt, *Metody rozwiązywania konfliktów *Negocjacyjny aspekt rozwiązywania problemów organizacyjnych *Taktyki negocjacyjne *Koncepcje i modele zmiany organizacyjnej *Wymiary diagnozy otoczenia, potencjału organizacyjnego i sił sprawczych zmiany organizacyjnej, *Typowe scenariusze zmiany, *Typowe reakcje na zmiany i opór wobec zmiany; sposoby jego przezwyciężania, mapa zaangażowania i analiza pola sił, *Zarządzanie zmianą, *Przywództwo a zmiana