Monitoring i ochrona środowiska 1900-1-MiOŚ-F
Celem zajęć jest przekazanie wiedzy dotyczącej:
1. wybranych, globalnych problemów środowiskowych,
2. międzynarodowych inicjatyw (programów, porozumień, raportów, strategii i in.) w dziedzinie ochrony środowiska
3. zagrożeń środowiska związanych z działalnością człowieka w Polsce i krajach UE,
4. stanu prawnego regulującego ochronę środowiska, przyrody i krajobrazu (ustawy, rozporządzenia, dyrektywy UE, konwencje międzynarodowe i in.)
5. zarządzania ochroną środowiska
6. organizacji i funkcjonowania systemu Państwowego Monitoringu Środowiska.
W trakcie zajęć szczegółowo prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, przyczyny degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi Omawiane są konsekwencje poszczególnych zagrożeń środowiska począwszy od poziomu ekosystemu aż do skali globalnej. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska.
Szczególna uwaga zwrócona jest na system monitoringu środowiska, w tym cele i zasady stosowania monitoringu środowiska, podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska, techniki pomiarowe, zasady sporządzania ocen i prognoz, biomonitoring środowiska. Szczegółowo omawiane są zadania Inspekcji Ochrony Środowiska i Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, a także Państwowy Monitoring Środowiska i jego wybrane podsystemy: monitoring powietrza, wód podziemnych i powierzchniowych, Bałtyku, gleb, przyrody, lasów i Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego.
Zakres tematyczny zajęć:
1. Globalne i regionalne problemy środowiskowe, rozwój idei ochrony środowiska; międzynarodowe inicjatywy i programy w ochronie przyrody i środowiska; międzynarodowe porozumienia i konwencje
2. Zarządzanie ochroną środowiska w Polsce, podstawy prawne ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu w Polsce, Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ)
3. Zagrożenia, ochrona i monitoring powietrza i opadów atmosferycznych
4. Zagrożenia, ochrona i monitoring wód powierzchniowych; gospodarka wodno-ściekowa
5. Zagrożenie, ochrona i monitoring wód podziemnych
6. Zagrożenie, ochrona i monitoring Morza Bałtyckiego
7. Zagrożenia, ochrona i monitoring gleb;
8. Gospodarka odpadami, rekultywacja terenu
9. System ochrony przyrody
10. Zagrożenia, ochrona i monitoring flory i fauny
11. Zagrożenia, ochrona i monitoring lasów
12. Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego
13. Zagrożenia i ochrona krajobrazu
14. Ochrona i kształtowanie środowiska ekosystemu miejskiego
15. Ocena stanu zagrożenia środowiska Polski na tle Europy w świetle danych płynących z systemu monitoringu środowiska
Nakład pracy studenta:
konwersatorium - 30 godzin
przygotowanie do zajęć i zaliczenia - 20 godzin
Razem ok. 50 godzin .
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
WIEDZA
1. definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne;
2. zna najważniejsze źródła emisji zanieczyszczeń powietrza, wody
3. zna najważniejsze przyczyny degradacji gleb, lasów, flory, fauny, krajobrazu;
4. zna skalę oraz tendencje zmian w ostatnich latach zagrożeń środowiska w Polsce i na świecie;
5. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu
6. zna funkcjonowanie systemu Państwowego Monitoringu Środowiska
7. zna wybrane metody biomonitoringu środowiska
UMIEJĘTNOŚCI
umie zidentyfikować zagrożenia środowiska
2. potrafi interpretować dane pomiarowe w odniesieniu do obowiązujących norm
3. potrafi posługiwać się skutecznymi instrumentami ochrony przyrody i środowiska;
4. umie podejmować decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego.
Kryteria oceniania
zaliczenie pisemne w postaci testu złożonego z ok. 25 pytań zamkniętych obejmujących wiadomości zdobyte przez studenta w ramach realizacji przedmiotu; dodatkowo kontrola obecności, ocena ciągła bieżącego przygotowania do zajęć i aktywności,
Literatura
Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. PWN, Warszawa.
Bell JNB, Treshow M. 2004, Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa.
Górski M. (red.), 2009 - Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
Jaszczak R., 1999. Monitoring lasów, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu.
Karaczun Z., Indeka L., 1999 – Ochrona środowiska. ARIES, Warszawa.
Ochrona Środowiska. Rocznik statystyczny GUS. Warszawa.
Poskrobko B. 2007. Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa
Pullin A., 2005 – Biologiczne podstawy ochrony przyrody, PWN, Warszawa.
Szklarczyk M., 2001 - Ochrona atmosfery, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn
Żarska B., 2003 – Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.
www.gios.gov.pl: Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2010-2012, Raport o stanie środowiska Polski, Raport o stanie środowiska Europy
www.wios.warszawa.pl: Raport o stanie środowiska województwa mazowieckiego
www.natura2000.mos.gov.pl: System obszarów chronionych Natura 2000
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: