Hydrogeologia Tatr, Pienin i Podhala 1300-WHTPP
Masyw Tatr, masyw Pienińskiego Pasa Skałkowego oraz znajdujące się pomiędzy nimi obszary Niecki Podhala – z punktu widzenia genezy, powstania jak również budowy geologicznej i tektonicznego zaangażowania stanowią bezsprzecznie odrębne jednostki. Jednak z punktu widzenia hydrogeologicznego – jak również hydrologicznego – pozostają w ścisłym związku przyczynowo-skutkowym, a prawidłowości i przyrodnicze zjawiska zachodzące na tych trzech obszarach mają wyraźny wzajemny wpływ. Masyw tatrzański, charakteryzujący się skomplikowanym reżimem hydrogeologicznym - uzależnionym w znacznym stopniu od wykształcenia litologicznego i tektonicznej „przeszłości” geologicznej – jest jednocześnie głównym obszarem zasilania artezyjskiej Niecki Podhala, i w decydującym stopniu odpowiada za kształtowanie się zasobów i reżim wód geotermalnych. Jednocześnie masyw Pienińskiego Pasa Skałkowego – również ma istotny wpływ na krążenie w obrębie wspomnianej niecki.
Wszystkie wody powierzchniowe i podziemne wypływające z masywu tatrzańskiego, w kierunku północnym, kształtują hydrologiczny i hydrogeologiczny reżim całego tego obszaru, jednocześnie stanowiąc główne – i jedyne – źródło zaopatrzenia w wodę na tych obszarach. Rozpoznanie, znajomość tych reżimów oraz zależności, a przede wszystkim obserwacje hydrogeologiczne i hydrologiczne prowadzone od wielu lat na tym obszarze pozwoliły na określenie naturalnych prawidłowości kształtujących reżim hydrogeologiczny. Wykład przedstawia historię rozpoznania owych prawidłowości, prezentuje charakterystykę hydrogeologiczną poszczególnych jednostek, a przede wszystkim wykazuje wspomniane zależności. Jednocześnie na przykładzie obszarów chronionych jakie od wielu lat znajdują się w omawianym rejonie (Tatrzański Park Narodowy, Pieniński Park Narodowy, Główny Zbiornik Wód Podziemnych (nr 441, Zakopane), szereg rezerwatów – w ramach wykładu przedstawiona jest działalność naukowa związana z ochroną przyrody nieożywionej – wód podziemnych i powierzchniowych, tak istotnych dla współczesnego, zrównoważonego rozwoju.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Słuchacz rozpoznaje i rozumie problemy związane z tematyką wykładu;
K_W01- ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii ogólnej ze szczególnym uwzględnieniem hydrogeologii, geologii inżynierskiej, tektoniki i kartografii geologicznej, gospodarki surowcami mineralnymi jak również ochrony środowiska;
K_W02 - ma wiedzę na temat wielorakich związków między elementami środowiska, powiązaniami abiotyczno-biotycznymi oraz oddziaływaniami antropogenicznymi, zna podstawowe parametry i schematy opisujące te oddziaływania oraz metody ich zapisu matematycznego i analizy statystycznej;
K_W03 - ma wiedzę na temat rodzajów zanieczyszczeń, źródeł ich pochodzenia i warunków migracji w warstwie wodonośnej, podatności gruntów i wód podziemnych na zanieczyszczenia
Kryteria oceniania
Kolokwium ustne
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
“Hydrogeologia Podhala”, Danuta Małecka, Wyd. Geol., Warszawa 1981;
“Hydrogeologia Pienin”, Włodzimierz Humnicki, Wyd, UW, Warszawa 2007;
“Tatrzańskie wywierzyska. Krasowe systemy wywyierzyskowe Tatr Polskich”, Wyd. TPN, Zakopane 2008;
“Wody w parkach narodowych Polski”, Bogdanowicz R, Jokiel P., Pociask-Karteczka J., Wyd. UJ, Kraków 2012;
“Wycieczki geologiczne w Tatry”, Bac-Moszaszwili M., Jurewicz E., Wyd.TPN, Zakopane 2012;
Przewodniki zjazdów Polskiego Twoarzystwa Geologicznego (w Tatrach i na Podhalu) – przew. Zjazdu LI (1979), LXVIII (1997), LXXIX (2009)
Atlas Tatr. Przyroda nieożywiona, Wyd. TPN 2015.
“Przyroda Pienin w obliczu zmian”, Wyd. PWN, Warszawa-Kraków 1982.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: