International Political Economy 2104-ERASMUS-IPEC
Przedmiot zapoznaje studentów z podstawowymi problemami z dziedziny Międzynarodowej Ekonomii Politycznej. Zgłębia sposoby wzajemnego oddziaływania rynków, społeczeństw, grup interesów, podmiotów prywatnych oraz państw w kontekście zwiększającej się międzynarodowej współzależności gospodarczej. Przedmiot rozpoczyna rozważania na temat Międzynarodowej Ekonomii Politycznej od analizy genezy powstania IPE oraz jej związków z innymi dziedzinami nauk takimi jak: ekonomia, stosunki międzynarodowe i nauki polityczne. Przedmiot najpierw przedstawia tradycyjne koncepcje takie jak: liberalizm, merkantylizm i marksizm, a potem śledzi rozwój powojennego międzynarodowego ładu gospodarczego i związanych z nim instytucji.
Kolejne cztery części przedmiotu zajmują się różnymi współczesnymi problemami, które znajdują się w centrum uwagi tej dziedziny takimi jak: handel międzynarodowy, pieniądz i finanse, rozwój gospodarczy oraz globalizacja. W każdej z tych części omawiane są kwestie uwarunkowań międzynarodowych i wewnątrzpaństwowych związanych z danym problemem.
Część związana z handlem międzynarodowym rozpoczyna się opisem międzynarodowego systemu handlowego. Dyskutowane są początki powstania, istota oraz liberalne podstawy funkcjonowania współczesnego światowego systemu handlowego; teoria wolnego handlu; GATT; runda urugwajska; powstanie WTO; oraz rola regionalnych umów handlowych (RTAs) w wielostronnym systemie handlowym. Następnie przedmiot przechodzi do analizy problemów polityki wewnątrzpaństwowej dotyczącej handlu międzynarodowego. Przedstawia rolę krajowych grup nacisku w warunkowaniu polityki handlowej państwa; dystrybucyjne skutki polityki handlowej; oraz zwycięzców i przegranych protekcjonistycznej polityki handlowej państwa.
Część przedmiotu dotycząca pieniądza i finansów opisuje funkcjonowanie międzynarodowego systemu monetarnego i finansowego. Przedstawia ewolucję powojennego międzynarodowego systemu monetarnego; upadek systemu Bretton Woods; ustalenia układu, który powstał po załamaniu się Bretton Woods; oraz Europejską Unię Walutową. Wyjaśnia przepisy regulujące funkcjonowanie międzynarodowego systemu finansowego oraz prezentuje przebieg ostatniego międzynarodowego kryzysu finansowego – tak zwanego kryzysu subprime. W tej części przedmiot omawia także politykę międzynarodowych i krajowych stosunków monetarnych i finansowych. Bada rolę koncernów wielonarodowych (MNCs) jako aktorów politycznych i gospodarczych oraz związki pomiędzy międzynarodowymi korporacjami, a państwem. Opisuje różne rodzaje bezpośrednich inwestycji zagranicznych (FDI) i ich wpływu na gospodarkę państwa. Ponadto, opisuje rolę krajowych czynników politycznych w kształtowaniu polityki kursu walutowego i polityki pieniężnej.
W części przedmiotu związanej z rozwojem ekonomicznym państw przedstawione są główne problemy i debaty dotyczące międzynarodowego rozwoju gospodarczego. Opisane są alternatywne strategie rozwojowe państw rozwijających się oraz rola państwa w rozwoju gospodarczym i wpływ międzynarodowej gospodarki na ten rozwój. W tej części przedmiot skupia się na przedstawieniu: koncepcji państwa rozwojowego (z ang. developmental state); teorii zależności (z ang. dependenci theory); idei uprzemysłowienia poprzez zastępowanie importu (z ang. import-substitution) w krajach Ameryki Łacińskiej; cudu wschodnio-azjatyckiego; oraz neoliberalnych reform w ramach Konsensusu Waszyngtońskiego. Następnie zgłębia kwestie nierówności siły i bogactwa państw oraz zajmuje się instytucjami globalnego zarządzania. Omawia zakres i możliwości działania międzynarodowych instytucji finansowych (IFIs) oraz ich oddziaływanie na kraje rozwijające się poprzez ustalanie warunków redystrybucji. Opisuje politykę kredytową Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Banku Światowego, sytuację po Konsensusie Waszyngtońskim, politykę pomocy zagranicznej oraz ostatnie starania mające na celu zmierzenie się z problemem ubóstwa na świecie.
W ostatniej części przedmiot zajmuje się kwestią globalizacji. Przedstawia różne przyczyny oraz konsekwencje procesu globalizacji oraz stara się znaleźć odpowiedź na takie pytania jak: co to jest globalizacja i czy obecne trendy w międzynarodowej ekonomii politycznej nazwane „globalizacją” mają inny wymiar jakościowy i charakter niż w poprzedniej epoce? Przedmiot omawia konkurujące ze sobą koncepcje interpretacyjne globalizacji i opisuje alternatywne poglądy dotyczące wpływu globalizacji na państwo narodowe i kraje rozwijające się.
1. Introduction to Political Economy and International Economics.
- Definitions
- History of economic development
- Theory and practice of trade
- International structure, facts & figures of Political Economy
2. Birth and development of Political Economy part. 1
- Pre-classic period
- Mercantilism
3. Birth and development of Political Economy part. 2
- Adam Smith
- David Ricardo
- Robert Malthus
- Jean Babtise Say
- John Stuart Mill
4. Marxism in Political Economy
- Communist vision of the world
- Social approach in epistemology
- Theory of communism
- Empirical verification
5. Keysnism and Neoliberalism in IPE
- Comparative approach in IPE: theory of economic thought.
- History of economic crisis: 1929, 2007.
- Washington Consensus.
6. Energy as tool of wealth and power
- Energy diplomacy
- IOCs vs. NOCs
- Energy security
7. Global energy governance
- OPEC
- IEA
8. Energy Revolution
- Unconventional gas and oil
- Environment protection and Renewable energy
9. Chinese Oil diplomacy
10. Gas market
- USA
- EU
- Asia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu kursu student powinien: rozumieć podstawowe problemy i teorie z zakresu międzynarodowej ekonomii politycznej; posiąść podstawową wiedzę z zakresu funkcjonowania gospodarki globalnej, międzynarodowego systemu handlowego, finansowego i walutowego, procesów globalizacji, procesów rozwoju oraz ich uwarunkowań politycznych, uzyskać swobodę w analizowaniu różnych zagadnień w ramach międzynarodowej ekonomii politycznej; rozwinąć umiejętność krytycznego myślenia i formowania konkluzji.
Kryteria oceniania
Pisemny egzamin końcowy 100%
Literatura
1. P.R. Krugman/ M. Obsfeld, International Economics. Theory and Policy, Boston […] 2009.
2. B. Ingham, International Economics. A European Focus, Harlow 2004.
3. R.C. Feenstra/ A.M. Taylor, International Economics, New York 2008.
4. R.J. Carbaugh, International Economics, Mason 2009
5. Ch. Van Marrewijk, International Economics. Theory, Application, and Policy, Oxford 2007
6. Oxford Institute for Energy Studies-> energy issues
7. Douglas J. Cumming, Geoffrey Wood, Igor Filatotchev, Juliane Reinecke (eds.), The Oxford Handbook of Sovereign Wealth Funds, 2018.
8. Thomas Oatley (2010), International Political Economy: Interests and Institutions in the Global Economy, 4th Edition, New York: Pearson Longman
9. Jeffrey Frieden, David Lake and Lawrence Broz (eds.) (2009), International Political Economy: Perspectives on Global Power and Wealth, 5th Edition, New York: W. W. Norton & Company
10. Robert Gilpin (2001), Global Political Economy: Understanding the International Economic Order, Princeton: Princeton University Press.
11. Benjamin Cohen (2008), International Political Economy: An Intellectual History, Priceton: Princeton University Press
12. Goldthau A., Witte J.M. (eds.), Global Energy Governance, the New Rules of the Game, Global Public Policy Institute, Berlin 2010.
13. Goldthau A. (ed.), The Handbook of Global Energy Policy, Wiley-Blackwell, London 2013.
14. Lesage D., Van de Graaf T., Westphal K., Global Energy Governance in a Multipolar World, Ashgate, Farnham 2010.
15. Maugeri L., The Age of Oil: The Mythology, History, and Future of the World’s Most Controversial Resource, Praeger, Westport 2006
Additional Literature
1. Benjamin Cohen (2007), Global Monetary Governance, New York: Routledge
2. Joseph Grieco and John Ikenberry (2003), State Power and World Markets: the International Political Economy, New York: W. W. Norton
3. Joseph Stiglitz and Narcis Serra (eds.) (2008), the Washington consensus Reconsidered: Towards a New Global Governance, Oxford: Oxford University Press
4. Segal P., „How to spend it: Resource wealth and the distribution of resource rents”, Oxford Institute for Energy Studies, SP 2012, 25.
5. Mabro R., „The oil price crisis of 1998”, Oxford Institute for Energy Studies, SP 1998, 10.
6. Oxford Energy Forum, 2014-2019.
7. Dale S., The New Economics of Oil, Oxford Energy Comment, Oxford Institute for Energy, Oxford 2015.
8. Fattouh B., Poudineh R., Sen A., „The dynamics of the revenue maximization–market share trade-off: Saudi Arabia’s oil policy in the 2014–2015 price fall”, Oxford Institute for Energy Studies, WPM 2015, 61.
9. Fattouh B., Kilian L., Mahadeva L., The Role of Speculation in Oil Markets: What Have We Learned So Far?, www.personal.umich.edu/˜lkilian/milan030612.pdf, 2012.
10. Fattouh B., van der Linde C., „The International Energy Forum: Twenty Years of Producer-Consumer Dialogue in a Changing World”, IEF, Riyadh 2011.
11. Fattouh B., Mahadeva L., „OPEC: What difference has it made?”, Oxford Institute for Energy Studies, MEP 2013, 3.
12. Fattouh B., „Oil Market Dynamics through the Lens of the 2002–9 Price Circle”, Oxford Institute for Energy Studies, WPM 2010, 39.
13. Fattouh B., „An anatomy of the crude oil pricing system”, Oxford Institute for Energy Studies, WPM 2011, 40.
14. Fattouh B., „OPEC pricing power. The need for a new perspective”, Oxford Institute for Energy Studies, WPM 2007, 31.
15. Baffes J., M.A. Kose, F. Ohnsorge, M. Stocker, The Great Plunge in Oil Prices: Causes, Consequences, and Policy Responses, World Bank Policy Research Notes nr 15/01, 2015.
16. Maugeri L., „Oil: The next revolution. The unprecedented upsurge of oil production capacity and what it means for the world”, Belfer Center for Science and International Affairs, Discussion Paper 2012, 10.
17. Bhattacharya A.K., The Myth of Petropower, Lexington Books, Toronto 1977.
18. Clayton B., Market Madness. A Century of Oil Panics, Crises, and Crashes, Oxford University Press, New York 2015.
19. Colgan J.D., Petro-Aggression: When Oil Causes War, Cambridge University Press, Cambridge 2013.
20. Karl T.L., The Paradox of Plenty, University of California Press, Berkeley 1997.
21. Chalabi F., Oil Policies, Oil Myths. Analysis and Memoir of an OPEC “Crisis Insider”, I.B. Tauris, London–New York 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: