Algebra II 1000-134AG2
1. Elementy teorii grup.
i) Grupy wolne, prezentacje grup (zadawanie grup poprzez generatory i relacje)
ii) Produkt półprosty grup. Ciąg dokładny, rozszczepialność.
iii) Grupy rozwiązalne; komutant grupy, rozwiązalność grup S_n dla n < 5.
iv) Grupy proste; prostota grup A_n, n > 4.
(2-3 wykłady)
2. Elementy teorii ciał.
i) Rozszerzenia ciał, grupa automorfizmów rozszerzenia. Rozszerzenie o pierwiastek
wielomianu, ciało rozkładu wielomianu, rozszerzenia normalne, własność uniwersalna rozszerzenia normalnego.
Rozszerzenia algebraiczne, algebraiczne domknięcie ciała - konstrukcja i jednoznaczność.
Pierwiastki z jedności. Ciała o p^n elementach (istnienie).
(2 wykłady)
ii) Teoria Galois w przypadku charakterystyki zero i rozszerzeń skończonych.
Wielomian nierozkładalny w charakterystyce 0 nie ma pierwiastków wielokrotnych. Twierdzenie
Abela. Rozszerzenia Galois. Zasadnicze twierdzenie teorii Galois.
(3 wykłady)
iii) Zastosowania teorii ciał.
Konstrukcje geometryczne (tylko łatwa implikacja: konstruowalność implikuje, że stopień rozszerzenia jest potęgą dwójki).
Rozszerzenia rozwiązalne, rozwiązywanie równań przez pierwiastniki.
(2 wykłady)
3. Elementy teorii modułów
i) Moduły; suma prosta, moduły skończenie generowane, elementy torsyjne.
ii) Homomorfizmy modułów, jądro, moduł ilorazowy, ciąg dokładny modułów, rozszczepialność.
Moduły wolne.
iii) Klasyfikacja skończenie generowanych modułów nad DIG. Wnioski: klasyfikacja skończenie generowanych grup abelowych oraz twierdzenie Jordana o postaci kanonicznej macierzy.
(3 wykłady)
4. Elementy teorii pierścieni nieprzemiennych.
i) Przykłady: pierścienie endomorfizmów przestrzeni liniowych, pierścienie macierzy, ideały jednostronne, pierścienie proste (na przykład macierze nad ciałem).
ii) Pierścienie z dzieleniem, algebra kwaternionów Hamiltona; (ewentualnie zastosowania w ramach ćwiczeń -obroty w R3 jako kwaterniony). Twierdzenie Frobeniusa o algebrach z dzieleniem skończonego wymiaru nad R.
iii) Algebra Weyla (w charakterystyce 0) – opis i interpretacja w języku algebry operatorów różniczkowych i algebry skośnych wielomianów; dowód rezultatu mówiącego, że jest to prosta dziedzina.
(2-3 wykłady)
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023L: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
1. Student zna podstawowe pojęcia dotyczące algebraicznych rozszerzeń ciał i grup rozwiązalnych i umie się nimi posługiwać.
2. Student zna główne twierdzenia z zakresu teorii Galois i jej zastosowań do konstrukcji geometrycznych i do rozwiązywania równań algebraicznych.
3. Student umie wyznaczyć grupę Galois skończonego rozszerzenia ciał i umie ilustrować na przykładach zasadnicze twierdzenie teorii Galois w charakterystyce zero.
4. Student zna podstawowe pojęcia teorii modułów nad pierścieniami oraz potrafi sformułować twierdzenie o opisie modułów skończenie generowanych nad dziedzinami ideałów głównych.
5. Student zna podstawowe pojęcia i ważne przykłady teorii pierścieni nieprzemiennych.
6. Student zna konstrukcje algebry kwaternionów Hamiltona, algebry Weila, algebry wielomianów skośnych i ich podstawowe własności.
Kryteria oceniania
Punkty przyznawane są za: zadania domowe; jedno kolokwium; egzamin pisemny
Liczba możliwych do zdobycia punktów: 25 + 50 + 125 = 200
Ocena końcowa na podstawie sumy uzyskanych punktów
Literatura
A. Białynicki-Birula, Zarys algebry, Bibl. Mat. 63, PWN, 1987.
J. Browkin, Teoria ciał, Bibl. Mat. 49, PWN, 1977.
M. Bryński, J. Jurkiewicz, Zbiór zadań z algebry, PWN, 1981.
I. Kostrykin, Wstęp do Algebry 3. Podstawowe struktury algebraiczne, PWN, 2005.
I. Kostrykin, Zadania z algebry, PWN, 2005.
T.Y. Lam, A First Course in Noncommutative Rings, Springer, 1991.
T.Y. Lam, Exercises in Classical Ring Theory, second edition, Springer, 2003.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: