Projektowanie przyszłości: wprowadzenie - OG 1400-125PPW-OG
Projektowanie przyszłości (future design) to podejście wykorzystywane przy tworzeniu strategii oraz polityk publicznych i korporacyjnych na różnych szczeblach. Narzędzia stosowane w projektowaniu przyszłości pozwalają zidentyfikować i zrozumieć czynniki zmian (wydarzenia i procesy kształtujące przyszłość) oraz określić ich wpływ na podejmowane obecnie decyzje. Projektowanie przyszłości to twórczy proces badawczy oparty na myśleniu dywergencyjnym, uwzględniający złożoność badanych problemów oraz towarzyszące im niepewności. Celem projektowania przyszłości nie jest przygotowanie trafnej prognozy, a raczej opracowanie wielu wariantów rozwoju sytuacji, co pozwala podejmować świadome decyzje, kształtujące przyszłość w oczekiwany sposób. Przykładem takiego podejścia są scenariusze zmian klimatycznych i ich potencjalnych skutków przygotowywane przez IPCC, wykorzystywane do tworzenia państwowych i międzynarodowych polityk, dążących do zminimalizowania zachodzących zmian i wprowadzania ewentualnych adaptacji. W mniejszej skali, projektowanie przyszłości stosowane jest w rozwoju organizacji oraz w rozwoju osobistym.
Podczas zajęć studenci w podgrupach pracują nad scenariuszami przyszłości dla wybranych tematów. Rekomendujemy wybór tematów powiązanych z Agendą 2030 i celami zrównoważonego rozwoju (SDG), nie jest to jednak obowiązkowe. Oprócz pracy na zajęciach, przygotowanie scenariusza oraz jego prezentacji będzie wymagało dodatkowej pracy w domu.
Podczas opracowywania scenariuszy przyszłości studenci zapoznają się z następującymi aspektami projektowania przyszłości (i pokrewnych narzędzi):
1. Podstawy projektowania przyszłości: przyszłość – zakres i definicja, sygnały i trendy zmian oraz ich dokumentowanie, dynamika wprowadzania innowacji, matryce dla scenariuszy przyszłości.
2. Podstawy myślenia systemowego: definicja systemu oraz zjawiska “emergence”, połączenia i interakcje pomiędzy elementami system, sprzężenia zwrotne w systemie, mapowanie system.
3. Analiza interesariuszy w kontekście projektowania przyszłości.
4. Mapa kontekstów: przygotowanie i wnioski dla procesu projektowania przyszłości.
5. Wykorzystanie analizy historycznych zmian w ramach danego tematu do projektowania przyszłości (“looking back to look forward”).
6. Zaburzenie jako czynnik zmiany.
7. Interwencje systemowe: komplikacja vs. złożoność, “zaplątane problemy” (“wicked problems”), jak niewielkie działanie może wywołać dużą zmianę.
8. Tworzenie scenariuszy: storytelling oparty na konkretnych danych.
Sposób omawiania powyższych aspektów będzie zależał od potrzeb grupy oraz od dynamiki jej pracy. Metody omawianie podczas zajęć mogą być stosowane do pracy nad dowolnym złożonym problemem - od tworzenia polityki po planowanie kariery zawodowej.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student rozumie działanie złożonych systemów i umie zidentyfikować ich elementy składowe (OS MU: KW01, BIOL MU: KW01 and KW04, BIOTECH MU: KW06, KK01).
Student rozumie zależności przyczynowo-skutkowe zachodzące w systemie (OŚ MU: KW01, KW02, KW05; BIOL MU: KW01, KW04, BIOTECH MU: KW06, KU07, KK01).
Student potrafi przewidywać wpływ czynników zmiany na funkcjonowanie systemu (OS MU: KU02, BIOL MU: KU05, BIOTECH MU: KU15).
Student potrafi identyfikować i dokumentować sygnały zmian oraz trendy w ramach wybranego tematu (OŚ MU: KU02, KK02, BIOL MU: KW18, BIOTECH MU: KW03, KU15)
Student potrafi zebrać informacje literaturowe ze zweryfikowanych źródeł oraz zinterpretować je w kontekście badanego tematu (OŚ MU: KK09, KU10, BIOL MU: KU04, KU08, KK10, BIOTECH MU: KU03, KU06).
Student wykazuje umiejętność pracy w zespole i kierowania pracami niewielkiego zespołu (BIOL MU: KU12, BIOTECH MU: KU10).
Wykazuje umiejętność posługiwania się językiem angielskim na poziomie B2+ w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury naukowej i komunikację z cudzoziemcami (OŚ MU: KU03, KU12, BIOL MU: KU03, KU11, Biotech MU: KU02)
Kryteria oceniania
Ustna prezentacja projektu grupowego.
Obecność na warsztatach jest obowiązkowa! Podczas zajęć będzie sprawdzana lista obecności. Zgodnie z regulaminem studiowania na UW, każdy student może mieć dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze.
Literatura
Polecamy korzystanie z darmowych materiałów on-line wymienionych poniżej:
1. Materiały ze strony The Institute for the Future (IFTF): https://www.iftf.org/home/
2. Materiały ze strony Forum for the Future: https://www.thefuturescentre.org/
3. Artykuł “Futures Studies: Theories and Methods” autorstwa Sohail Inayatullah: https://www.bbvaopenmind.com/en/articles/futures-studies-theories-and-methods/
4. Artykuł “What is futures thinking?” autorstwa Liz Possee Corthell: https://www.madpow.com/insights/2021/1/what-futures-thinking
5. Bengston, D.N. 2017. Ten principles for thinking about the future: a primer for environmental professionals. Gen. Tech. Rep. NRS-175. Newtown Square, PA: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Northern Research Station. 28 p. https://doi.org/10.2737/NRS-GTR-175.
6. Carleton, T., Cockayne, W. and Thvanainen A-J. 2013. Playbook for strategic foresight and innovation. http://web.stanford.edu/group/archaeolog/cgi-bin/archaeolog/wp-content/uploads/2020/05/Playbook-for-Strategic-Foresight-and-Innovation-US-Stanford.pdf
7. World Business Council for Sustainable Development guide „Futures thinking”: https://docs.wbcsd.org/2017/01/Future_Thinking/1_Futures_Thinking.pdf
Dodatkowo polecamy książkę Skalska Z., Kołodziej R., 2022. Prototyping 2040. Greenhat, Blue media.
Podczas kursu prowadzący będą na bieżąco sugerować przydatne źródła I zachęcać do dalszych poszukiwań on-line.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: