Ćwiczenia terenowe wykopaliskowe na stanowiskach archeologicznych Ccopan oraz Sacsayhuaman (Peru) 7700-CTWCiS-OG

W roku 2025 Centrum Badań Andyjskich Uniwersytetu Warszawskiego oferuje studentom możliwość wzięcia udziału w terenowych archeologicznych praktykach terenowych na dwóch stanowiskach w Peru: Sacsayhuaman oraz Ccopan.
Wykopaliska na terenie Sacsayhuaman odbywać się będą w ramach projektu „Geneza powstania stolicy Inków” (grant NCN OPUS 2022/47/B/HS3/03290) kierowanego przez dr Alexeia Vranicha. Studenci wezmą udział w pracach na terenie fortecy Sacsayhuaman położonej w Cuzco, dawnej stolicy inkaskiego imperium, których celem będzie uzyskanie nowych danych związanych z wczesną historią rozwoju tego miasta.
Ccopan to stanowisko położone na wysokości 3200-3300 m n.p.m. na terenie peruwiańskiej prowincji Condesuyos, prezentujące bardzo ciekawe przykłady architektury Inków, m.in. duży budynek kallanki czy unikatowa, wykonana w inkaskim imperialnym stylu struktura funeralna.
W ramach praktyk wykopaliskowych odbywanych w tych miejscach studenci będą mieli okazję zaznajomić się ze specyfiką prowadzenia wykopalisk wysokogórskich w Andach, a także nabyć podstawowe umiejętności związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem archeologicznych prac wykopaliskowych. Studenci wezmą udział w wytyczaniu wykopów i użytkowaniu aparatury pomiarowej. Ponadto zakres obowiązków studentów w ramach praktyk terenowych obejmował będzie dokumentację fotograficzną, rysunkową oraz opisową eksplorowanych jednostek stratygraficznych, a także identyfikację, dokumentację i inwentaryzację wszelkich wydobytych artefaktów. Prace te odbywają się w pełnej współpracy z lokalnymi peruwiańskimi władzami oraz tamtejszą ludnością, co pozwala ukazać studentom rolę, jaką archeologia odgrywa w przechowaniu spuścizny kulturowej Peru oraz znaczenie, jakie projekty tego rodzaju posiadają dla tamtejszego społeczeństwa.
Podczas wykopalisk w Ccopan zakwaterowanie dla uczestników zorganizowane zostanie w miejscowości Andaray, położonej niedaleko stanowiska, natomiast w przypadku Cusco będzie to mieszkanie wynajmowane w ramach projektu na terenie miasta. W czasie prac terenowych w obydwu miejscach Centrum Badań Andyjskich zapewni uczestnikom codzienny transport (samochodowy) na stanowisko archeologiczne i z powrotem. Typowa organizacja pracy obejmuje 8 godzin prac terenowych, z możliwością zmian w zależności od warunków pogodowych, specyfiki aktualnych zadań do wykonania etc. Zajęcia obejmują 150 godzin ćwiczeń wykopaliskowych.
Dokładniejsze wiadomości dotyczące organizacji pracy, transportu, zakwaterowania etc. na obydwu stanowiskach zostaną przedstawione na spotkaniach informacyjnych organizowanych przez Centrum Badań Andyjskich UW.
Do wzięcia udziału w praktykach wymagana jest znajomość języka hiszpańskiego (oraz angielskiego w przypadku udziału w wykopaliskach w Cusco) na poziomie B1 lub wyższym.
UWAGA: rekrutacja na praktyki wykopaliskowe odbywa się na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej z kandydatami; część rozmowy odbywa się w języku hiszpańskim/angielskim w celu weryfikacji umiejętności językowych uczestników. Terminy rozmów ogłoszone zostaną w semestrze letnim przez Centrum Badań Andyjskich UW.
Prace wykopaliskowe finansowane są z grantu NCN OPUS 2022/47/B/HS3/03290 (wykopaliska w Cusco) oraz ze środków Centrum Badań Andyjskich oraz Universidad Católica de Santa Maria (USCM) w Arequipie (wykopaliska w Ccopan).

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Zajęcia przeznaczone dla studentów I i II stopnia. Ze względu na warunki środowiskowe i kulturowe (wysokogórskie, lokalne społeczności wiejskie) prowadzona będzie rozmowa kwalifikacyjna, której wynik będzie podstawą do przyjęcia. Student powinien posiadać podstawową wiedzę na temat archeologii i kultur archeologicznych Ameryki Południowej oraz władać językiem hiszpańskim (oraz angielskim w przypadku wykopalisk w Cusco) na poziomie B1 lub wyższym.

Koordynatorzy przedmiotu

Mariusz Ziółkowski

Efekty kształcenia

Po odbyciu praktyk wykopaliskowych student:
K_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk, społecznokulturowej przeszłości człowieka oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej
K_W02 zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii
K_W03 ma podstawową wiedzę w zakresie opisu, analizy i interpretacji źródeł archeologicznych
K_W06 ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz dyscyplinami naukowymi, z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych
K_W10 ma uporządkowaną wiedzę ogólną o metodach i technikach dokumentacji źródeł archeologicznych
K_W15 ma ogólną wiedzę na temat właściwości surowców oraz sposobów ich wykorzystania przez dawne społeczności
K_W18 ma wiedzę na temat zasad bezpieczeństwa i higieny pracy archeologa
K_W19 zna podstawowe zasady etyki zawodowej archeologa
Student potrafi:
K_U13 wykrywać proste zależności między artefaktami a dawnymi procesami kulturowymi i społecznymi
K_U14 zastosować odpowiednie metody i techniki archeologiczne
K_U19 pracować w zespole i komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu archeologii
K_U21 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w działalności archeologicznej
K_U22 zaplanować pracę w zakresie archeologicznych badań terenowych
K_U24 współdziałać z innymi osobami w ramach zespołów interdyscyplinarnych
Student jest gotów do:
K_K02 uznania istotnego znaczenia pozostałości materialnych, języków starożytnych i źródeł pisanych jako elementu dziedzictwa kulturowego ludzkości
K_K03 docenić niepowtarzalne wartości źródeł archeologicznych i ich roli w odtwarzaniu przeszłości człowieka
K_K06 podkreślania znaczenia dziedzictwa kulturowego ludzkości dla rozumienia procesu przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych od czasów najdawniejszych do współczesności
K_K07 uznania własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego
K_K09 inicjowania współpracy ze społeczeństwem w zakresie prowadzonych prac archeologicznych
K_K10 uznania społecznej roli archeologii

Kryteria oceniania

Zaliczenie na ocenę, biorące pod uwagę aktywność studenta w trakcie prowadzonych badań terenowych i sposób wywiązywania się z obowiązków studenta wymienionych w opisie przedmiotu. Weryfikacja umiejętności nabytych przez studenta oraz zaliczenie odbywać się będzie w formie wykonania zleconych studentowi podstawowych zadań z zakresu prowadzenia i dokumentacji wykopalisk archeologicznych; ocena wystawiona zostanie przez prowadzącego w oparciu o dokonaną przez niego ewaluację skuteczności wykonania ww. zadań. Praca terenowa studentów uwzględniona zostanie w zapisach w dzienniku wykopalisk.

Literatura

Mar R. & A. Beltrán-Caballero (2015) El Conjunto Arqueológico de Saqsaywhaman (Cusco). Una Aproximacion a su Arquitectura. Revista Española de Antropologica Americana, Universidad Complutense de Madrid.
Meinken A. (2005) Trabajos arqueológicos en las kallankas de los sitios Ccopan, La Joya y Achaymarca, temporada 2004. Andes: Boletín de la Misión Arqueológica Andina, No 6:65-92.
Ziółkowski M., Tunia K., Belan Franco L.A. (2005) Resultados preliminares de las investigaciones arqueológicas de un monumento funerario estilo Inka cuzqueño, localizado en el sitio de Ccopan, distrito de Andaray, provincia de Condesuyos. Andes: Boletín de la Misión Arqueológica Andina, No 6:195-225.
LITERATURA OPCJONALNA:
Bauer B. S. (1998). The Sacred Landscape of the Inca: The Cusco Ceque System. University of Texas Press.
Bauer B. S. (2004). Ancient Cuzco: Heartland of the Inca. University of Texas Press.
Farrington Ian (2013) Cusco: Urbanism and Archaeology in the Inka World. Gainesville: University Press of Florida.
Szemiński J., Ziółkowski M. (2018) Mitos, rituales y política en los Incas. Ediciones El Lector, Arequipa.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 7700-CTWCiS-OG w USOSweb