Konkurencja i drapieżnictwo 1400-125KiD
Część I. Drapieżnictwo.
1. Klasyfikacja konsumentów. Sekwencja zdarzeń podczas spotkania drapieżca-ofiara. Przystosowania drapieżników zwiększające szanse spotkania ofiary i zakończonego schwytaniem i konsumpcją ataku. 2. Wybiórczość pokarmowa i optymalizacja żerowania. 3. Przystosowania ofiary do unikania drapieżnika I: pre-encounter. Elastyczność obrony. Mechanizmy zapobiegające spotkaniu z drapieżnikiem. 4. Przystosowania ofiary do unikania drapieżnika II: post-encounter. Mechanizmy zniechęcające drapieżnika lub uniemożliwiające mu atak, schwytanie i konsumpcję ofiary. 5. Bezpośrednie efekty drapieżnictwa. Efekty ryzyka i ekologia strachu. Dynamika liczebności populacji. 6. Pośrednie efekty drapieżnictwa. Wpływ drapieżnictwa na strukturę zespołu ofiar. Kaskady troficzne. Różnorodność gatunkowa. 7. Koewolucja w układach drapieżca-ofiara. Roślinożerność. Zielona Ziemia. Kontrola biologiczna. Konkurencja czy drapieżnictwo?
Między drapieżnictwem a konkurencją: kanibalizm.
Część II. Konkurencja. Rodzaje zasobów i sposoby ich rozmieszczenia w środowisku. Koncepcja niszy ekologicznej: pojęcie niszy podstawowej i realizowanej. Nakładanie się nisz w różnych wymiarach, maksymalna zbieżność nisz. Definicja konkurencji. Konkurencja eksploatacyjna i interferencyjna, o charakterze odbierania i ustępowania. Asymetria oddziaływań konkurencyjnych, "siła" konkurencyjna a cechy gatunku i środowiska. Metody badania konkurencji. Efekty konkurencji: zmiany liczebności populacji konkurentów, zasada konsumpcyjnego wypierania, rozmieszczenie organizmów w przestrzeni, konkurencyjne rozchodzenie (rozszczepienie) cech, konkurencyjne uwolnienie. Komplementarność niszy, konkurencja rozproszona. Teoria zespołu konkurencyjnego. Rola konkurencji w kształtowaniu struktury biocenoz
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zna i rozumie wzajemne relacje zachodzące między osobnikami różnych gatunków. (K_W08)
Rozumie zasady kształtowania się wielogatunkowych zgrupowań roślin i zwierząt. (K_W9)
Wie, że eksperyment jest podstawą naukowego poznania świata. (K_W14, KW_15)
Umie analizować i interpretować wyniki przyrodniczych obserwacji i eksperymentów naukowych. (K_U03)
Efekty kształcenia dla programu studiów obowiązującego od roku akademickiego 2018/2019:
Zna i rozumie wzajemne relacje zachodzące między osobnikami różnych gatunków.
Rozumie zasady kształtowania się wielogatunkowych zgrupowań roślin i zwierząt.
Wie, że eksperyment jest podstawą naukowego poznania świata.
Umie analizować i interpretować wyniki przyrodniczych obserwacji i eksperymentów naukowych.
Kryteria oceniania
Egzamin testowy z możliwością zaliczenia części materiału podczas zajęć
Literatura
- Wskazane przez prowadzących rozdziały lub fragmenty:
--- Begon M., Townsend C.R., HarperJ.L. Ecology: From Individuals to Ecosystems. Wiley-Blackwell 2005.
--- Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. PWN 2001.
--- Krebs C. Ekologia - Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. PWN 1997, 2001.
--- Krzanowska H., Łomnicki A., Rafiński J., Szarski H., Szymura J.M. Zarys mechanizmów ewolucji. PWN 1995, 2002.
--- Weiner J. Życie i ewolucja biosfery. PWN 1999, 2003.
- Inne wskazane lub udostępnione przez prowadzących artykuły naukowe i materiały online.
Uwagi
|
W cyklu 2023Z:
Zajęcia mają formę wykładów z elementami konwersatorium. |
W cyklu 2024Z:
Zajęcia mają formę wykładów z elementami konwersatorium. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: