Countercultural Movements in the USA (Ruchy kontrkulturowe w USA) 4219-SH0047
Niezależnie od tego, czy dążą do utopii, sprzeciwiają się dystopii, czy przygotowują się na postapokaliptyczne pustkowie, amerykańskie ruchy kontrkulturowe usytuowane są dziś zarówno w rzeczywistości, jak i w przestrzeni wirtualnej. Paradoksalnie, wiele ruchów antysystemowych – od „flower power” po punk rock – ostatecznie zostaje skomercjalizowanych, stając się przedsięwzięciami hiper-konsumpcyjnymi, które jednocześnie sprzeciwiają się i podtrzymują status quo. W przestrzeni internetowej ruchy te szybko ewoluują w kultury alternatywnej rzeczywistości, oderwane od realnej narracji.
Program kursu:
Część I: Paradoks kontrkultury
• Kultura, subkultura i kontrkultura
• Utopie, dystopie i apokalipsa
• Popkultura, muzyka i rozrywka
• Kapitalizm, konsumpcjonizm i zawłaszczenie
• Sprawiedliwość społeczna, środowiskowa i klimatyczna
Część II: Siła kontrkultury
• Polityka, władza i tożsamość
• Dyskordianizm, „culture jamming” i działanie zbiorowe
• Kolonializm, orientalizm i religia
• Radykalne działania, nieposłuszeństwo obywatelskie i „wokeizm”
• Technologiczni bracia, broliarchia i manosfera
Część III: Potencjał kontrkultury
• Fitness, wellness i psychodeliki
• Nadzieja, szczęście i hipsterzy
• Cyfryzacja, slacktywizm i demokracja
• Apokaliptyczny utopizm i kultura alternatywnej rzeczywistości
• Dekonstrukcja, wyobraźnia obywatelska i Ty!
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
• Podstawowe przyczyny i konsekwencje głównych ruchów kontrkulturowych w USA.
• Główne teorie wyjaśniające i/lub krytykujące amerykańskie ruchy kontrkulturowe.
• Wpływ i dziedzictwo ruchów kontrkulturowych w kontekście mediów cyfrowych i społecznościowych.
• Kulturalne i etyczne implikacje działań aktywistycznych dzisiaj.
Umiejętności:
• Krytyczna refleksja nad złożonymi przyczynami i skutkami historycznych i współczesnych ruchów kontrkulturowych w USA.
• Opis i analiza procesów kulturowych i kontrkulturowych w USA z wykorzystaniem zdobytej wiedzy teoretycznej i historycznej.
• Analiza amerykańskich mediów popularnych jako odbicia i czynnika zmian kulturowych.
• Interpretacja dzieł literackich, filmowych, muzycznych i plastycznych w kontekście zmieniających się norm kulturowych.
• Przygotowanie i przedstawienie krótkiej prezentacji (z użyciem, bez użycia lub za pośrednictwem artefaktów cyfrowych) dotyczącej jednego lub kilku ruchów kontrkulturowych w USA.
• Napisanie krótkiego eseju lub stworzenie artefaktu cyfrowego wraz z kontekstualizacją teoretyczną w języku angielskim, z poprawnym użyciem terminologii naukowej.
• Krytyczna autorefleksja i/lub inicjacja indywidualnego procesu uczenia się przez całe życie w zakresie etycznej interwencji kulturowej.
Umiejętności społeczne:
• Produktywne uczestnictwo w dyskusjach grupowych dotyczących amerykańskich ruchów kontrkulturowych.
• Współpraca w małych grupach przy projektach związanych z ruchami kontrkulturowymi w USA.
• Rozwinięcie umiejętności krytycznej i analitycznej konsumpcji oraz omawiania treści z mediów cyfrowych i popularnych dotyczących USA.
Kryteria oceniania
• Obecność na zajęciach (10%)
• Udział w dyskusjach (10%)
• Wkład w pracę grupową (10%)
• Indywidualna prezentacja lub artefakt cyfrowy (30%)
• Esej pisemny LUB artefakt cyfrowy z pisemną kontekstualizacją teoretyczną (40%)
• 5: 100–88
• 4: 87–73
• 3: 72–57
• 2: 56–0
Literatura
(Wybrane fragmenty dostępne cyfrowo):
DeLaure, Marilyn and Moritz Fink (2017). Eds. Culture Jamming: Activism and the Art of Cultural Resistance. New York University Press.
Frank, Thomas (1998) The Conquest of Cool: Business Culture, Counterculture and the Rise of Hip Consumerism. University of Chicago Press.
Heath, Joseph and Andrew Potter (2004).The Rebel Sell: Why the Culture Can't be Jammed. Capstone.
Mitchell, John Cameron (2025) ‘Today’s Young People Need to Learn How to Be Punk’. The New York Times. 11 May: https://www.nytimes.com/2025/05/11/opinion/gen-z-punk.html
Olson, Mancur (1971) The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups. Harvard University Press.
Peters-Lazaro, Gabriel and Sangita Shresthova (2020) Practicing Futures: A Civic Imagination Handbook. Peter Lang Verlag: https://www.civicimaginationproject.org/_files/ugd/95c3cf_9a92b0abbb614fbea318cbc8c8cd0385.pdf
Zamalin, Alex (2025) Counterculture: The Story of America from Bohemia to Hip-Hop. Beacon Press.
(Rekomendowane lektury, muzyka, filmy, podcasty i artykuły będą dostępne po rozpoczęciu kursu.)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: