Topoklimatologia 1900-3-TKL-HK
WYKŁAD
W ramach wykładów są poruszane następujące zagadnienia:
1. Wyjaśnienie, dyskusja i ewolucja pojęcia topoklimat. Topoklimat jako skala przestrzenna badania klimatu. Topoklimat jako jednostka typologiczna klimatu.
2. Podstawy teoretyczne kształtowania się klimatu w sali lokalnej.
3. Struktura bilansu cieplnego a wybrane powierzchnie czynne. Wpływ warunków topograficznych oraz użytkowania i pokrycia terenu na kształtowanie się elementów pogody/klimatu.
4. Metody delimitacji jednostek topoklimatycznych. Wskaźniki.
5. Mapy topoklimatyczne i ich rodzaje.
6. Aplikacyjne aspekty badań topoklimatycznych.
ĆWICZENIA są poświęcone zasadom kartowania topoklimatycznego ze szczególnym uwzględnieniem wydzielania i kartowania topoklimatów na podstawie wymiany energii między atmosferą a podłożem. Omawiane jest opracowywanie map topoklimatycznych oraz ich weryfikacja. Celem ćwiczeń jest także poszerzenie wiedzy na temat zasad organizacji terenowych pomiarów meteorologicznych, a także wykorzystania technik Systemu Informacji Geograficznej do wykonywania map topoklimatycznych. Szczególny nacisk jest położony na praktyczne wykorzystanie badań topoklimatycznych i umiejętność oceny zróżnicowania klimatu lokalnego z punktu widzenia różnych form gospodarowania.
WYMIAR ZAJĘĆ:
Szacunkowa liczba godzin, którą student powinien przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych efektów uczenia się wynosi około 50, w tym:
30 godzin zorganizowanych (15 wykłady i 15 ćwiczenia),
20-30 godzin praca samodzielna studenta (spełnienie kryteriów oceny przedmiotu: przygotowanie się do zaliczenia wykładów, wykonanie ćwiczeń).
METODY NAUCZANIA:
1. Metody podające: wykład informacyjny, prezentacja.
2. Metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe w sali i w terenie, metoda projektów, dyskusja.
Kierunek podstawowy MISMaP
ochrona środowiska
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (lista przedmiotów)
Meteorologia i klimatologia
Metody badań i opracowań klimatologicznych I
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kierunkowe: K_W02, K_W04 / K_U01, K_U02, K_U04, K_U05 / K_K03
Efekty specjalnościowe: S4_W16, / S4_U01, S4_U10 / S4_K10
Po zaliczeniu przedmiotu:
WIEDZA
Absolwent zna i rozumie :
1. złożone procesy litosfery, atmosfery, hydrosfery, pedosfery i
biosfery
2. rolę i znaczenie zasobów przyrody dla funkcjonowania człowieka
oraz wzajemne związki przyroda‐społeczeństwo
3. zaawansowane metody i techniki pozwalające wykorzystać i
kształtować potencjał środowiska przyrodniczego
4. przebieg i uwarunkowania geograficzne procesów klimatotwórczych
i funkcjonowania systemu klimatycznego, zna podstawowe makroskalowe procesy wpływające na kształtowanie się pogody i samopoczucie człowieka
5. główne kierunki i metody badań klimatu obszarów zurbanizowanych,
związki klimatu miasta z czynnikami środowiskowymi.
6. przyczyny zróżnicowania topoklimatycznego w różnych typach
krajobrazu, w różnych porach doby i ich wpływ na warunki życia
roślin, zwierząt i gospodarowanie człowieka
UMIEJĘTNOŚCI
Absolwent potrafi:
1. wykorzystać wiedzę teoretyczną do opisu i rozwiązania problemu
badawczego
2. wybrać i zastosować optymalne metody pozyskiwania, analizy i prezentacji danych przestrzennych, w tym zaawansowanych technik informacyjno‐komunikacyjnych
3. prawidłowo interpretować i wyjaśniać wzajemne relacje między zjawiskami i procesami społecznymi i przyrodniczymi na różnych obszarach
4. opracować diagnozę stanu komponentów środowiska oraz oceniać skutki oddziaływań na środowisko
5. opracować procedury, dobrać metody badań do stawianych mu
problemów z zakresu agroklimatologii, ekohydrologii, hydrologii,
limnologii fizycznej, założyć sieć obserwacyjno – pomiarową, dokonać
prawidłowego pomiaru i zinterpretować wyniki
6. S4_U10 opracować diagnozę stanu klimatu współczesnego oraz ocenić
skutki oddziaływań zmian klimatu na społeczeństwo i środowisko w skali lokalnej i regionalnej oraz dokonać waloryzacji
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- absolwent jest gotów do (K_K03, S4_K10):
1. K_K03 współdziałania i pracy w grupie, inspirowania i organizowania oraz przewidywania skutków swojej działalności
2. S4_K10 badań terenowych i pracy w zespole.
Kryteria oceniania
Wykład – zaliczenie pisemne (test) na ostatnich zajęciach.
Ćwiczenia - ocenianie ciągłe (prace sprawdzające, wykonane ćwiczenia indywidualne i zespołowe, w tym terenowe, aktywność na zajęciach); zaliczenie ćwiczeń na ocenę na podstawie ocen cząstkowych.
Wymagania: obecność obowiązkowa. Dopuszcza się jedną nieusprawiedliwioną nieobecność na ćwiczeniach. Dopuszczalna całkowita liczba nieobecności na zajęciach (usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych) wynosi 3, niemniej student jest zobowiązany uzupełnić zaległości powstałe w wyniku nieobecności (bez względu na jej przyczynę) w ciągu dwóch tygodni od jej zakończenia.
Algorytm wyznaczania oceny końcowej:
wykład - 80%, ćwiczenia - 20%.
Literatura
1. Bartkowski T., 1986, Zastosowania geografii fizycznej. PWN, Warszawa.
2. Błażejczyk K., 2001, Koncepcja przeglądowej mapy topoklimatycznej Polski. [w :] Współczesne badania topoklimatyczne. Dokumentacja Geograficzna, 23, 131-141.
3. Dobesch H., Dumolard P., Dyras I., 2007, Spatial Interpolation for Climate Data. The Use of GIS in Meteorology and Climatology. ISTE, London
4. Geiger R., 1969, Topoclimates. [w:] H. E. Landsberg, H. Flohn (ed.), World survey of climatology, vol. 2, General climatology, 2. Elsevier Publishing Company, Amsterdam, London, New York, 105-138.
5. Hess M., Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1975, Przyczynek do metod konstruowania szczegółowych map klimatycznych terenów górskich i wyżynnych. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 41.
6. Paszyński J., 1980, Metody sporządzania map topoklimatycznych. [w:] Metody opracowań topoklimatycznych. Dokumentacja Geograficzna, 3, 13-28.
7. Paszyński J, Miara K., Skoczek J., 1999, Wymiana energii między atmosferą a podłożem jako podstawa kartowania topoklimatycznego. Dokumentacja Geograficzna, 14.
8. Sapożnikowa S., 1953, Mikroklimat i klimat lokalny. Warszawa.
9. Wyszkowski A., 2008, Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
10. Żmudzka E., 2007, Znaczenie kompleksowych badań fizycznogeograficznych w rozpoznaniu klimatu miejscowego. [w:] Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. UW WGSR, Warszawa, s. 219- 230.
11. Żmudzka E., 2011, Comprehensive physico-geographical investigations and the delimitation of topoclimatological units. [w:] A. Zieliński., ed., Interdisciplinary researches in natural sciences, Institute of Geography Jan Kochanowski University, Kielce, s. 123-132.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: