Religie, społeczeństwo, zagospodarowanie przestrzeni 1900-3-RSP-GL-W
Zrozumienie i uchwycenie powiązań między religią (społeczeństwem) i przestrzenią wymaga przedstawienia głównych nurtów badawczych i osiągnięć współczesnej geografii religii oraz jej powiązania z innymi dyscyplinami geografii (geografią kultury, geografią człowieka), a także z historią, religioznawstwem czy teologią. W tym kontekście omówione zostaną kluczowe pojęcia służące wyjaśnianiu zjawisk religio-kulturowych. Następnie, scharakteryzowane będą różne religie i wierzenia oraz założenia gospodarowania przestrzenią płynące/wynikające z ksiąg świętych oraz z lokalnych tradycji i zwyczajów. W śród poruszanych zagadnień będą min.: obiekty sakralne (świątyni, kościoły) - preferencje lokalizacji i charakterystyczne elementy architektoniczne mające wyrażać treści religijne; mała architektura sakralna - jej funkcje religijne i społeczne; cmentarze i nekropolie, w tym ich funkcje estetyczne i rekreacyjne, pochówek w różnych religiach; ośrodki i trasy pielgrzymkowe w chrześcijaństwie (katolicyzmie i prawosławiu) i islamie oraz w hinduizmie. Zwrócona zostanie również uwaga na współczesne zjawiska społeczno-kulturowe oraz ich wpływ na zachowania religijne. Zajęcia mają również sprzyjać dyskusji na temat uwarunkowań sakralizacji i desakralizacji przestrzeni.
Podczas zajęć odbędą się wycieczki do miejsc kultu religijnego różnych wyznań w Warszawie i okolicy.
Nakład pracy studenta niezbędny do osiągnięcia założonych efektów uczenia wynosi 3 ECTS +3 *25 = 75h
- udział i aktywność na zajęciach (30 h);
- praca własna studenta (30 h), obejmuje: zapoznania się z literaturą przedmiotu, 1-2 teksty naukowe do przeczytania przed każdymi zajęciami (20 h); przygotowanie i wygłoszenie prezentacji lub przygotowanie wycieczki (5 h), wykonie pracy pisemnej (eseju) (5h);
- udział w 2 wycieczkach do miejsc kultu religijnego (10 h).
- konsultacje (5 h)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W05, K_W12, K_U1, K_U04, K_K 02
Wiedza. Student:
‐ potrafi scharakteryzować główne nurty i koncepcje badawcze oraz osiągnięcia współczesnej geografii kultury oraz geografii religii, wyjaśniające zróżnicowanie zjawisk społeczno-kulturowych (religijnych) w Polsce i na świecie;
‐ potrafi wyjaśnić kluczowe dla geografii religii pojęcia: religia, sacrum, krajobraz religijny, krajobraz sakralny, sakralizacj/desacralizacja przestrzeni;
‐ potrafi nazwać i scharakteryzować podstawowe religie i ruchy religijne w Polsce i na świecie w powiązaniu ze specyfiką etniczną i narodową omawianych społeczności;
‐ omawia zasady zagospodarowania obszarów i miejsc (obiektów) pełniących funkcje religijne w skali lokalnej i regionalnej z uwzględnieniem zasad ładu przestrzennego i rozwoju zrównoważonego;
‐ ma uporządkowaną wiedzę odnoszącą się do zjawisk społeczno-kulturowych w kontekście zachowań religijnych na różnych obszarach świata ;
‐ ma świadomość wpływu zróżnicowania religijnego na sytuację kulturową i polityczną regionów świata.
Umiejętności. Student:
‐ potrafi zastosować wiedzę z zakresu historii oraz geografii religii do analizy i interpretacji zjawisk i procesów społeczno-kulturowych zachodzących w Polsce i na świecie;
‐ potrafi przygotować referat na podstawie literatury przedmiotu oraz przedstawić go za pomocą prezentacji;
‐ posiada umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki kulturowo-religijnej świata z uwzględnieniem metod naukowych.
‐ wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu geografii religii do opisu i rozwiązania problemu badawczego
Kompetencje społecznie. Student wykazuje gotowość do:
‐ aktualizacji wiedzy z zakresu geografii religii, wzbogaconej o wymiar interdyscyplinarny;
‐ oceny różnorodności kulturowej świata oraz akceptuje zasady zachowania wynikające z szacunku i życzliwości wobec przedstawicieli innych kultur i religii;
‐ prowadzenia dialogu międzykulturowego/międzyreligijnego.
Kryteria oceniania
Stosowne będą zróżnicowane metody kształcenia, w tym aktywizujące: dyskusja, analiza tekstów źródłowych, wypowiedź pisemna oraz różne formy pracy: praca indywidualna , grupach, zbiorowa, wycieczka umożliwiające osiągniecie założonych efektów uczeni się.
Przedmiot kończy się oceną:
- aktywności studentów podczas zajęć, obejmującą: przygotowanie i wygłoszenie referatu w formie prezentacji PP (10 pkt) oraz udział w dyskusji (10 pkt ),
- pracy pisemnej (eseju) (5 pkt);
- kolokwium na ostatnich zajęciach (10 pkt).
Aby uzyskać pozytywną ocenę z zajęć należy zdobyć minimum połowę zebranych punków za wymienione aktywności.
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Dopuszcza się jedną nieobecność usprawiedliwioną.
Literatura
Eliade M., 1957, Sacrum a profanum, Wyd. Aletheia (2008)
Olson E., Hopkins P., Kong L., 2013, Introduction – Religion and Place: Landscape, Politics, and Piety. In: Hopkins P., Kong L., Olson E. (eds) Religion and Place. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-007-4685-5_1
Jackowski A., 2003, Święta przestrzeń świata. Podstawy geografii religii, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kong L., 2001, Mapping 'new' geographies of religion: Politics and poetics in modernity, Progress in Human Geography, Vol. 25, 2, pp: 211-233
Wybrane teksty:
Encyklopedia religii świata. T. II Zagadnienia problemowe, 2002, Wydawnictwo akademickie Dialog, Warszawa
lub Religie świata. Encyklopedia PWN, 2008, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Wybrane przez studentów teksty z czasopism : Peregrinus Cracoviensis i Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego:
- nr 17/2012 Sacrum w krajobrazie
- nr 21/2013 Obiekty religijne w krajobrazie
- nr 22/2013 Cmentarze i ogrody w krajobrazie
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: