American-Polish relations (Stosunki amerykańsko-polskie) 4219-SF019
Celem kursu jest umożliwienie studentom kompleksowego zrozumienia (i docenienia) relacji pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Polską w ich wielu wymiarach. Studenci będą wyposażeni w narzędzia intelektualne służące zrozumieniu i docenieniu złożoności i głębi tych relacji. Narzędzia te umożliwią studentom niezależne i indywidualne analizowanie bieżących wydarzeń.
Tematyka ta nie jest niestety popularna ani w Polsce, ani w Ameryce, co po części wynika z założenia że relacje wzajemne mają mały priorytet dla obydwu stron i cechują się niską intensywnością. Ten kurs ma na celu podważenie tego założenia i zaprezentowanie studentom wiedzy o bardzo bogatej historii Amerykańskich związków z Polską oraz umożliwienie im zrozumienia głębi, wielowymiarowości, intensywności i międzynarodowego kontekstu bieżących relacji.
Uwaga zostanie zwrócona zwłaszcza na kulturowy i społeczny wymiar relacji wzajemnych, z założeniem że w epoce globalizacji właśnie te dwa wymiary, a nie kwestie bezpieczeństwa, są kręgosłupem relacji polsko-amerykańskich.
Zajęcia te nie są zaplanowane jako kurs historii dyplomacji, chronologicznie omawiający kolejne fazy relacji między wybranymi partnerami (jednak tło historyczne nie będzie zaniedbane) ale raczej jako zajęcia dające studentom możliwość dogłębnego zrozumienia relacji USA - Polska.
Kurs podzielony będzie na dwie główne części: kontekst historyczny i bieżące relacje. Pierwsza część poświęcona będzie relacjom amerykańsko-polskim przed 1989 rokiem i będzie zawierać następujące sekcje: wczesne lata amerykańskiej historii, okres przed Pierwszą Wojną Światową, Pierwsza Wojna Światowa, okres międzywojenny, Druga Wojna Światowa, zimna wojna. Specjalna uwaga zostanie zwrócona na polską diasporę w Stanach Zjednoczonych. Druga część będzie poświęcona współczesnym relacjom amerykańsko-polskim i nie będzie miała struktury chronologicznej ale raczej będzie podzielona na sekcje dotyczące różnych wymiarów relacji amerykańsko-polskich, takich jak bezpieczeństwo, polityka wewnętrzna i międzynarodowa, gospodarka i handel, kultura, interakcje społeczne i wzajemne percepcje oraz relacje multilateralne.
Relacje amerykańsko-polskie, zarówno w kontekście historycznym jak i współcześnie, będą analizowane z dwóch perspektyw: interesów, oczekiwać i percepcji polskich oraz interesów, oczekiwać i percepcji amerykańskich. Świadomość tych dwóch perspektyw umożliwi studentom formułowanie własnych sądów dotyczących roli relacji wzajemnych dla obu stron.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu tego kursu student:
a) wiedza:
- posiada wstępną wiedzę teoretyczną o stosunkach międzynarodowych oraz podstawową wiedzę teoretyczną o relacjach pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Polską
- posiada podstawową wiedzę o politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturowych wymiarach relacji USA-Polska
- zna podstawową terminologię związaną ze stosunkami międzynarodowymi w kontekście relacji USA-Polska
- zna historię relacji USA-Polska i identyfikuje najważniejsze trendy, wzory i zagadnienia w tych relacjach
- rozumie rolę relacji USA-Polska dla Stanów Zjednoczonych w perspektywie politycznej, społecznej i kulturowej, w kontekście Amerykańskiej polityki wobec Europy i Rosji
- jest świadomy podstawowych struktur amerykańskiej polityki wobec polski w tym ram prawnych, infrastruktury instytucjonalnej oraz podstawowym strategii i wzorców
b) umiejętności:
- posiada podstawową umiejętność analizy interdyscyplinarnej i potrafi użyć tej umiejętności do przygotowania analitycznego eseju lub prezentacji w oparciu o różne wyszukane materiały i źródła
- potrafi krytycznie używać teorii i koncepcji ze sfery stosunków międzynarodowych, a zwłaszcza relacji USA-Polska do analizy prawdziwych wydarzeń
- formułuje własne sądy dotyczące ważności relacji USA - Polska w różnych aspektach życia we współczesnych Stanach Zjednoczonych
- krytycznie analizuje i interpretuje różne propozycje dotyczące relacji USA - Polska i ocenia ich efektywność
- interpretuje dynamikę zjawisk politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturowych związanych z relacjami USA - Polska i tworzy scenariusze rozwiązywania konkretnych, współczesnych problemów Stanów Zjednoczonych w tym zakresie
c) kompetencje społeczne:
- rozumie i docenia ważność mniejszości narodowych dla kształtu relacji dwustronnych pomiędzy państwem pochodzenia danej mniejszości a państwem przez nią zamieszkałym
- jest świadomy niskiego poziomu wiedzy o relacjach USA - Polska wśród obywateli współczesnych Stanów Zjednoczonych i rozumie potrzebę propagowania takiej wiedzy
- pomaga innym zrozumieć ważność Polski w kontekście amerykańskiej polityki wobec Europy i Rosji
- potrafi współpracować z grupą w przygotowaniu analitycznego eseju lub prezentacji
Kryteria oceniania
Obowiązkowo:
Egzamin końcowy (w formie take-home) - 40%
Obecność - 10%
Krótkie wypowiedzi pisemne - 30%
Udział w dyskusji (na wybranych zajęciach) - 20%
Opcjonalnie:
Prezentacja na zajęciach - 30%
Literatura
Wybrane pozycje:
A.M.Cienciala, The United States and Poland in World War II, 2009
D.E.Pienkos, Of Patriots and Presidents: America’s Polish Diaspora and U.S. Foreign Policy since 1917, 2011
D.J.Allen, The Oder-Neisse line : the United States, Poland and Germany in the Cold War, 2003
D.J.MacEachin, U.S. intelligence and the confrontation in Poland, 1980-1981, 2002
H.Szlajfer (red.), We the people... : 90 years of Polish-US diplomatic ties, 2009
J.J.Bukowczyk, A History of the Polish Americans, 2007
J.J.Bukowczyk: Polish Americans and Their History: Community, Culture, and Politics, 1986
J.S.Pula (ed.), The Polish American Encyclopedia, 2011
J.W.Wieczerzak, A Polish chapter in civil war America : the effects of the January Insurrection on American opinion and diplomacy, 1967
M.B.B,Biskupski, Poland in American Foreign Policy, 1918-1945: "Sentimental" or "Strategic" Friendship?: A Review Article, 1981
N.Pease, Poland, the United States, and the stabilization of Europe, 1919-1933, 1986
P.S.Wandycz, The United States and Poland, 1980
R.C.Lukas, Bitter legacy : Polish-American relations in the wake of World War II, 1982
T.C.Radzilowski, D.Stecula: Polish Americans Today: A Survey of Modern Polonia Leadership, 2012
W.Lipoński, Anti-American Propaganda in Poland From 1948 to 1954: A Story of An Ideological Failure, 1990
W.S.Kuniczak, My name is million : an illustrated history of the Poles in America, 2000
Yearbook of Polish Foreign Policy, 2005-2010
B.W.Winid, W cieniu Kapitolu : dyplomacja Polska wobec Stanów Zjednoczonych Ameryki 1919-1939, 1991
E.Cytowska-Siegrist, Stany Zjednoczone i Polska 1939-1945, 2013
J.Marszałek-Kawa, S.Wojciechowski (red.), Spotkania polsko-amerykańskie, 2008
J.Smoliński, Polsko-amerykańskie stosunki wojskowe 1776-1945, 2004
L.Pastusiak, Czterysta lat stosunków polsko-amerykańskich (1608-2008), 2010
L.Pastusiak, Stosunki polsko-amerykańskie, 1945-1955, 2004
P.Wandycz, Stracone szanse : stosunki polsko-amerykańskie 1939-1987, 1990
Różne źródła na temat polskiej polityki zagranicznej
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: