Badanie konfliktów zbrojnych 1600-SZD-SPEC-BKZ-NB
1. Epistemologia konfliktów zbrojnych. - Ujęcia analizy konfliktów zbrojnymi na przestrzeni dziejów:
a) ujęcie historyczno-kronikarskie (case study: Tukidydes, „Wojna Peloponeska”),
b) ujęcie strategiczne (case study: Carl von Clausewitz, „O wojnie”),
c) ujęcie polityczne (case study: Quincy Wright, „A study of war”),
d) studia nad pokojem (case study: Johan Galtung, „Violence, Peace and Peace Research"),
e) ujęcie ilościowe (case study: projekt “Korelaty Wojny”),
f) ujęcie zorientowane na niemilitarne aspekty (case study: Robert Kaplan, "The Coming Anarchy").- Ryzyka i ograniczenia w badaniu konfliktów zbrojnych: definiowanie (granica między starciami zbrojnymi a konfliktem zbrojnym), „mgła wojny”, propaganda i dezinformacja, nadmierna kwantyfikacja, błędy poznawcze w analizie konfliktów zbrojnych.
2. „Tradycyjne” konflikty zbrojne.- Zarys ewolucji metod prowadzenia wojen. Przyczyny i źródła konfliktów między państwami. Wojny po 1945. Podstawowe mechanizmy ius ad bellum, ius in bello i ius contra bellum. Rozwój technologii a współczesne wojny (na przykładzie wojen Zachodu).
3. Case study – wojna w Ukrainie.
4. Konflikty asymetryczne.-Nieregularne działania zbrojne, konflikty niskiej intensywności. Insurgency i walka partyzancka oraz ich zwalczanie. Czynnik „serc i umysłów”. Umiędzynarodowienie konfliktów wewnętrznych. Wojny zastępcze.
5. Case study – wojny w Czeczenii.
6. Badania konfliktów surowcowych jako nowych wojen. - Prywatyzacja i komercjalizacja współczesnych konfliktów zbrojnych; znaczenie czynnika ekonomicznego w nowych wojnach i istota konfliktów surowcowych według koncepcji M. Kaldor, H. Munklera, M. Rennera, P. Colliera; M. Klare’a; intensywność konfliktów surowcowych; badanie zjawiska klątwy surowcowych/paradoksu obfitości; deficyt ekologiczny (w ujęciu szkoły T. Homer-Dixon’a) a klątwa surowcowa w badaniach konfliktów zbrojnych.
7. Case studies - konflikty w DRK, konflikt w Delcie Nigru.
8. Badanie umiędzynarodowionych konfliktów zbrojnych. -Konflikty niskiej vs. wysokiej intensywności wg klasyfikacji SIRPI, PRIO, UCDP; użyteczność baz danych PRIO, UCDP; definiowanie umiędzynarodowionych konfliktów zbrojnych; umiędzynarodowienie a intensywność; mediatyzacja umiędzynarodowionych konfliktów zbrojnych – od efektu CNN przez efekt Mogadiszu, po efekt Al—Jazeery.
9. Studia przypadku – wojna domowa i umiędzynarodowiony konflikt zbrojny w Jemenie i Somalii.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza | Zna i rozumie:
WG_01 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów - światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla danej dyscypliny w ramach nauk społecznych
WG_02 - główne tendencje rozwojowe dyscyplin w ramach nauk społecznych, w których odbywa się kształcenie
WG_03 - metodologię badań naukowych w obrębie dyscyplin naukowych z dziedziny nauk społecznych
WK_01 - fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk społecznych
Umiejętności | Potrafi:
UK_05 - posługiwać się językiem obcym na poziomie B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego z wykorzystaniem fachowej terminologii właściwej danej dyscyplinie w ramach nauk społecznych w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym
Kompetencje społeczne | Jest gotów do:
KO_01 - wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców
KO_02 wypełniania zobowiązań społecznych i podejmowania działań na rzecz interesu publicznego, zwłaszcza w zakresie inicjowania działań na rzecz interesu publicznego
KO_03 - myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy
Kryteria oceniania
Opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: Uczestnicy opracowują (w formie prezentacji na zajęciach – uwzględniającej zarówno treści przekazane na zajęciach, jak i kwerendę własną) ustalone aspekty analizowanych konfliktów zbrojnych. Dopuszczalne są dwie nieobecności.
Zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego): Ocena ciągła na podstawie uczestnictwa w zajęciach
Metody weryfikacji efektów uczenia się: Przygotowanie i zaprezentowanie projektów w ramach zajęć
Kryteria oceniania: 1) Przygotowanie prezentacji dotyczących ustalonych aspektów konfliktów zbrojnych w ramach analizowanych studiów przypadku (łącznie czterech) stanowiących składowe dla oceny końcowej, 2) aktywność merytoryczna w trakcie zajęć, 3) obecność.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Literatura podstawowa:
R. Kuźniar et al., Bezpieczeństwo międzynarodowe, Wydawnictwa Naukowe Scholar, Warszawa 2020 (rozdziały IV, V, XIII, XIV).
J. Baylis, J. Wirtz, C.S. Gray, E. Cohen (red.), Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, przeł. W. Nowicki, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009 (rozdzały I, II, VII, XII).
P.D. Williams, Studia bezpieczeństwa, przeł. W. Nowicki, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012 (rozdziały XI, XIV, XXVI).
R. Smith, Przydatność siły militarnej. Sztuka wojenna we współczesnym świecie, Warszawa 2010.
J. Reginia-Zacharski, Wojna w świecie współczesnym, Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego, Łódz 2014.J.
S. Nye, Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, przeł. M. Madej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
I. Bannon, P. Collier, Natural Resources and ConflictL What We Can Do, chapter 1 of Report Natural Resources and Conflict, World Bank 2003M. Klare, Resource Wars. The New Landscape of Global Conflict, New York 2001, pp.13-50.Bazy danych: Correlates of War, Uppsala Conflict Data Program, Armed Conflict Location and Event Dataset (ACLED), Conflict Barometer, Global Conflict Tracker (Council on Foreign Relations), International Crisis Group, Center for Systemic Peace.
Literatura uzupełniająca
D. Deschaux-Dutard (red.), Reseach Methods in Defence Studies, Routlegde, London-New York 2020.
M.R. Sarkess, F.W. Wayman, Resort to war: A data guide to inter-state, extra-state, intra-state, and non-state wars, 1816-2007, CQ Press, Washington DC 2010.
Q. Wright, A Study of War, The University of Chicago Press, Chicago 1942
C. Blattman, Why We Fight: The Roots of War and the Paths to Peace, Viking, New York 2022M.
I. Midlarsky, Handbook of War Studies III, University of Michigan Press, Ann Arbor 2009Tukidydes, Wojna Peloponeska, tłum. K. Kumaniecki, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 2023
C. von Clausewitz, O wojnie, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2022
J. Galtung, Violence, Peace and Peace Research, "Journal of Peace Research" t. 6 Nr 3 1969, https://www2.kobe-u.ac.jp/~alexroni/IPD%202015%20readings/IPD%202015_7/Galtung_Violence,%20Peace,%20and%20Peace%20Research.pdf
T. Homer-Dixon, Environmental Scarcities and Violent Conflict: Evidence from Cases, "International Security" t. 19, Nr 1, 1994, https://homerdixon.com/wp-content/uploads/2017/05/Environmental-Scarcities-and-Violent-Conflict-Evidence-from-Cases.pdf
R.D. Kaplan, The Coming Anarchy, "The Atlantic" Nr 2 2004, https://www.theatlantic.com/ideastour/archive/kaplan.html
R. Thornton, Asymmetric Warfare: Threat and Response in the 21st Century, Wiley, Hoboken 2007.
A. Krieg, J-M. Rickli, Surrogate Warfare: The Transformation of War in the Twenty-First Century, Georgetown University Press, Washington D.C. 2019.A. Mumford, Proxy Warfare, Polity Press, Cambridge-Malden 2013.
M. Kaldor, New & old Wars: organized violence in a global era, Stanford University Press, Stanford 2012.
T. Barkawi, Globalization & War, Rowman & Littlefield, Lanham 2006.
J.A. Nagl, Learning to Eat Soup with a Knife: Counterinsurgency Lessons from Malaya and Vietnam, University of Chicago Press, Chicago 2005.
M. Madej (red.), Wojny Zachodu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2017.Case studies:- stosowne rozdziały w kolejnych wydaniach „Rocznika Strategicznego”.- stosowne rozdziały w kolejnych wydaniach SIPRI Yearbook i The Military Balance.-
K. Czornik, M. Lakomy, Konflikty zbrojne na Bliskim Wschodzie i w Afryce w drugiej dekadzie XXI wieku, Katowice 2018. ---
A. Szeptycki, Ukraina wobec Rosji. Studium zależności, Warszawa 2013.-
D.R. Marples, Ukraine in Conflict. An Analytical Chronicle, Bristol 2017.- M. Marek, Operacja Ukraina. Kampanie dezinformacyjne, narracje, sposoby działania rosyjskich ośrodków propagandowych przeciwko państwu ukraińskiemu w okresie 2013–2019, Warszawa 2020.-
A. Wilk, P. Zochowski (et al.), Rok wojny w analizach Ośrodka Studiów Wschodnich, Warszawa 2023.-
A. Wilk, P. Zochowski, J. Ber (et al.), Drugi rok wojny w analizach Ośrodka Studiów Wschodnich, Warszawa 2024.-
J. Lundén (et al.), Another Rude Awakening — Making Sense of Russia’s War Against Ukraine, Swedish Defence Research Agency, Stockholm 2022.-
S. Plokhy, The Russo-Ukrainian War: The Return of History, W. W. Norton & Company, London-New York 2023.- P.J.J. Welfens, Russia’s Invasion of Ukraine: Economic Challenges, Embargo Issues and a New Global Economic Order, Springer, Cham 2022.---
M. Kuleba, Imperium na kolanach. Wojna w Czeczenii 1994-1996, Warszawa 1998.- A. Politkowska, Druga wojna w Czeczenii, Kraków 2006.- M. Falkowski, Czeczenia a Rosja: znaczenie kwestii czeczeńskiej dla współczesnej Rosji, "Prace OSW" 11/2003.-
M. Falkowski, Czeczenia: między kaukaskim dżihadem a „ukrytym” separatyzmem, OSW, Warszawa 2007.- J. Russell, Chechnya – Russia’s ‘War on Terror’, Routledge, London-New York 2007.-
E. Gilligan, Terror in Chechnya: Russia and the Tragedy of Civilians in War, Princeton University Press, Princeton-Oxford 2010.
Ikelegbe A., The Economy of Conflict in the Oil Rich Niger Delta Region of Nigeria, African and Asian Studies 2/1/06 Koning R., Conflict minerals in the Democratic Republic of the Congo, SIPRI Policy Paper 27, June 2011- raporty ICG reports of International Crisis Group https://www.crisisgroup.org/
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: