Metodologia badań przekładoznawczych 1500-SDN-MBP
Wzbogacenie, usystematyzowanie i ugruntowanie wiedzy oraz umiejętności z zakresu metodologii badań przekładoznawczych pozwalających na krytyczną analizę i interpretację poznanych kierunków badawczych; pogłębienie i poszerzenie wiedzy o powiązaniach teorii przekładu z innymi dyscyplinami humanistycznymi i społecznymi pozwalających integrowanie perspektyw badawczych.
Konwersatorium składa się z następujących bloków tematycznych:
1. Zasady i etyka badań przekładoznawczych. Kierunki i rodzaje badań (badania konceptualne vs empiryczne, naturalistyczne vs eksperymentalne, jakościowe vs ilościowe, mieszane); pytania i hipotezy badawcze.
2. Badania dot. produktu (badania eksperymentalne i empiryczne, korpusowe, krytyczna analiza dyskursu w badaniach nad przekładem).
3. Badania dot. procesu przekładu (m.in. badania dot. procesów kognitywnych, introspekcja, badania okulograficzne, itd).
4. Badania dot. uczestników procesu przekładu, tj. tłumaczy (w tym tłumaczy nieprofesjonalnych) i odbiorców przekładu (recepcja i ocena tłumaczenia, obserwacje, kwestionariusze, grupy fokusowe, wywiady, studia przypadku).
5. Teoria przekładu i jej związki z innymi dyscyplinami humanistycznym i i społecznymi (np. socjologia, historia, psychologia, itd.).
6. Kierunki i metody badań przekładu ustnego
7. Teoria przekładu i nowe technologie (przekład maszynowy pisemny i ustny)
8. Nowe zjawiska – nowe paradygmaty – nowe kierunki w przekładoznawstwie.
9. Etyka przekładu i etyka zawodowa tłumacza
10. Badania bibliometryczne w przekładoznawstwie
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza (zna i rozumie)
WG_01 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla dyscyplin humanistycznych
WG_03 metodologię badań naukowych w obrębie nauk humanistycznych
WK_01 fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk humanistycznych
Umiejętności (potrafi)
K_U01 komunikować się na tematy specjalistyczne w stopniu umożliwiającym aktywne uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym w obrębie nauk humanistycznych
UW_01 wykorzystywać wiedzę z różnych dyscyplin nauk humanistycznych do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk humanistycznych, właściwie rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować; formułować hipotezę badawczą oraz wnioskować na podstawie wyników badań naukowych
Kompetencje społeczne (jest gotów do)
KK_03 uznania priorytetu wiedzy w rozwiązaniu problemów badawczych, poznawczych i praktycznych, w obrębie dyscyplin humanistycznych, z zachowaniem szacunku dla standardów pracy i debaty naukowej
Kryteria oceniania
Dopuszczalna liczba nieobecności: 2
Zasady zaliczenia:
- aktywna obecność na zajęciach,
- przedstawienie 2 prezentacji na podstawie zadanej lektury
- złożenie pracy seminaryjnej (10 stron)
Zaliczenie poprawkowe: złożenie dodatkowej pracy pisemnej
Literatura
Angelelli C.& B. Baer (eds). 2016. Researching Translation and Interpreting. London/New York: Routledge.
Baker M. (ed.) 2010. Critical Readings in Translation Studies. London/New York: Routledge.
Bukowski P. & Heydel M. (red.). 2009.Wspołczesne teorie przekładu.Krakow: Znak
de Bończa Bukowski P. & M. Heydel (red.). 2013. Polska myśl przekładoznawcza. Antologia. Kraków: Wyd. UJ.
de Bończa Bukowski P. & M. Heydel (eds). 2019. Polish Translation Studies in Action. Concepts. Methodologies. Apllications. A Reader. Berlin: Peter Lang.
de Bończa Bukowski & Kita-Huber J. (red.) 2024.Współczesna myśl translatologiczna w krajach niemieckojęzycznych. Kraków: Wyd. UJ.
Dam H., Brøgger M. N. & K.K. Zethsen (eds). 2019 Moving Boundaries in Translation Studies. London/New York: Routledge.
Gambier Y. & L. van Doorslear (eds) 2016. Border Crossings. Translation Studies and other disciplines. Amsterdam/Philadelphia: J. Benjamins
Gile D. et al. (eds) Getting started in Interpreting Research. Methodological Reflections, personal accounts and advice for beginners. Amsterdam/Philadelphia: J. Benjamins.
Hale S. & J. Napier. 2018. Researching Methods in Interpreting. A Practical Resource. Bloomsbury
Mellinger Ch.D. & B. Baer 2020. “Research ethics in translation and interpreting studies”. In: Koskinen K. & N. Pokorn (eds) The Routledge Handbook of Translation and Ethics, London/New York: Routlege, 365-380.
Saldanha G. & Sh. O’Brien. Research Methodologies in Translation Studies. London/New York: Routledge
Williams J., A. Chesterman. 2002. The Map. A Beginner’s Guide to Doing Research in Translation Studies. 2002. Manchester: St. Jerome Publishing.
Słowniki i czasopisma translatoryczne (polskie i zagraniczne)
Monografie polskich translatoryków (m.in. w serii Translatio Wyd. UJ)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: