Psychologiczne podstawy rozwoju i edukacji III semestr 4501-SPSE-PPR2
Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy z podstawową współczesną wiedzą z dziedziny psychologii rozwojowej oraz tych obszarów psychologii, które mogą być pomocne w pracy nauczyciela, pozwalającą rozpoznawać i rozumieć procesy warunkujące uczenie i wychowania dzieci i młodzieży oraz procesy samorozwoju nauczyciela. Celem kursu jest pokazanie, jak użyteczna może być wiedza oparta na badaniach naukowych z jednej strony, ale i jak krytycznym należy być wobec rozmaitych źródeł oferujących informacje pseudo psychologiczne. Kurs służy rozwijaniu i pogłębianiu wiedzy o rozwoju dzieci i młodzieży, oraz poszerzeniu jej o rozumienie mechanizmów nabywania wiedzy i kompetencji w zakresie języka, czytania, pisania, matematyki oraz rozumienia praw rządzących światem fizycznym i biologicznym, a także wprowadzaniu elementów wiedzy na temat rozwoju przez całe życie, w tym rozwoju zawodowego nauczycieli.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Studentka/student potrafi opisać główne zjawiska rozwoju poznawczego, emocjonalnego i społecznego, jakie zachodzą między 6 a 18 rokiem życia.
Studentka/Student potrafi opisać przebieg typowego i rodzaje nietypowych procesów rozwojowych (w tym szczególne uzdolnienia i najczęstsze trudności i zaburzenia rozwoju poznawczego, emocjonalnego i społecznego – zwłaszcza te, które mogą mieć bezpośredni wpływ na funkcjonowanie dzieci i młodzieży w szkole).
Studentka/student wie, jakie są skuteczne metody wspierania dzieci i młodzieży z trudnościami i zaburzeniami rozwojowymi.
Umiejętności:
Studentka/student posiada umiejętność obserwowania, interpretowania i wyjaśniania sytuacji psychologicznych oraz relacji między nimi w kontekście rozwojowym i edukacyjnym.
Studentka/student posiada umiejętność obserwowania zachowań człowieka i odróżniania obserwacji od interpretacji. Student umie interpretować te zachowania i stawiać hipotezy dotyczące procesów rozwojowych i procesów uczenia.
Studentka/student posiada umiejętność formułowania i uzasadniania własnych opinii.
Studentka/student potrafi zauważyć i nazwać specyficzne potrzeby edukacyjne uczniów, oraz tworzyć trafne hipotezy na temat sposobów ich zaspokajania.
Studentka/student potrafi zauważyć i nazwać różnice indywidualne w zakresie zdolności i umiejętności.
Postawy:
Studentka/student rozumie znaczenie współczesnej wiedzy psychologicznej w pracy nauczyciela.
Studentka/student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności i potrafi konstruktywnie reagować na informacje zwrotne.
Studentka/student potrafi pracować w zespole i zespołowo projektować zadania związane z obserwacją i opisem zachowania uczniów w klasie z uwzględnieniem podstawowych mechanizmów psychologicznych.
Studentka/student potrafi przyjmować odpowiedzialność za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje, prowadzone działania oraz ich skutki.
Studentka/student umiejętnie i krytycznie wykorzystuje różne źródła wiedzy psychologicznej, potrafi ocenić ich wiarygodność. Potrafi zastosować je w swojej pracy pedagogicznej.
Kryteria oceniania
Ocena z kursu wystawiana jest w oparciu o przygotowanie oraz wygłoszenie prezentacji na wcześniej ustalony temat.
Literatura
Borkowska, A., Crotowska, B. (2011). Codzienność dziecka z zespołem Aspergera okiem rodzica i terapeuty. Gdańsk: Harmonia.
Cefai, C., Simões, C., & Caravita, S. (2021). A systemic, whole-school approach to mental health and well- being in schools in the EU’ NESET report. Publications Office of the European Union.
Grand, C.( 2012). Autyzm i zespół Aspergera. Warszawa : Wydawnictwo Studio Emka.
Jerzak, M. (2016). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe dzieci a szkolna rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, CZĘŚĆ II, 415-547.
Jerzak, M (red) (2017). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe dzieci a szkolna rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo PWN. Karasowska, A. Uczeń z zaburzeniami zachowania. budowanie strategi pracy w środowisku szkolnym.
Kołakowski, A. (2016). Budowanie ustrukturyzowanego i przyjaznego środowiska w klasie. In M. Jerzak (Ed.), Zaburzenia psychiczne i rozwojowe dzieci a szkolna rzeczywistość. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Komender, J., Jagielska, G., Bryńska, A. (2009) Autyzm i zespół Aspergera. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Sadłowski, N. (2016). Słowo na A. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Piotrowski, K., Ziółkowska, B., Wojciechowska, J. (2014). Rozwój nastolatka. Wczesna faza dorastania. W: A.I. Brzezińska (red.), Niezbędnik Dobrego nauczyciela. Seria I. Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania. Tom 5. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Piotrowski, K., Wojciechowska, J., Ziółkowska, B. (2014). Rozwój nastolatka. Późna faza dorastania. W: A.I. Brzezińska (red.), Niezbędnik Dobrego nauczyciela. Seria I. Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania. Tom 6. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Przewłocka, J. (2015). Bezpieczeństwo uczniów i klimat społeczny w polskich szkołach. Raport z badania. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
Pyżalski, J. (2021). Zdrowie psychiczne i dobrostan młodych ludzi w czasie pandemii COVID-19 – przegląd najistotniejszych problemów. problemów. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 20(2), 92-115.
Reitman, J. (2007). Juno – Komedia o dorastaniu i wpadkach po drodze. USA: Fox Searchlight Pictures
Rzecznik Praw Dziecka. (2021). Ogólnopolskie badanie jakości życia dzieci i młodzieży w Polsce. Obszar nr 3 Samopoczucie psychiczne.
Sikorska I., Adamczyk-Banach M., Polak M. (2019). Zasoby odporności psychicznej dziecka – co wiedzą o nich rodzice i nauczyciele, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, vol. 14, nr 2(52), s. 23–39.
Włodarczyk, J. (2013). Przemoc rówieśnicza. Wyniki Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: