Dydaktyka literatury i języka polskiego I semestr 4501-SPSEJ-DLJP1
Cechą wyróżniającą kursu jest ujęcie klasycznych zagadnień polonistyki szkolnej w optyce współczesnych technik kształcenia umiejętności mówienia, słuchania, interpretowania tekstów kultury i pisania, których skuteczność potwierdzona została empirycznymi badaniami strategii nauczania i uczenia się. Studenci, wykorzystując wiedzę z kursu oraz bazując na doświadczeniach zdobywanych podczas praktyk, będą dokonywali analizy materiałów dydaktycznych, metod i technik pracy oraz sposobów komunikacji na lekcji, a projektowane w ramach zajęć zadania i lekcje tworzone będą z myślą o klasach, z którymi studenci współpracować będą w szkołach praktyk.
Innowacyjność kursu opiera się także na wykorzystaniu doświadczeń studentów, tak aby w przyszłości mogli planować działania dydaktyczne w oparciu o doświadczenia uczniów. Kurs dydaktyki literatury i języka polskiego jest zintegrowany z innymi kursami realizowanymi w Szkole Edukacji, w szczególności ze sztuką nauczania, psychologią poznawczą, seminarium integrującym i tutorialem.
Tematy realizowane na zajęciach:
Celowość procesu kształcenia. Cele edukacji polonistycznej.
Cele i efekty pojedynczej lekcji i cyklu lekcji. Dowody osiągnięcia celu w edukacji polonistycznej.
|
W cyklu 2023L:
Wprowadzanie treści polonistycznych najczęściej uporządkowane jest wedle logiki: autorefleksja, diagnoza uczniów, planowanie pracy i ewaluacja efektów. Takie ujęcie pozwala na planowanie działań edukacyjnych przede wszystkim w odniesieniu do potrzeb uczniów. Innowacyjność kursu opiera się także na wykorzystaniu doświadczeń studentów (rekonstruowanych na przykład w formie autobiografii czytelniczej i pisarskiej), tak aby w przyszłości mogli planować działania dydaktyczne w oparciu o doświadczenia uczniów. Kurs dydaktyki literatury i języka polskiego jest zintegrowany z innymi kursami realizowanymi w Szkole Edukacji, w szczególności ze sztuką nauczania, psychologią poznawczą, seminarium integrującym i tutorialem. 1. Celowość procesu kształcenia. Cele edukacji polonistycznej. |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Student/ka:
wie, jakie są kluczowe kompetencje polonistyczne, które powinien nabyć uczeń na wszystkich etapach edukacji,
zna uwarunkowania rozwojowe wpływające na nabywanie umiejętności rozumienia i tworzenia wypowiedzi ustnych i pisemnych,
zna stosowane w dydaktyce polskiej i światowej strategie kształtowania umiejętności tekstotwórczych oraz wyniki badań na temat ich skuteczności,
zna sposoby rozwijania kompetencji językowych uczniów,
zna polskie i zagraniczne praktyki stosowane w celu motywowania uczniów do czytania i potrafi wykorzystać je we własnej praktyce nauczycielskiej,
zna najważniejsze zjawiska literatury współczesnej (w zakresie literatury dla młodego i dorosłego czytelnika) oraz kryteria wyboru tekstów rekomendowanych uczniom,
dysponuje wiedzą na temat szkolnych i pozaszkolnych uwarunkowań odbioru tekstów kultury, w tym szczególnie tekstu literackiego,
zna różnorodne strategie interpretacji i uwarunkowania uzasadniające skuteczność ich stosowania,
jest świadomy, że literatura włącza ucznia w kulturę własną i zapoznaje z innymi kulturami.
Umiejętności
Student/ka potrafi:
różnicować i modyfikować proces nauczania w zakresie czytania, pisania, mówienia i interpretacji w zależności od zdiagnozowanych potrzeb edukacyjnych uczniów,
funkcjonalnie i celowo wdrażać działania innowacyjne i eksperymentatorskie służące rozwijaniu umiejętności czytania, pisania, mówienia i interpretacji,
projektować i realizować działania motywujące do czytania lektury szkolnej i pozaszkolnej na wszystkich etapach edukacji,
przygotować ucznia do świadomego i skutecznego komunikowania się w rzeczywistości szkolnej i pozaszkolnej,
w sposób uzasadniony i celowy wykorzystywać elementy nauki o języku i nauki języka w przygotowaniu uczniów do roli odbiorcy twórcy tekstów,
projektować i planować działania dydaktyczne służące kształtowaniu wieloaspektowych umiejętności interpretacji na podstawie właściwej diagnozy kompetencji.
Postawy
Student/ka:
ma świadomość roli, jaką w pracy szkolnego polonisty odgrywa gotowość i umiejętność formułowania i modyfikowania własnej filozofii nauczania przedmiotu,
jest świadomym uczestnikiem procesów kulturowych związanych z obszarem swojej dziedziny i kształtuje tę dyspozycję u uczniów,
jest świadom konieczności uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu nauczyciela polonisty z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów,
rozumie potrzebę kształtowania nawyku i umiejętności interpretacji rzeczywistości, w tym szczególnie tekstów kultury o różnej tożsamości semiotycznej,
ma poczucie własnej odpowiedzialności za motywowanie do lektury szkolnej i pozaszkolnej oraz rozumie potrzebę różnicowania rekomendacji czytelniczych,
ma świadomość roli modeli komunikacji szkolnej w kształtowaniu kultury dialogu i dyskursu publicznego,
rozumie potrzebę ciągłego rozwijania własnych i uczniowskich kompetencji językowych.
Kryteria oceniania
Zaliczenie na podstawie zadania.
Literatura
Bartmiński J.: Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2012): Tekstologia. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa.
Biesta G. (2014) The Beautiful Risk of Education, New York and London.
Biesta G. (20121)World-Centered Education: A View for the Present, New York and London.
Black P. i inni (2006). Jak oceniać, aby uczyć. Warszawa: CEO.
Bortnowski S. (2005). Przewodnik po sztuce uczenia literatury, Warszawa: Stentor.
Dubisz, S., red., (1994): Nauka o języku dla polonistów. Książka i Wiedza: Warszawa.
Dyduchowa A.: Metody kształcenia sprawności językowej uczniów : projekt systemu, model podręcznika. Wydawnictwo Naukowe WSP: Kraków 1988.
Eco U., Rorty R., Culler J., Brooke-Rose C. (2008): Interpretacja i nadinterpretacja. Wydawnictwo Znak: Kraków.
Frey N., Fisher D. (2013) Rigorous Reading. 5 Access Points for Comprehending Complex Texts. CA: Corwin Literacy: Thousand Oaks.
Gąsowska L. (2014): Polonistyczne (r)ewolucje w cyberprzestrzeni. [w:] Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra. Tom 2. Wydawnictwo Universitas: Kraków.
Hattie J. (2015). Widoczne uczenie się, Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej.
Kola A. F., Szahaj A., red. (2007): Filozofia i etyka interpretacji. Wydawnictwo Universitas: Kraków.
Koziołek K. (2017), Czas lektury, Katowice.
Lehman C., Roberts, K., (2010), Falling in Love with Close Reading, NH: Heinemann Portsmouth.
Marzano R. (2012). Sztuka i teoria skutecznego nauczania. Warszawa: CEO.
Moss C.M, Brookhart S.M. (2014). Cele uczenia się. Jak pomóc uczniom zrozumieć każdą lekcję. Warszawa: ORE.
Perloff M. (2004): Differentials. Poetry, Poetics, Pedagogy. The University of Alabama Press: Tuscaloosa.
Szahaj A. (2004): Zniewalająca moc kultury. Artykuły i szkice z filozofii kultury, poznania i polityki. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika: Toruń.
Tomlison C.A. (2014). The differentiated classroom. Alexandria, VA, USA: ASCD.
Tomlinson C. A., Imbeau M. B. (1999). Leading and Managing a Differentiated Classroom, Alexandria: ASCD, 2010;
Tomlinson C. A., McTighe J. (2006)., Integrating and Differentiated Instructuion. Understanding by Design: Connecting Content and Kids, Alexandria: Pearson.
Wasilewski J. (2011): Granice retoryki. O modelu nauczania retoryki w świecie zmedializowanym, [w:] Dydaktyka retoryki. B. Sobczak B., i H.Zgółkowa H. Wydawnictwo Poznańskie: Poznań.
Wiggins G., Mc Tighe J. (2006). Understanding by Design. New Jersey, Ohio, USA: Pearson
|
W cyklu 2023L:
Bibliografia |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: