Krytyczna analiza prawa 1600-SZD-N-KAP-PR
Nurt krytyczny w prawoznawstwie ma wiele odcieni. Wszystkie z nich charakteryzuje jednak przyjmowanie perspektywy nastawionej na ujawnienie ukrytych założeń, a także uwypuklenie kulturowych i społecznych uwarunkowań instytucji czy koncepcji prawnych. Chociaż nurt krytyczny jest najszerzej rozwijany na uniwersytetach amerykańskich, jego korzeni ideowych należy doszukiwać się w filozofii kontynentalnej. Kluczowy wpływ wywarła w tym względzie twórczość myślicieli francuskich (np. J. Derrida, M. Foucault, J. Lacan), niemieckich (np. K. Marx, M. Weber, przedstawiciele szkoły frankfurckiej) i innych (np. Z. Bauman, A. Gramsci, G. Lukács). Od momentu przedostania się krytycznej analizy prawa do głównego nurtu anglosaskiego prawoznawstwa, tj. lat 70. XX w., nastąpił jego znaczny rozwój – także jeśli chodzi o zakres poruszanych tematów. Nie oznacza to jednak ugruntowania pozycji nurtu krytycznego. Przeciwnie, jego status, rola i znaczenie są często podważane, a niekiedy całkowicie dezawuowane.
Podstawowe zagadnienia obejmują:
1. Założenia i cele krytycznej analizy prawa
2. Podstawy filozoficzne teorii krytycznej
3. Geneza i rozwój nurtu krytycznego w prawie
4. Wybrane odłamy (m. in. feministyczna teoria prawa, krytyczna teoria rasy, poststrukturalizm, postkolonializm)
5. Krytyka krytycznej analizy prawa
6. Wpływ krytycznej analizy prawa
7. Krytyczna analiza prawa współcześnie
Przedmiot ma na celu pobudzenie gotowości do podważania dominujących konstruktów i teorii. Ma on dostarczyć narzędzi do przeprowadzania refleksji krytycznej w stosunku do zastanych bądź proponowanych rozwiązań i koncepcji w nauce i praktyce prawa. Zajęcia mają na celu także skłonienie ich uczestników do wyrobienia sobie własnej oceny na temat zasadności i celowości stosowania podejścia krytycznego w naukach prawnych.
|
W cyklu 2023L:
Nurt krytyczny w prawoznawstwie ma wiele odcieni. Wszystkie z nich charakteryzuje jednak przyjmowanie perspektywy nastawionej na ujawnienie ukrytych założeń, a także uwypuklenie kulturowych i społecznych uwarunkowań instytucji czy koncepcji prawnych. Chociaż nurt krytyczny jest najszerzej rozwijany na uniwersytetach amerykańskich, jego korzeni ideowych należy doszukiwać się w filozofii kontynentalnej. Kluczowy wpływ wywarła w tym względzie twórczość myślicieli francuskich (np. J. Derrida, M. Foucault, J. Lacan), niemieckich (np. K. Marx, M. Weber, przedstawiciele szkoły frankfurckiej) i innych (np. Z. Bauman, A. Gramsci, G. Lukács). Od momentu przedostania się krytycznej analizy prawa do głównego nurtu anglosaskiego prawoznawstwa, tj. lat 70. XX w., nastąpił jego znaczny rozwój – także jeśli chodzi o zakres poruszanych tematów. Nie oznacza to jednak ugruntowania pozycji nurtu krytycznego. Przeciwnie, jego status, rola i znaczenie są często podważane, a niekiedy całkowicie dezawuowane. |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: Zna i rozumie:
WG_1 - w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla danej dyscypliny naukowej lub artystycznej
WG_2 - główne tendencje rozwojowe dyscyplin naukowych lub artystycznych, w których odbywa się kształcenie
WG_4 - wyników działalności naukowej, także w trybie otwartego dostępu
WK_1 - fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji
WK_2 - ekonomiczne, prawne, etyczne i inne istotne uwarunkowania działalności naukowej
Umiejętności: Potrafi:
UW_1 - wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki, w szczególności z nauk społecznych do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych, formułować hipotezę badawczą, rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować, wnioskować na podstawie wyników badań naukowych
UW_2 - Dokonywać krytycznej analizy i oceny wyników badań naukowych, działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym oraz ich wkładu w rozwój wiedzy
UK_1 - Komunikować się na tematy specjalistyczne w stopniu umożliwiającym aktywne uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym
UK_3 - Inicjować debatę
UK_4 - Uczestniczyć w dyskursie naukowym
Kompetencje społeczne: Jest gotów do:
KK_1 - Krytycznej oceny dorobku w ramach danej dyscypliny naukowej
KK_3 - Uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych
KO_1 – Wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców
KO_2 - Inicjowania działań na rzecz interesu publicznego
KR_1 - Podtrzymywania i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych w tym: prowadzenia działalności naukowej w sposób niezależny, respektowania zasady publicznej własności wyników działalności naukowej, z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej
Kryteria oceniania
opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: Dopuszczalne dwie nieobecności, brak szczególnych wymagań dotyczących uczestnictwa w zajęciach.
zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego): Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest: obecność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, aktywność w dyskusjach, opcjonalnie: prezentacja wykorzystująca wiedzę na temat krytycznej analizy prawnej w rozwiązaniu problemu badawczego podjętego w ramach badań własnych.
metody weryfikacji efektów uczenia się: zaliczenie ustne z uwzględnieniem pozostałych kryteriów zaliczenia zajęć.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Błachut, M. (Ed.). (2007). Ponowoczesność. Wrocław: Kolonia Limited,
Crenshaw, K., Gotanda, N., & Peller, G. (Eds.). (1995). Critical race theory: The key writings that formed the movement. The New Press.
Ferreira da Silva, D., & Harris, M. (2017). Postcolonialism and the Law. Routledge.
Foucault, M. (2009). Nadzorować i karać: narodziny więzienia. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Kennedy, D. (1976). Form and Substance in Private Law Adjudication. Harvard Law Review, 89(8), 1685-1778.
Kocemba, K. (2019). Kontrpubliczności polskiego konstytucjonalizmu na przykładzie praw kobiet. Krytyka Prawa, 11(1): 56-82.
MacKinnon, C. A. (1982). Feminism, Marxism, method, and the state: An agenda for theory. Signs: Journal of women in culture and society, 7(3), 515-544.
MacKinnon, C. A. (1983). Feminism, Marxism, method, and the state: Toward feminist jurisprudence. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 8(4), 635-658.
Mańko, R. (2018). W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Morawski, L. (2005). Główne problemy współczesnej filozofii prawa: prawo w toku przemian (4th ed.). Warszawa: LexisNexis.
Posner, R. A. (2014). Economic analysis of law (9th ed.). Aspen Publishing.
O’Leary, T. (2010). 3. Michel Foucault. In A. Schrift (Ed.), The History of Continental Philosophy (pp. 1913-1936). Chicago: University of Chicago Press.
Sulikowski, A. (2013). Posthumanizm a prawoznawstwo. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Unger, R. M. (1983). The Critical Legal Studies Movement. Harvard Law Review, 96(3), 561–675.
Wacks, R. (2014). Philosophy of Law: A Very Short Introduction. Oxford University Press.
Zirk-Sadowski, M. (2021). Wprowadzenie do filozofii prawa. Warszawa: Wolters Kluwer.
|
W cyklu 2023L:
Błachut, M. (Ed.). (2007). Ponowoczesność. Wrocław: Kolonia Limited, |
Uwagi
|
W cyklu 2023L:
- |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: