Stosunki przemysłowe 2103-ORP-M-D1STPR
Zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami stosunków przemysłowych, ich ewolucją i stanem aktualnym w kontekście nowego instytucjonalizmu i koncepcji różnorodności kapitalizmu. Wyjaśnienie znaczenie partnerstwa społecznego w kształtowaniu stosunków przemysłowych w skali międzynarodowej i w Polsce. Rola i znaczenie państwa jako regulatora współczesnych stosunków przemysłowych w Polsce. W trakcie zajęć szczególny nacisk będzie kładziony na wyjaśnienie kulturowych aspektów stosunków przemysłowych.
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM ZAJĘĆ
1. Wprowadzenie. Definicja oraz zakres pojęciowy stosunków przemysłowych w perspektywie wybranych paradygmatów teoretyczno-metodologicznych.
Lektura:
1. J. Sroka, Europejskie stosunki przemysłowe w perspektywie porównawczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2000
2. Hans Moerel, Stosunki pracy – problematyka (w) H. Moerel (red) Zbiorowe stosunki pracy w procesie przemian. Wydawnictwo IFiS PAN 1995 (15-52)
3. J. Gardawski, R. Towalski, Porównanie stosunków przemysłowych i rynku pracy w Europie Środkowo-Wschodniej ze wzorami zachodnioeuropejskimi, (w) R. Rapacki (red.), Kapitalizm patchworkowy w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA (136-182).
2. Stosunki przemysłowe w kontekście ewolucji ustroju rynkowego i aktualnych koncepcji różnorodności kapitalizmu.
Lektura;
1. J. Gardawski (red.) Polacy pracujący i kryzys fordyzmu (2009), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (52-64)
2. J. Sroka, Europejskie stosunki przemysłowe w perspektywie porównawczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2000
3. Powstanie i ewolucja gospodarki rynkowej oraz kształtowanie się stosunków przemysłowych w Polsce po 1989 roku. Kapitalizm patchworkowy.
Laktura
1. W. Morawski, Socjologia Ekonomiczna (2001), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA 73-118
2 L. Gilejko, Społeczeństwo a gospodarka. Socjologia ekonomiczna (wyd. II) (2002) Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH (część I)
3. J. Hryniewicz, Stosunki pracy w polskich organizacjach, (2012) Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (18-47)
4. B. Gąciarz, Dynamika zbiorowych stosunków pracy w wybranych działach przemysłu i usług publicznych (w) J. Gardawski, B. Gąciarz, A. Mokrzyszewski, W Pańków, Rozpad bastionu. Związki zawodowe w gospodarce prywatyzowanej (1999)
5. J. Gardawski, Zarys koncepcji kapitalizmu patchworkowego, Biuletyn PTE no 2(101) czerwiec 2023.
4. Związki zawodowe. Definicje. Typy związków zawodowych i historia ruchu związkowego.
Lektura
1. J. Gardawski (red.) Polacy pracujący i kryzys fordyzmu (2009), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (65-85)
2. J. Gardawski, Związki zawodowe na rozdrożu 2001, Wydawca; Instytut Spraw Publicznych (15-58)
5. Powstanie i ewolucja związków zawodowych w Polsce w perspektywie teorii przerywanej równowagi (punktualizmu).
Lektura
1. J. Gardawski, Konfliktowy pluralizm polskich związków zawodowych, Ebert, 2003
2. J. Gardawski, Przestrzeganie prawa pracy a obecność w zakładzie związków zawodowych, Polityka społeczna,2016, nr 4, 21-26
6. Mentalność ekonomiczna Polaków. Kapitał społeczny. Kultura kompromisu.
Lektura
1. J. Gardawski, Przyzwolenie ograniczone. Robotnicy wobec rynku i demokracji, (1996) Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN
2. J. Czarzasty, Od stoczniowców do prekariuszy. Trzydzieści lat badań nad gospodarką dobrze urządzoną w SGPiS/SGH (w) Mrozowicki, Czarzasty, Oswajanie niepewności. Studium społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi (2020), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (73-99)
3. J. Gardawski, B. Surdykowska (red.), Ku kulturze dialogu. Geneza i dzień dzisiejszy dialogu społecznego w Polsce (2019) Warszawa; Wydawca Rada Dialogu Społecznego
7. Strony i aktorzy stosunków przemysłowych. Rola instytucji państa
Lektura
1. H. Slomp, Tworzenie się stron stosunków pracy, (w) H. Moerel (red) Zbiorowe stosunki pracy w procesie przemian. Wydawnictwo IFiS PAN 1995
2. L. Gilejko, Społeczeństwo a gospodarka. Socjologia ekonomiczna (wyd. II) (2002) Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH (102-150)
8. Prawo pracy i stosunki pracy w Polsce
Lektury:
J. Męcina. Prawo pracy i stosunki pracy, w J. Gardawski (red.) Polacy pracujący i kryzys fordyzmu (2009), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (52-64) (65-85) – fordyzm i struktura 258-306
9. Przetarg, konflikt, współdziałanie i rokowania zbiorowe w stosunkach przemysłowych; aspekt międzynarodowy i polski.
Lektura
1. L. Gilejko, Społeczeństwo a gospodarka. Socjologia ekonomiczna (wyd. II) (2002) Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH
2. W. Morawski, Socjologia Ekonomiczna (2001), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA
3. S. Borkowska, Rokowania zbiorowe (w) H. Moerel (red) Zbiorowe stosunki pracy w procesie przemian. Wydawnictwo IFiS PAN 1995
10. Dialog społeczny. Korporatyzm, Neokorporatyzm. Międzynarodowa Organizacja Pracy.
Lektura
1. J. Męcina, Wpływ dialogu społecznego na kształtowanie stosunków pracy w III Rzeczypospolitej (2010), Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Polityki Społecznej Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego (15-32; 33-94; 249-290)
2. J. Gardawski, Dialog społeczny w Polsce. Teoria, historia, praktyka, (2009) Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, (117-204).
11. Dialog społeczny w Polsce po 1989 roku. Aspekt socjologiczny, ekonomiczny i prawniczy.
Lektura
J. Gardawski, Polski dialog społeczny w kontekście typologii kapitalizmu, (w) K. W. Frieske, I. Zakrzewska (red.) Dialog społeczny i jego konteksty, wyd. CPS „Dialog”, Warszawa 2020 (79-108)
12. Rynek pracy. Segmentacje i destandaryzacja rynku pracy.
Lektura
1. W. Kozek, Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna, (2013),Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego (15-55; 106-149)
2. K. Muszyński, Polityka regulacji zatrudnienia w Polsce. Kryzys ekonomiczny a destandaryzacja stosunków pracy (2019) Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
13. Prekariat w strukturze klasy pracowniczej
Lektura
1. G. Standing, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA (33-74)
2. A. Mrozowicki, 2. J. Czarzasty, Oswajanie niepewności. Studium społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi (2020), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. (17-48)
14. Kryzys 2008, pandemia Covid-19 a „multikryzys” a stosunki pracy
Lektura
1. J. Gardawski, A. Mrozowicki, J. Burski, J.Czarzasty, M. Karolak, Polacy pracujący w czasach COVID-19, (2022) Wydawnictwo Naukowe Scholar (23-59)
15. Egzamin pisemny
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu studenci:
- znają i rozumieją podstawowe pojęcia z zakresu problematyki stosunków przemysłowych (IR);
- znają genezę instytucji IR i ich ewolucję;
- znają genezę związków zawodowych, ewolucję ich struktury w kontekście ewolucji gospodarki rynkowej i współczesnych zróżnicowań kapitalizmu;
- znają organizacje partnerów społecznych, reprezentujących stronę pracy i stronę kapitału w Polsce i wybranych krajach kapitalistycznych;
- znają dodatnie i ujemne strony interwencji państwa w obszar IR;
- znają główne orientacje mentalności ekonomicznej klasy pracowniczej w kontekście IR.
Zajęcia posłużą realizacji następujących efektów uczenia się określonych w programie studiów:
K_W01 - student zna i rozumie specyfikę nauk o polityce i administracji na tle innych nauk oraz miejsce nauk o pracy w obrębie nauk społecznych.
K_W05 - student zna i rozumie w praktyce narzędzia pozyskiwania danych na temat wytwarzanych w kontekście pracy więzi społecznych, norm i reguł oraz tworzonych przez nie instytucji, struktur i organizacji.
K_U01 student potrafi wykorzystać w celach praktycznych wiedzę z zakresu nauk o pracy do analizowania i interpretowania procesów i zjawisk społecznych zachodzących w obszarze pracy i rynku pracy.
K_U02 - student potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę z zakresu nauk o pracy w celu wskazania przyczyn występowania i przebiegu procesów i zjawisk społecznych zachodzących w obszarze pracy i na rynku pracy.
K_U03 - student potrafi wykorzystać wiedzę i narzędzia analityczne do prognozowania praktycznych konsekwencji przemian zachodzących w obszarze pracy, w tym dobrać oraz stosować zaawansowane techniki informacyjno-komunikacyjne.
K_W08 - student zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i praw autorskich.
Kryteria oceniania
- obecność na zajęciach i przygotowanie do zajęć;
- uczestnictwo w dyskusjach;
- zaliczenie testu;
- zaliczenie egzaminu.
Ponad 2 nieobecności wymagają zaliczenia na dyżurze prowadzącego w terminie do dwóch tygodni od nieobecności. W przypadku nieobecności na ponad 4 zajęciach student/ka jest nieklasyfikowany/na z przedmiotu. Brak zaliczenia nieobecności trzeciej lub czwartej również skutkuje nieklasyfikowaniem.
Literatura
Literatura podstawowa:
J. Gardawski (red.) Polacy pracujący i kryzys fordyzmu (2009), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
H. Moerel (red) Zbiorowe stosunki pracy w procesie przemian. Wydawnictwo IFiS PAN 1995 (15-52).
W. Kozek Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna, (2013),Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: