Dydaktyka Matematyki 4501-SME-DM
Kurs łączy w sobie wiedzę i umiejętności merytoryczne związane z nauczaniem kluczowych działów matematyki szkolnej z umiejętnościami metodycznymi oraz stosowaniem metod i technik pracy użytecznych na lekcjach matematyki. Proponowane techniki będą pokazane w trakcie zajęć warsztatowych, a zadaniem uczestników będzie zastosowanie niektórych z nich na swoich lekcjach. Ważnymi elementami kursu będą nauka modelowania pojęć matematycznych i organizowania pracy uczniów przy rozwiązywaniu problemów matematycznych. Charakterystyczną cechą kursu jest silnie nastawienie na rozwijanie u uczestników umiejętności rozpoznawania trudności uczniów związanych z uczeniem się matematyki i umiejętności doboru metod pokonywania tych trudności. Wśród proponowanych tematów są zatem takie, które związane są ściśle z treściami matematycznymi oraz takie, które dotyczą technik pracy nauczyciela.
W trakcie kursu pojawiać się będą następujące zagadnienia:
Po co uczymy matematyki?
Rozpoczęcia i zakończenia lekcji.
Informacja zwrotna na lekcjach matematyki.
Błędy uczniów - czego można się z nich dowiedzieć, co z nich wynika dla dalszej pracy.
Użyteczne techniki pracy, w tym: moje ulubione nie, rozmowy o liczeniu, zadania w kawałkach, zadania w trzech aktach, zadania typu “zawsze, czasem, nigdy”.
Organizacja pracy zespołowej uczniów.
Gry i eksperymenty na lekcjach matematyki.
Rozwiązywanie zadań tekstowych na kilka różnych sposobów.
Z jakimi umiejętnościami uczniowie przychodzą do czwartej klasy?
Sprawność rachunkowa.
Wyobraźnia geometryczna.
Ułamki - jak wprowadzać, w czym tkwią problemy uczniów?
Budowanie intuicji pojęć matematycznych.
Od arytmetyki do algebry.
Rozumienie pojęcia prawdopodobieństwa.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Uczestnicy znają i rozumieją:
związki między różnymi pojęciami i działami matematyki szkolnej, proces kształtowania się u uczniów kompetencji matematycznych,
różne podejścia do nauczania zagadnień danego obszaru matematyki szkolnej,
najczęstsze trudności i błędne przekonania uczniów związane z kluczowymi pojęciami i umiejętnościami matematyki szkolnej,
różne rodzaje zadań edukacyjnych charakterystycznych dla lekcji matematyki oraz źródła, z których mogą czerpać wiedzę i inspirację do ich planowania,
sposoby organizacji pracy nad problemem matematycznym, w tym pracy zespołowej,
metody, strategie i techniki pracy na lekcjach matematyki oraz warunki ich efektywnego wykorzystania,
sposoby diagnozowania, monitorowania i oceniania uczniów.
UMIEJĘTNOŚCI
Uczestnicy potrafią:
zaplanować sposób rozpoczęcia i zakończenia lekcji, zaprojektować zadania i działania edukacyjne, dobrać metody nauczania oraz sposób monitorowania osiągnięć uczniów,
stosować na swoich lekcjach kilka poznanych technik organizacji pracy uczniów,
dobierać treść i formę zadania edukacyjnego w zależności od założonego celu,
umiejętnie komunikować się z uczniami (tłumaczyć, podawać instrukcje, zadawać pytania, prowadzić dyskusję, wspierać komunikację pomiędzy uczniami),
przewidywać trudności uczniów oraz wykorzystywać błędy jako okazję do uczenia się,
diagnozować umiejętności matematyczne uczniów na podstawie sposobu i efektów ich pracy,
oceniać przebieg procesu uczenia się/nauczania oraz udzielać uczniom informacji zwrotnej.
POSTAWY
Uczestnicy:
są świadomi znaczenia współpracy uczniów oraz współpracy nauczyciela z uczniami,
poddają refleksji i samoocenie swoje działania dydaktyczno-wychowawcze oraz ich efekty,
czują potrzebę ciągłego rozwijania swoich kompetencji, diagnozują własne potrzeby w zakresie doskonalenia zawodowego i planują własny rozwój,
współpracują z innymi nauczycielami w celu wymiany doświadczeń oraz otrzymania informacji zwrotnej dotyczącej własnej praktyki.
Kryteria oceniania
Zaliczenie po I semestrze bez oceny (analiza błędów uczniów). Zadanie zaliczeniowe polega na zebraniu, selekcji i przysłaniu przykładów błędów uczniowskich zaobserwowanych u swoich uczniów/uczennic.
Zaliczenie po II semestrze na ocenę (nagranie fragmentu swojej lekcji pokazujące użycie techniki wybranej spośród poznanych w trakcie kursu). Kryteria oceny:
celowość użycia wybranej techniki,
sposób użycia wybranej techniki.
Literatura
Hurt K. M., Kuchermann D. (2004), Children Understanding of Mathematics 11-16, Eastbourne, Antony Rowe Publishing Services.
Humphreys, C. Parker R. (2015) Making Number Talks Matter, Portland, Stenhouse Publishers.
Marzano R. (2012). Sztuka i teoria skutecznego nauczania. Warszawa: CEO.
Moss C.M, Brookhart S.M. (2014). Cele uczenia się. Jak pomóc uczniom zrozumieć każdą lekcję. Warszawa: ORE.
Polya G. (2012), Jak to rozwiązać, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schoenfeld, A. H., & the Teaching for Robust Understanding Project. (2016). An Introduction to the Teaching for Robust Understanding (TRU) Framework. Berkeley, CA: Graduate School of Education. Retrieved from http://truframework.org or http://map.mathshell.org/trumath.php.
Skemp R. (1976). Relational Understanding and Instrumental Understanding, Mathematics Teaching, 77, 20-30.
Szurek M. (2006) O nauczaniu matematyki. Wykłady dla nauczycieli i studentów, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.
Tomlison C.A. (2014). The differentiated classroom. Alexandria, VA, USA: ASCD.
Watson A., Jones K., Pratt D. (2013). Key Ideas in Teaching Mathematics. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: