More-than-human America: Human-Animal Relationships in the U.S. (Więcej-niż-ludzka Ameryka: Relacje zwierzęco-ludzkie w Stanach Zjednoczonych) 4219-SH0041
Aby zastanowić się nad znaczeniem wszechobecności innych zwierząt w społeczeństwie USA, w trakcie kursu będziemy przyglądać się interakcjom między zwierzętami ludzkimi i nieludzkimi, takich jak towarzyszenie, ubój, ochrona przyrody czy eksperymentacja. Kurs nie ogranicza się do współczesnego stanu polityki wobec zwierząt, ale rozszerza swoje pole badań o konteksty historyczne, które ukształtowały relacje między ludźmi a zwierzętami w Stanach Zjednoczonych, takie jak udomowienie, praktyki rdzennych społeczności czy hodowla, a także wzajemnie powiązaną dynamikę gatunkowizmu i rasizmu. Analizując jak te systemy opresji historycznie się wzmacniały, przyjrzymy się temu, w jaki sposób relacje między ludźmi a zwierzętami przecinają się z szerszymi strukturami władzy i nierówności. Takie podejście umożliwia krytyczną analizę sił kulturowych, ekonomicznych i politycznych, które nadal kształtują traktowanie i postrzeganie zwierząt ludzkich i nieludzkich w społeczeństwie amerykańskim.
Zajęcia opierają się na różnorodnych tekstach teoretycznych, literaturze, czy filmie, oferując wiele punktów wyjścia do zgłębiania powyższych tematów. Na przykład film science fiction Bonga Joon-ho „Okja” (2017), będący satyrą na przemysł spożywczy, zachęca do analizy roli zwierząt nieludzkich w mechanizmach eksploatacyjnych późnego kapitalizmu. Narracje rdzennych społeczności stanowią okazję do zakwestionowania perspektyw antropocentrycznych i destabilizacji współczesnych konstrukcji zwierząt jako zasobów, szczególnie w kontekście historii kolonialnych. Fantastyczno-naukowy western Jordana Peele’a „Nope” (2022) posłuży do stawiania krytycznych pytań dotyczące (nad)użycia zwierząt nieludzkich w produkcji filmowej oraz ich uprzedmiotowienia w przemyśle rozrywkowym. Z kolei opowiadanie Daniela Keyesa „Kwiaty dla Algernona” (1959) pozwala na zniuansowaną eksplorację przestrzeni granicznych zajmowanych przez ludzi i zwierzęta nieludzkie w laboratoriach, zachęcając do rozważenia dylematów związanych z eksperymentami naukowymi.
Te teksty główne są uzupełnione lekturami teoretycznymi i historycznymi, które pogłębiają zaangażowanie w omawiane zagadnienia. Należą do nich między innymi „Eternal Treblinka: Our Treatment of Animals and the Holocaust” (2002) Charlesa Pattersona, która dostarcza ram teoretycznych do badania strukturalnych i ideologicznych powiązań między przemocą wobec zwierząt nieludzkich a ludzkich, czy „Cow Talk: Work, Ecology, and Range Cattle Ranchers in the Postwar Mountain West” (2023) Michelle K. Berry, która rzuca światło na to, jak praktyki hodowlane przecinają się z tożsamością kulturową, zmianami środowiskowymi i pracą. Te oraz inne lektury poszerzają zakres dociekań, wyposażając osoby studiujące w narzędzia krytyczne niezbędne do badania kulturowych, etycznych i politycznych wymiarów relacji między ludźmi a zwierzętami w Stanach Zjednoczonych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu osoby studiujące:
WIEDZA:
• Posiadają poszerzoną wiedzę na temat historii i współczesnej dynamiki relacji między ludźmi a zwierzętami w Stanach Zjednoczonych.
• Rozumieją rolę struktur ekonomicznych, kulturowych, prawnych i społecznych w kształtowaniu relacji międzygatunkowych.
• Są świadome debat i dyskursów dotyczących relacji między ludźmi a zwierzętami w różnych sektorach, takich jak produkcja żywności, badania naukowe, przemysł rozrywkowy oraz ochrona przyrody.
UMIEJĘTNOŚCI:
• Potrafią analizować reprezentacje relacji między ludźmi a zwierzętami w literaturze, filmie i innych mediach w kontekście historycznym, kulturowym i społecznym.
• Potrafią stosować interdyscyplinarne podejścia z zakresu takich dziedzin jak studia nad zwierzętami, studia kulturowe i humanistyka środowiskowa do krytycznego badania relacji między ludźmi a zwierzętami.
• Potrafią zidentyfikować i opisać kluczowe pojęcia, ramy teoretyczne oraz problemy związane z relacjami między ludźmi a zwierzętami, w tym te związane z kompleksem przemysłowo-zwierzęcym i współzależnościami międzygatunkowymi.
KOMPETENCJE:
• Potrafią współpracować w środowisku akademickim, uczestnicząc w dyskusjach grupowych i realizacji wspólnych projektów, aby badać i wyrażać różnorodne perspektywy dotyczące relacji między ludźmi a zwierzętami.
• Rozumieją, w jaki sposób praktyki kulturowe i instytucjonalne wpływają na postrzeganie i reprezentacje zwierząt.
• Potrafią zidentyfikować i jasno przedstawić wyzwania, debaty i złożoności związane z interakcjami między ludźmi a zwierzętami, szczególnie w kontekście szerszej dynamiki społecznej, kulturowej i politycznej w Stanach Zjednoczonych.
Kryteria oceniania
Składowe oceny:
1) Aktywny udział w zajęciach – 25%
2) Aktywność śródsemestralna – 25%
3) Projekt badawczy – 50%
Ocena końcowa:
• ponad 90% – 5 (97-100% - 5!)
• 84-89% – 4,5
• 76-83% – 4
• 68-75% – 3,5
• 60-67% – 3
Literatura
Wybrane teksty:
Berry, Michelle K. "Cow Talk: Work, Ecology, and Range Cattle Ranchers in the Postwar Mountain West." Norman: University of Oklahoma Press, 2023.
Bruchac, Joseph. "Native American Animal Stories." Golden, CO: Fulcrum Publishing, 1992.
Cowperthwaite, Gabriela, director. "Blackfish." Magnolia Pictures and CNN Films, 2013.
DeMello, Margo. "Animals and Society: An Introduction to Human-Animal Studies." New York: Columbia University Press, 2021.
Heister, Anja. "Beyond the North American Model of Wildlife Conservation: From Lethal to Compassionate Conservation." Cham: Springer International Publishing, 2022.
Keyes, Daniel. "Flowers for Algernon." 1959.
Kossakovsky, Viktor, director. "Gunda." Neon, 2020.
Knight, Andrew, Clive Phillips, and Paula Sparks, eds. "The Routledge Companion to Animal Welfare." London: Routledge, 2023.
Malamud, Randy. "Reading Zoos: Representing Animals in Captivity." London: Macmillan Press, 1998.
Pachirat, Timothy. "Every Twelve Seconds." New Haven: Yale University Press, 2011.
Patterson, Charles. "Eternal Treblinka: Our Treatment of Animals and the Holocaust." New York: Lantern Books, 2002.
Peele, Jordan, director. "Nope." Universal Pictures, 2022.
Schultz-Figueroa, B. "The Celluloid Specimen: Moving Image Research into Animal Life." Oakland: University of California Press, 2023.
Sinclair, Upton. "The Jungle." 1906.
Lista może zostać zmieniona w późniejszym terminie.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: