Polityki zagraniczne państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej 2100-MON-PBWA-OG

W01 Zna główne organizacje i inicjatywy międzynarodowe w rejonie MENA
W02 Zna założenia i priorytety polityki zagranicznej państw w rejonie MENA
W03 Zna specyfikę prowadzenia polityki zagranicznej przez małe Państwa regionu
U01 Potrafi zidentyfikować determinanty zewnętrzne i wewnętrzne polityki zagranicznej poszczególnych państw regionu MENA
U02 Rozumie, potrafi wskazać i wyjaśnić, odwołując się do przykładów, zależności między polityką wewnętrzną a zagraniczną
U03 Potrafi odnieść decyzję w polityce zagranicznej państw do sytuacji międzynarodowej i rywalizacji o supremację w regionie MENA

WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
1. Obecność (dopuszczalna 1 nieobecność, każdą następną trzeba oddzielnie zaleczać)
2. Egzamin,w formie esejów, 50% oceny końcowej
3. Aktywność 50 % oceny końcowej: oceniana na podstawie regularnej, merytorycznej aktywności popartej znajomością literatury, oraz przygotowania prezentacji (15 minut) polityki zagranicznej wybranego państwa regionu: jej uwarunkowań i celów (indywidualnie lub w parach, po uzgodnieniu z prowadzącym).

Przed każdymi zajęciami udostępniony zostanie szczegółowy konspekt systematyzujący determinanty wewnętrzne i zewnętrzne polityki zagranicznej danego państwa oraz zawierający zagadnienia do opracowania przez studentów.

Wszystkich studentów obowiązuje, niezależnie od podanej literatury dodatkowej znajomość odpowiedniego rozdziału z podrecznika: Wprowadzenie do polityki zagranicznej muzułmańskich państw Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki, red. dr Marta Wozniak-Bobinska i dr Anna M. Solarz, Scholar, Warszawa 2017, ISBN 978-83-7383-919-9
Polecam również: R. Hinnebusch, A. Etheshami (eds.), The Foreign Policies of Middle East States, London 2002
Skala ocen:
Od 60 % dostateczny
Od 75% dobry
Od 80% dobry +
Od 90% bardzo dobry
Wymagana znajomość języka angielskiego na poziomie pozwalającym na korzystanie z literatury fachowej (minimum B2).

Nie dotyczy.

LITERATURA PODSTAWOWA (CAŁÓŚĆ PRZEDMIOTU):
1. Wprowadzenie do polityki zagranicznej muzułmańskich państw Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki, red. dr Marta Wozniak-Bobinska i dr Anna M. Solarz, Scholar, Warszawa 2017, ISBN 978-83-7383-919-9
2. The Foreign Policies of Middle East States, R. Hinnebusch, A. Etheshami (eds.), London 2002
LITERATURA NA POSZCEGÓLNE ZAJĘCIA:
I. ZAGADNIENIA WSTĘPNE – UWARNKOWANIA POLITYKI ZAGRANICZNEJ NA BLISKIM WSCHODZIE I W AFRYCE PÓŁNOCNEJ

• Polityka zagraniczna jako dziedzina praktyczna i badawcza. Polityka zagraniczna a polityka wewnętrzna. Specyfika państw rejonu Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
• Literatura:
F. Halliday, Bliski Wschód w stosunkach międzynarodowych, Kraków 2009, Wprowadzenie oraz r. 2 (pt. Kształtowanie polityki zagranicznej.)

II. Kierunki polityki zagranicznej poszczególnych państw arabskich
1. Iran
O asymetrycznej polityce bezpieczeństwa Iranu, z uwzględnieniem specyfiki Hezbollahu (udostępnione mailowo).Warszawa 1990.[PDF], Iranuwww.bbn.gov.pl/download.php?s=1&id=8758
Keddie, Nikki, Modern Iran: Roots and Results of Revolution, Yale University Press; Updated edition (August 1, 2006)Nasr, Vali, The Shia Revival, Norton, New York 2007
Składanek, Maria., Zrozumieć Iran, Warszawa 1996
Stolarczyk, Małgorzata, Iran. Państwo i religia, Warszawa 2001

2. Turcja
P. Osiewicz, Bliski Wschód w polityce zagranicznej Turcji, w: P. Osiewicz (red.), Stosunki międzynarodowe w regionie Bliskiego Wschodu. Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, Warszawa 2016.
Bazin, S. de Tapia, Turcja. Geografia wschodzącej potęgi, Warszawa 2014, r. VI, s. 299-342.
J. Misiągiewicz, Polityka zagraniczna Turcji po zimnej wojnie, Toruń 2009
Ph. Robins, The Foreign Policy of Turkey, w: R. Hinnebusch, A. Ehteshami (eds.), The Foreign Policies of Middle East States, USA 2002.
A. Szymański, Turcja – pośrednik w kontaktach między stronami konfliktów bliskowschodnich, w: J. Danecki, S. Sulowski (red.), Bliski Wschód coraz bliżej, Warszawa 2011.

3. Irak
(podczas zajęć zostanie przeprowadzona gra symulacyjna z udziałem studentów)
Dziekan, Marek, Irak. Religia i Polityka, Warszawa 2007., 13-43, 136-226.
Raport Chatham House o polityce zagranicznej Iraku (udostępnione mailowo):
http://www.chathamhouse.org/sites/files/chathamhouse/public/Research/Middle%20East/0713pr_iraqforeignpolicy.pdf
Nasr, Vali, The Shia Revival, Norton, New York 2007
Warsza, Paulina, „Irak 2018 – wybór strategiczny. Uwarunkowania i implikacje wyborów parlamentarnych w Iraku w 2018 r”, Studia Orienralne, 2018, nr1 (13), ISSN 2299-1999, ISSN: 2300-8695
Forgin Policy: For God and Country, and Iran, artykuł o swoistych milicjach etniczno-religijnych w Iraku, (udostepniony mailowo)
Iragi Pulse, Iraq's war of flags, http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/12/iraq-kurdish-arab-conflict-war-of-flags.html
http://www.mofa.gov.iq/EN –– ministerstwo spraw zagranicznych Iraku.
Proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej- praca domowa na zajęcia.

4. Liban i Syria, Oman ( Zajęcia V-VI, 8.03.)
Seale P,, Asad of Syria: The Struggle for the Middle East, Berkeley – Los Angeles 1989.
Faro, Kais, Lebanese nationalism versus pan arabizm: from Nublus Nujaym to Michel Chiha [w:] Middle Eastern Studies (pdf. udostępniony mailowo)
http://www.foreign.gov -– ministerstwo spraw zagranicznych Libanu ( proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej)
Ewentualne konsekwencje upadki reżimu Asada dla libańskiej sceny politycznej
http://www.nowlebanon.com/NewsArticleDetails.aspx?ID=432512
Analysis: Domestic concerns drive Oman's newly assertive foreign policy, https://www.reuters.com/article/us-oman-iran-diplomacy-analysis/analysis-domestic-concerns-drive-omans-newly-assertive-foreign-policy-idUSBRE9BM04S20131223?p=BRE9BM04V5.
5. Arabia Saudyjska, Katar
Gulf monarchies may update power structures, https://dailybrief.oxan.com/Analysis/DB227726/Gulf-monarchies-may-update-power-structures.
Creating Citizens out of Subjects: Saudi Arabia Gets Down to Social Engineering, https://worldview.stratfor.com/article/creating-citizens-out-subjects-saudi-arabia-gets-down-social-engineering
Is Saudi crown prince winning or losing in the Middle East?, http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/11/lebanon-saudi-hariri-mohammed-bin-salman-iran.html#ixzz5fSgydLRI
J. Zdanowski, Arabia Saudyjska, Warszawa 2004. (strony 127-269)
S. Marchand, Arabia Saudyjska. Zagrożenie, Warszawa 2004.
T. T. Kaczmarek, Czy ropa rządzi światem?, Warszawa-Bydgoszcz 2006.
W. Szymborski, Nad Zatoką Perską. Rada Współpracy Zatoki, Warszawa 1988
B. Łęgowska, Polityka naftowa pastw arabskich Zatoki Perskiej, Łódź 2007
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Kataru: http://www.mofa.gov.qa/en/InternationalCooperation/Pages/default.aspx (Proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej.
A Renewed Sense of Nationalism Takes Root in Qatar,https://worldview.stratfor.com/article/renewed-sense-nationalism-takes-root-qatar (udostępniony mailowo).
Qatar Changes Course: http://www.nytimes.com/2015/06/30/opinion/qatar-changes-course.html?_r=1
Islam and Foreign Policy: The Case of Qatar, European Journal of Economic and Political Studies 8 (2015) 93-111. http://ejeps.fatih.edu.tr/docs/articles/194.pdf ( Udostępniony mailowo).
Tracing Qatar’s Foreign Policy and its Impact on Regional Security, research paper (udostępniony mailowo): http://english.dohainstitute.org/file/get/d31b5ea7-be0b-4a01-b37a-e0df9dc663a9.pdf
Forgin Policy, How Qatar Lost the Middle East , (Udostępniony mailowo).
Forgin Policy, The Case against Qatar: http://foreignpolicy.com/2014/09/30/the-case-against-qatar/ , (Udostępniony mailowo).
Analysis: Qatar's foreign policy - the old and the new: http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2014/11/analysis-qatar-foreign-policy--2014111811274147727.html
Qatar - Foreign Relations: http://www.globalsecurity.org/military/world/gulf/qatar-forrel.htm
M.A. Weaver, Odgórna rewolucja - Emirat Kataru, National Geographic, marzec 2003, s.70-91.
Qatar casts size aside with assertive foreign policy: http://www.bbc.com/news/world-middle-east-32349382
QATAR MEDIATING LONG-TERM TRUCE BETWEEN ISRAEL AND HAMAS: http://europe.newsweek.com/qatar-mediating-long-term-gaza-ceasefire-between-israel-and-hamas-316663
Reforma system kafala w Katarze: http://www.out-law.com/en/articles/2015/september/changes-agreed-to-qatars-kafala-system-for-foreign-workers-says-report/
Pozostałe materiały dotyczące systemu kafala:
Raport ILO: http://www.ilo.org/dyn/migpractice/docs/132/PB2.pdf ( Udostępniony mailowo).
http://www.migrant-rights.org/2015/03/understanding-kafala-an-archaic-law-at-cross-purposes-with-modern-development/

6. Bahrajn, Kuwejt, ZEA :

Raport Kongresu USA: Bahrain: Reform, Security, and U.S. Policy: https://www.fas.org/sgp/crs/mideast/95-1013.pdf (udostępniony mailowo)
Foreign Policy: Why-is-Bahrain-outsourcing-extremism?<,http://foreignpolicy.com/2014/10/29/why-is-bahrain-outsourcing-extremism/
http://www.mofa.gov.bh/Default.aspx?tabid=88 – ministerstwo spraw zagranicznych Bahrajnu ( proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej)
Przemówienie ministra: http://www.mofa.gov.bh/Default.aspx?tabid=7824&language=en-US&ItemId=4756 (Speech of the Minister of Foreign Affairs in the Manama Dialogue "Strategic priorities in the Middle East")
Ministerstwo Spraw zagranicznych Kuwejtu: http://www.mofa.gov.kw/En/Pages/default.aspx (problem z angielskim tłumaczeniem).
Strona Ambasady Kuwejtu w Australii: http://www.kuwaitemb-australia.com/foreignaffairs.html (Proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej).
Strona Kuwait Fund: https://kuwait-fund.org/en/web/kfund/general-information
Raport Kongresu USA: Kuwait: Governance, Security, and U.S. Policy https://www.fas.org/sgp/crs/mideast/RS21513.pdf (Udostępniony mailowo)
Abdul-Reda Assiri, Kuwait's Foreign Policy: City-State in World Politics, Boulder, Colo.: Westview, 1990 (Polecam osobom szczególnie zainteresowanym, lub planującym pisać pracę o Kuwejcie).

http://mofa.gov.ae/mofa_english/portal/b074766a-5507-43c7-9beb-3155a52e25b5.aspx – ministerstwo spraw zagranicznych ZEA
http://www.uaeinteract.com/government/foreign_policy.asp ( proszę wynotować priorytety polityki zagranicznej)
Nowe otwarcie w polityce zagranicznej? The National:
http://www.thenational.ae/uae/government/uae-foreign-policy-will-not-be-burdened-by-rest-of-arab-world-says-gargash

7. Egipt, Jordania, Jemen, Libia (Przewidziano czas na prezentacje studentów)
A. Lutfi As-Sajjid Marsot, Historia Egiptu. Od podboju arabskiego do czasów współczesnych, Warszawa 2009.
B. Stępniewska-Holzer, J. Holzer, Egipt – stulecie przemian, Warszawa 2006.
B. Stępniewska-Holzer, Bariery modernizacji. Studium z dziejów Egiptu w pierwszej połowie XIX wieku, Warszawa 1994.
J. Zdanowski, Bracia Muzułmanie i inni, Szczecin 1986.
J. Zdanowski, Współczesna muzułmańska myśl społeczno-polityczna, Warszawa 2009.
K. Sidor, Naseryzm, Warszawa 1969.
J. Krasuski, Wyznaczniki biegu historii, Wrocław 2008, r. 2.
A. M. Solarz, Problemy i napięcia polityczne w państwach Afryki Północnej, w: J.J. Milewski, W. Lizak (red.), Stosunki międzynarodowe w Afryce, Warszawa 2002.
Y. Lacoste, Geopolityka Śródziemnomorza, Warszawa 2010, r. 11
J. Zdanowski, Historia Bliskiego Wschodu.., op. cit., s. 10-23, 63-80, 99-108, 176-205, 360-381
D. Madeyska, Historia współczesna świata arabskiego, Warszawa 2008, s. 115-126
G. Sorman, Dzieci Rifa’y, op. cit., r. 2 i 3
J. Zdanowski, Współczesna muzułmańska myśl społeczno-polityczna. Nurt Braci Muzułmanów, Warszawa 2009, r. pt. Bracia, dżihadyści i nowi islamiści w epoce Mubaraka, s. 108-128
Y. Lacoste, Geopolityka Śródziemnomorza, Warszawa 2010, r. 13
J. Zdanowski, Historia Bliskiego Wschodu.., op. cit., s. 15-17, 88-99, 229-280, 412-473
D. Madeyska, Historia współczesna świata arabskiego, op. cit., s. 39-80
Y. Lacoste, Geopolityka Śródziemnomorza, Warszawa 2010, r. 16, s. 434-438
D. Madeyska, Historia współczesna świata arabskiego, op. cit., 97-114, 175-192.
J. Zdanowski, Historia Bliskiego Wschodu.., op. cit., s. 25-29, 71-73, 138-144, 319-344, 532-560
J. Zdanowski, Historia Arabii Wschodniej, Wrocław 2004, zwłaszcza s. 314-396
J. Zdanowski, Arabia Saudyjska, Warszawa 2004

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

• Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
• Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
• Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
• Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2100-MON-PBWA-OG w USOSweb