Międzynarodowa ochrona praw człowieka 2104-L-D4-MOPC
I. Rozwój międzynarodowej ochrony praw człowieka.
- prawa człowieka w myśli filozoficznej
- pierwsze narodowe akty prawne
- początki prawnomiędzynarodowej ochrony praw człowieka
- definicje i właściwe kategorie
II. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. I
- prawa człowieka w Karcie Narodów Zjednoczonych
- kompetencje głównych organów ONZ w zakresie praw człowieka
- działalność Komisji i Rady Praw Człowieka
- prawa człowieka na Światowej Konferencji Praw Człowieka w Wiedniu w 1993 r.
- prawa człowieka na jubileuszowym szczycie ONZ w 2005 r.
III. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. II
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
- Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka
- najważniejsze instrumenty praw człowieka ONZ
- uniwersalne mechanizmy kontrolne
- Polska przed organami traktatowymi ONZ
IV. Masowe i strukturalne formy naruszeń praw człowieka
- masowe formy naruszeń praw człowieka a zbrodnie międzynarodowe
- definicja ludobójstwa, zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości
- uwarunkowania masowych naruszeń praw człowieka
- modele ludobójstwa
V. Prawa człowieka w konfliktach zbrojnych
- rozwój MPH
- obszary zastosowania MPH
- grupy chronione
- MPH i prawa człowieka
- Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
- współczesne dylematy
VI. Rada Europy i Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
- statut
- główne instytucje
- metody działania
- Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
- mechanizmy kontrolne
- podstawowe zasady interpretacji Konwencji
- case studies
VII. Inne instrumenty ochrony praw człowieka Rady Europy
- Europejska konwencja o zapobieganiu torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu
- Europejska Karta Społeczna
- Konwencja Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych
- inne
VIII. Ludzki wymiar KBWE/OBWE
- prawa człowieka w procesie KBWE
- mechanizm ludzkiego wymiaru
- organy i instytucje
- działalność KBWE/OBWE w terenie
- misje
IX.-X. Prawa człowieka w Unii Europejskiej
- prawa człowieka w traktatach UE
- prawa człowieka w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- ombudsman
- Agencja Praw Podstawowych
- Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej
- prawa człowieka w polityce zewnętrznej UE
XI. Systemy europejskie a systemy pozaeuropejskie
- problemy ochrony praw człowieka na obszarach pozaeuropejskich
- system panamerykański
- system afrykański
- ochrona praw człowieka w Azji
- uniwersalizm praw człowieka versus relatywizm kulturowy
XII Rola organizacji pozarządowych dla międzynarodowej ochrony praw człowieka
- definicja NGOs
- funkcje NGOs
- metody działań NGOs
- główne NGOs
XIII. Prawa człowieka w polityce zagranicznej państw
- prawa człowieka w strukturze polityki zagranicznej
- środki polityki zagranicznej na rzecz praw człowieka
- prawa człowieka w polityce zagranicznej Unii Europejskiej
- prawa człowieka w polityce zagranicznej Polski
W cyklu 2023L:
I. Rozwój międzynarodowej ochrony praw człowieka. II. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. I III. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. II IV. Ludobójstwo i masowe naruszenia praw człowieka V. Prawa człowieka w konfliktach zbrojnych VI. Rada Europy VII. Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Rady Europy VIII. Inne instrumenty ochrony praw człowieka Rady Europy IX. Prawa grup szczególnie narażonych na naruszanie praw człowieka X. Ludzki wymiar KBWE/OBWE XI-XII Prawa człowieka w Unii Europejskiej XIII. Systemy europejskie a systemy pozaeuropejskie XIV. Rola organizacji pozarządowych dla międzynarodowej ochrony praw człowieka XV. Prawa człowieka w polityce zagranicznej państw |
W cyklu 2024L:
I. Rozwój międzynarodowej ochrony praw człowieka. II. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. I III. Prawa człowieka w systemie ONZ, cz. II IV. Ludobójstwo i masowe naruszenia praw człowieka V. Prawa człowieka w konfliktach zbrojnych VI. Rada Europy VII. Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Rady Europy VIII. Inne instrumenty ochrony praw człowieka Rady Europy IX. Prawa grup szczególnie narażonych na naruszanie praw człowieka X. Ludzki wymiar KBWE/OBWE XI-XII Prawa człowieka w Unii Europejskiej XIII. Systemy europejskie a systemy pozaeuropejskie XIV. Rola organizacji pozarządowych dla międzynarodowej ochrony praw człowieka XV. Prawa człowieka w polityce zagranicznej państw |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
- zdobycie wiedzy na temat standardów prawa międzynarodowego w zakresie praw człowieka, instytucji zajmujących się tą dziedziną, instrumentów i mechanizmów, polityki państw;
- umiejętność rozpoznawania i analizowania naruszeń praw człowieka;
- umiejętność oceny skuteczności instytucji międzynarodowych kompetentnych w zakresie praw człowieka, organizacji pozarządowych, polityki państw
- umiejętność oceny adekwatności i skuteczności stosowania mechanizmów kontrolnych
- podstawowa umiejętność interpretowania orzeczeń/opinii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i innych instytucji
K_W03, K_W04, K_W05, K_U01, K_U02, K_U04, K_K01, K_K03
Kryteria oceniania
Obecność
Egzamin pisemny
Aktywność
Literatura
Dokumenty do przeczytania:
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Pakt Praw Obywatelskich i Kulturalnych (wraz z Protokołami)
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
Europejska Konwencja Praw Człowieka I Podstawowych Wolności (wraz z Protokołami)
Ramowa Konwencja o Ochronie Mniejszości Narodowych
Karta Praw Podstawowych UE
Afrykańska Karta Praw Człowieka i Ludów
1. A. Bieńczyk-Missala (opr.), Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór dokumentów, Warszawa, 2008.
2. W. Brzozowski, A. Krzywoń, M. Wiącek: Prawa człowieka, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wyd. 2, Warszawa 2019.
3. G. Michałowska, Ochrona praw człowieka w Radzie Europy i w Unii Europejskiej, Warszawa 2007.
4. Bogusław Banaszak i inni, System ochrony praw człowieka, Kraków, 2005.
5. 2. J. Hołda, Z. Hołda, A. J. Rybczyńska, D. Ostrowska, Prawa człowieka. Zarys wykładu. Wyd. 2., Kluwers, Warszawa 2008.
6. R. Kuźniar, Prawa człowieka, prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Warszawa 2006.
7. A. Bieńczyk-Missala, 2015, Zapobieganie masowym zbrodniom jako realizacja koncepcji „Odpowiedzialność za ochronę”, „Stosunki Międzynarodowe. International Relations”, nr 3, t. 51, s. 45-60.
8. A. Bieńczyk-Missala, 2008, Stan i perspektywy Wspólnoty Demokracji, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 3, s. 35-56.
9. A. Bieńczyk-Missala, 2006, Rada Praw Człowieka ONZ – wyzwanie dla polskiej polityki zagranicznej, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, nr 4, s. 33-47.
10. A. Bieńczyk-Missala, 2004, Aktywność Polski w Komisji Praw Człowieka ONZ, „Stosunki Międzynarodowe. International Relations”, nr 1-2, t. 29, s. 164-184.
11. A. Bieńczyk-Missala, 2020, Raphael Lemkin’s Legacy in International Law, (w:) M. Odello, P. Łubiński (red.), The Concept of Genocide in International Criminal Law: Developments after Lemkin, Routledge
12. A. Bieńczyk-Missala, 2020, Suwerenność w kontekście międzynarodowej ochrony praw człowieka. Od Ludwika Ehrlicha do współczesności, w: P. Grzebyk, R. Tarnogórski (red.), Siła prawa zamiast prawa siły. Ludwik Ehrlich i jego wkład w rozwój nauki prawa międzynarodowego oraz nauki o stosunkach międzynarodowych, PISM
13. A. Bieńczyk-Missala, 2017, Międzynarodowe prawo humanitarne w świetle interwencji zbrojnych Zachodu, w: M. Madej (red.) Wojny Zachodu, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 80-105
14. A. Bieńczyk-Missala, 2013, Kulturowe uwarunkowania tworzenia i przestrzegania uniwersalnych praw człowieka (w:) Kultura w stosunkach międzynarodowych (red. G. Michałowska, H. Schreiber), WUW, Warszawa, s. 214-230
15. A. Bieńczyk-Missala, 2012, Prawa człowieka w koncepcjach pozaeuropejskich, (w:) M.F. Gawrycki i inni, Re-Wizje i Re-Orientacje: myśl pozaeuropejska w stosunkach międzynarodowych, WUW, Warszawa, s. 227-243
16. A. Bieńczyk-Missala, 2012, Polska w Radzie Europy, (w:) S. Parzymies, I. Popiuk-Rysińska, Udział Polski w organizacjach międzynarodowych, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa, s. 203-222.
17. A. Bieńczyk-Missala, Prawa człowieka w polskiej polityce zagranicznej po 1989 r., WUW, Warszawa, 2004
D. Shelton (red.), The Oxford Handbook of International Human Rights Law, Oxford University Press 2013
W cyklu 2023L:
Dokumenty do przeczytania: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1. A. Bieńczyk-Missala (opr.), Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór dokumentów, Warszawa, 2008. |
W cyklu 2024L:
Dokumenty do przeczytania: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1. A. Bieńczyk-Missala (opr.), Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór dokumentów, Warszawa, 2008. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: