Konflikty społeczno-polityczne świata 2102-BW-L-Z1KSPS
Celem konwersatorium jest analiza konfliktów społecznych i politycznych w świecie od końca XVIII wieku po wiek XXI. Zdefiniowane zostanie pojęcie konfliktów społeczno-politycznych i ładu międzynarodowego oraz pokazane zostaną współzależności między tego typu konfliktami a ładem międzynarodowym. Omówiony zostanie ład napoleoński i eksport rewolucji burżuazyjnej. Scharakteryzowana zostanie rewolucja przemysłowa i jej społeczne skutki. Analizie zostaną poddane procesy narodotwórcze w XIX i XX wieku i ich konsekwencje polityczne. Zostanie zwrócona uwaga na bezpieczeństwo socjalne społeczeństwa na przełomie XIX i XX wieku, w tym celu będą analizowane ówczesne reformy społeczno-gospodarcze liberałów oraz postulaty świata pracy. Na zajęciach pokazany zostanie rozwój demokracji w tym samym okresie czasu i kształtowanie się społeczeństw obywatelskich oraz konsekwencje tych procesów dla przejawiania się konfliktów w nowych formach i obszarach. Społeczny wymiar I wojny światowej i następstwa wielkiego kryzysu gospodarczego to kolejne zagadnienia, które będą przedmiotem analizy same w sobie i jako źródło narodzin dwudziestowiecznych totalitaryzmów: komunistycznego i faszystowskiego. Pokazane zostaną oblicza tych formach ustrojowych, źródła ich akceptacji i przyczyny oporu, wyeksponowana zostanie charakterystyczna dla nich polityka przemocy i terroru, ta sama polityka zostanie ukazana w kontekście warunków bytu społeczeństw państw okupowanych w czasie II wojny światowej. Ważnym elementem składowym zajęć będzie konflikt między Wschodem a Zachodem zarówno w wymiarze politycznym, ale i w społecznym, rozwoju i zacofania gospodarczego, warunków bytu materialnego. Przedmiotem analizy będą transformacje ustrojowe od Wiosny 1968 r. po Jesień ludów w 1989 r. oraz nowe wyzwania w kontekście rozwoju terroryzmu i postępującego konfliktu świata liberalnego i świata islamu na początku XXI wieku.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student w zakresie wiedzy:
- (K_W05) zna i potrafi scharakteryzować główne rewolucje, konflikty, wojny i rewolty, przewroty i powstania w Europie w XIX i XX w.,
- (K_W05) rozpoznaje kluczowe postacie i organizacje społeczno-polityczne w kontekście kryzysów i konfliktów występujących w społeczeństwach i państwach w XIX i XX w.,
- (K_W05) rozpoznaje mechanizmy kryzysów politycznych i społeczno-gospodarczych oraz zna działania państw na rzecz utrwalenia bezpieczeństwa socjalnego i ekonomicznego,
- (K_W07) zna i rozpoznaje zjawisko terroryzmu przełomu XIX i XX w. oraz w II poł. XX w. a także międzykontynentalne migracje przełomu XX i XXI w. jako jedno z zagrożeń dla funkcjonowania państwa, zna mechanizmy jego przezwyciężania w kontekście bezpieczeństwa wewnętrznego i funkcjonowania międzynarodowych struktur konstytuujących ład światowy w XIX i XX w.,
- (K_W07) identyfikuje normy i reguły rządzące strukturami wewnętrznymi i międzynarodowymi w poszczególnych etapach ładu westfalskiego i pozimnowojennego w kontekście zwalczania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (terroryzm) oraz przeciwdziałania masowej migracji .
Po ukończeniu przedmiotu student w zakresie umiejętności:
- (K_U01) potrafi przywołać główne stanowiska reprezentowane w nauce i wg nich zinterpretować relacje i zależności pomiędzy wybranymi przełomowymi przeobrażeniami społeczno-gospodarczymi i politycznymi w XIX i XX w.,
- (K_U01) uwzględniając poglądy dominujące w nauce oraz opinie funkcjonujące w przestrzeni publicznej na temat determinant dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych przeobrażeń społecznych (rewolucje społeczne i kryzysy gospodarcze) ma umiejętność krytycznego ich interpretowania w kontekście prognozowania i przewidywania następstw konfliktów i kryzysów polityczno-cywilizacyjnych,
- (K_U01) potrafi dostrzec wielość i różnorodność stanowisk i opinii na temat splotu przesłanek wpływających funkcjonalnie bądź dysfunkcjonalnie na trwałość określonego systemu bezpieczeństwa (np. społecznego w dobie rewolucji francuskiej i przemysłowej, politycznego w latach wielkiego kryzysu gospodarczego i międzynarodowego w okresie zimnej wojny) oraz dyskutować o nich.
Kryteria oceniania
Literatura
Balicki J., Stalker P., Polityka imigracyjna i azylowa. Wyzwania i dylematy, Warszawa 2006.
Bańkowicz M. (red.), Historia polityczna świata XX wieku 1901-1945, Kraków 2004.
Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław-Warszawa-Kraków 1995.
Bukowska G., Państwo opiekuńcze wobec zjawiska ubóstwa. Analiza historyczna, [w:] J.Klebaniuk (red.), Fenomen nierówności społecznych, Warszawa 2007.
Burakowski A., Gubrynowicz A., Ukielski P., 1989 – Jesień Narodów, Warszawa 2009.
Cameron R., Historia gospodarcza świata, Warszawa 1996.
Carpentier J., Lebrun F., Historia Europy, Warszawa 1994.
Ciepielewski J., Kostrowicka J., Landau Z., Tomaszewski J., Dzieje gospodarcze świata do roku 1975, Warszawa 1977.
Deacon B., Developments in East Europe social policy, [w:] G.Litván (red.), Rewolucja węgierska 1956 roku: reformy, bunt i represje 1953-1963, Warszawa 1996.
Deklaracja o wyzwolonej Europie z 11 lutego 1943 r., [w:] M.Nadolski (red.), Historia powszechna 1879-1990. Dzieje polityczne i gospodarcze, historia dyplomatyczna, prawo i stosunki międzynarodowe, Warszawa 1991.
Deklaracja praw człowieka z roku 1789, [w:] L.Jaśkiewicz L, I.Rusinowa, T.Wituch (red.), Historia powszechna 1789-1918. Wybór tekstów źródłowych, Pułtusk 1997.
Dylus, A., Chrześcijaństwo, [w:] P.Burgoński, M.Gierycz (red.), Religia i polityka. Zarys problematyki, Warszawa 2014.
Encyklopedia katolicka, t. XI, Lublin 2006.
Grunberger R., Historia społeczna III Rzeszy, Warszawa 1994.
Hryniewicz J.T., Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Warszawa 2004.
Janicka D., Historia społeczna i polityczna Europy, Toruń 2007.
Juros H., Kościół, kultura, Europa. Katolicka nauka społeczna wobec współczesności, Lublin-Warszawa 1997.
Kaelble H., Społeczna historia Europy. Od 1945 do współczesności, Warszawa 2010.
Karta Narodów Zjednoczonych, (w:) S.Bieleń (red.), Prawo w stosunkach międzynarodowych. Wybór dokumentów, Warszawa 1996.
Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 9.XII 1948 r., Dz.U. RP, 1952, Nr 2, poz.9.
Kwapis R., Praska wiosna, Toruń 2004. Warszawa 1998.
Lamberg H., Problem wypędzeń w polityce europejskiej XX wieku, (w:) H.Orłowski, A.Sakson (red.), Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie, Poznań 1996.
Lesińska M., Inkluzja polityczna imigrantów we współczesnej Europie, Warszawa 2013.
Madajczyk Cz., I i II wojna światowa. Analogie i różnice, Warszawa 1988.
Mearsheimer J.J., Tragizm polityki mocarstw, Kraków 2019.
Nadolski M., Metoda historyczna w badaniach europejskich, (w:) K.A.Wojtaszczyk, W.Jakubowski (red.), Studia europejskie. Zagadnienia metodologiczne, Warszawa 2010.
Nye J.S. jr., Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, Warszawa 2009.
Orędzie prezydenta Stanów Zjednoczonych T.W.Wilsona z 8 stycznia 1918 r., tzw. 14-punktowy program pokojowy i Pakt Ligi Narodów z 28 czerwca 1919 r., [w:] M.Nadolski (red.), Historia powszechna 1879-1990. Dzieje polityczne i gospodarcze, historia dyplomatyczna, prawo i stosunki międzynarodowe, Warszawa 1991.
Pajewski J., Historia powszechna 1870-1918, Warszawa 1971.
Paryska Karta Nowej Europy, (w:) S.Bieleń (red.), Prawo w stosunkach międzynarodowych. Wybór dokumentów, Warszawa 1996.
Pietraś M. (red.), Międzynarodowe stosunki polityczne, Lublin 2007.
Pomian P., Europa i jej narody, Gdańsk 2009.
Schramm T., Historia powszechna. Wiek XX, Poznań 2001.
Skrzypek A., Historia społeczna Europy XIX i XX wieku, Poznań 2009.
Smaga J., Narodziny i upadek ZSRR 1917-1991, Kraków 1992.
Tezy kwietniowe Lenina z 1917 r. [w:] L.Jaśkiewicz, I.Rusinowa, T.Wituch (red.), Historia powszechna 1789-1918. Wybór tekstów źródłowych, Pułtusk 1997.
Ther Ph., Ciemna strona państw narodowych. Czystki etniczne w nowoczesnej Europie, Poznań 2012.
Therborn G., Drogi do nowoczesnej Europy. Społeczeństwa europejskie w latach 1945-2000, Warszawa-Kraków 1998.
Urban T., Utracone ojczyzny: wypędzenia Niemców i Polaków w XX wieku, Warszawa 2007.
Waldenberg M., Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 1992.
Wegs J.R., Ladrech R., Europa po 1945 roku. Zarys historii, Warszawa 2008. Zawadzki S., Państwo o orientacji społecznej. Geneza, doświadczenia, perspektywy, Warszawa 1996.
Ziółek P., Idea imperium, Warszawa 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: