Współczesna głowa państwa 2100-MON-WGLP-OG

Zajęcia poświęcone są następującej problematyce:
1) Forma państwa a model głowy państwa. Pojęcia porządkujące.
- pojęcie głowy państwa;
- głowa państwa w republikach i monarchiach (parlamentarnych, konstytucyjnych i absolutnych).
2) Geneza i historyczny rozwój instytucji prezydenta (na przykładzie Stanów Zjednoczonych Ameryki, Francji, Polski i Czechosłowacji).
3) Dylematy sposobu wyboru prezydenta.
- podmioty polityczne kreujące głowę państwa;
- problem kadencji prezydenta;
- legitymizacja głowy państwa wypływająca ze sposobu wyboru;
- dlaczego w RP powinno odejść się od modelu wyborów powszechnych i bezpośrednich?
4) Modele prezydentury i ustrojowa pozycja prezydenta.
- prezydentura jednoosobowa i kolegialna głowa państwa;
- modele prezydentury: władcza, arbitrażowa i neutralna (symboliczna);
- prezydent w systemie podziału władz państwowych;
- funkcje ustrojowe prezydenta.
5) Przywództwo prezydenta.
- przywództwo konstytucyjne (prezydent a inne organy państwa);
- przywództwo społeczno - polityczne: czy współcześnie prezydent może być przywódcą politycznym społeczeństwa? Problem autorytetu głowy państwa;
- prezydent a partie polityczne.
6) Formy odpowiedzialności głowy państwa.
- odpowiedzialność polityczna i jej formy;
- odpowiedzialność konstytucyjna;
- inne formy odpowiedzialności.
7) Próba syntezy problematyki głowy państwa.
- przyszłość modelu prezydentury;
- monarchiczna głowa państwa: tradycjonalistyczny przeżytek?
- głowa państwa europejskiego - prezydent Unii Europejskiej?

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie
monograficzne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Student/ka uczestniczący/a w zajęciach posiada wiedzę z zakresu podstaw nauki o państwie oraz współczesnych systemów politycznych i systemu politycznego Polski.

Koordynatorzy przedmiotu

Tomasz Słomka

Efekty kształcenia

W zakresie WIEDZY student po zakończeniu przedmiotu:
EK1. Zna sposoby definiowania głowy państwa i jej funkcji we współczesnych monarchiach i republikach.
EK2. Zna konstytucyjne i polityczne uwarunkowania wyboru głowy państwa.
EK3. Zna formy odpowiedzialności politycznej i prawnej współczesnej głowy państwa.
W zakresie UMIEJĘTNOŚCI student po zakończeniu przedmiotu:
EK4. Potrafi wskazać ustrojowe i polityczne role głowy państwa w rozwiązywaniu problemów konstytucyjnych, politycznych i społecznych współczesnych państw.

Kryteria oceniania

Podstawą zaliczenia jest przygotowanie krótkiego eseju w oparciu o przedstawione podczas zajęć tematy.

Praktyki zawodowe

Nie są wymagane

Literatura

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001
Budzanowska A., Bugaj M., Czajowski J., Gawlik B., Grzybowski M., Karp J., Mikuli P., Niewitała M., Szkice o pozycji ustrojowej i statusie głowy państwa, Kraków 2003.
Dziemidok-Olszewska B., Instytucja Prezydenta w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2003
Dziemidok-Olszewska B., Odpowiedzialność głowy państwa i rządu we współczesnych państwach europejskich, Lublin 2012
Gebethner S., Modele rządów prezydenckich, Warszawa 1982
Gebethner S., Parlamentarne i prezydenckie systemy rządów, "Państwo i Prawo" z.7-8/1994
Mołdawa T., Szymanek J. (red.), Instytucja prezydenta. Zagadnienia teorii i praktyki na tle doświadczeń polskich oraz wybranych państw obcych, Warszawa 2010
Grabowska S., Grabowski R. (red.), Prawo wyborcze na urząd prezydenta w państwach europejskich, Warszawa 2007
Osiński J. (red.), Prezydent w państwach współczesnych. Modernizacja instytucji, Warszawa 2009
Słomka T., Prezydent Rzeczypospolitej po 1989 roku. Ujęcie porównawcze, Warszawa 2005
Słomka T. (red.), Instytucja prezydenta w Trzeciej Rzeczypospolitej. Model konstytucyjny i praktyka polityczna, numer monograficzny "Studiów Politologicznych" 2016, nr 42, http://www.studiapolitologiczne.pl/pdf-115683-45011?filename=Instytucja%20prezydenta%20w.pdf
Słomka T., Głowa państwa w europejskich systemach politycznych (wybrane problemy), „Politeja” 2007, nr 1(7)
Wołpiuk W.J., Instytucja prezydenta. Geneza i rozwój, [w:], Konstytucja i władza we współczesnym świecie. Prace dedykowane Profesorowi Wojciechowi Sokolewiczowi na siedemdziesięciolecie urodzin, Warszawa 2002

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2100-MON-WGLP-OG w USOSweb