The Civil War (Wojna secesyjna) 4219-SA107
Zajęcia poświęcone są analizie wydarzeń wiodących do Amerykańskiej Wojny Secesyjnej oraz czynników natury intelektualnej i politycznej określajacych obie jej strony. Badany będzie sposób prowadzenia tej wojny oraz jej wpływ na kształtowanie postaw przyszłych pokoleń wobec tego konfliktu; sposób jego zakończenia i polityka zwycięzców. Analizowanny będzie tez wpływ tej polityki nie tylko na póżniejsze dzieje polityczne USA ale i na przemiany amerykańskich postaw wobec problemów rasy, płci oraz gospodarki.
Wojna Secesyjna to najważniejsze, oprócz Wojny o Niepodległość, wy- darzenie w historii Stanów Zjednoczonych.Konflikty społeczne, polityczne oraz ideologiczne, które do niej doprowadziły dominowały w życiu politycznym państwa amerykańskiego przez co najmniej poprzedzające rok 1861 dwudziestolecie. Wydarzenia kolejnych pięciu lat postawiły pod znakiem zapytania model demokratycznego państwa przyjęty u schyłku XVIII wieku przez twórców Stanów Zjednoczonych. Możliwość jego dalszego istnienia była w trakcie tej wojny kwestionowana przez wielu obserwatorów tak zagranicznych jak i amerykańskich. Echa tej największej wojny stoczonej na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych obecne są po dziś dzień w polityce, literaturze i filmie amerykańskim. Celem zajęć jest przybliżenie uczestnikom przyczyn, przebiegu i skutków tego bratobójczego konfliktu poprzez analizę sposobu myślenia i działania jego uczestników i świadków. Przedmiotem analizy i dyskusji będą następujące grupy zagadnień - sprawa niewolnictwa w konstytucji USA oraz prawodawstwie stanowym oraz rola tej "szczególnej instytucji" w polityce wewnętrznej i zagranicznej państwa przed 1861 rokiem; narastanie napięcia na linii Północ-Południe w kontekście kształtowania się abolicjonizmu z jednej zaś południowego patriotyzmu z drugiej strony; próby umiarkowanych przywódców obu regionów osiągnięcia kompromisu w kwestii niewolnictwa w imię ocalenia Unii - okoliczności secesji poszczególnych stanów południowych w latach 1860-1861 i formy tego kroku; proces tworzenia nowego państwa - Skonfederowanych Stanów Ameryki i jego ustrój w porównaniu z dotychczasową Unią - przebieg działań wojennych i sposoby ich prowadzenia przez obie strony z uwzględnieniem organizacji ich sił zbrojnych oraz strategii wojennej i politycznej; polityka wewnętrzna i zagraniczna USA i CSA oraz postawa mocarstw Europy wobec Wojny Secesyjnej i wpływ tej postawy na sytuację polityczną stron walczących oraz całej Półkuli Zachodniej - okoliczności i skutki zakończenia wojny, od zniesienia niewolnictwa po kwestię odpowiedzialności za przestępstwa wojenne i czyny kwalifikowane powszechnie dotąd jako zdrada stanu
Podstawą dyskusji będą materiały żródłowe takie jak wspomnienia oraz dzienniki, teksty publikowane w prasie, dokumenty rządowe, kongresowe, dyplomatyczne i wojskowe.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu tego kursu student:
1. WIEDZA
a/ Ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu
amerykańskiej Wojny Secesyjnej dla historii USA
b/ Zna historię amerykańskich debat o prawach
stanów oraz ich interpretacji przed faktyczną
secesją Południa i Wojną Secesyjną
c/ Rozumie zagadnienie niewolnictwa w kontekście
amerykańskich sporów politycznych połowy XIX
wieku
2. UMIEJĘTNOŚCI
a/ Umie wyjaśnić charakter omawianych wydarzeń
historycznych na podstawie wykorzystanego
materiału źródłowego
b/ Formułuje własne sądy o najbardziej
kontrowersyjnym i dramatycznym konflikcie
wewnętrznym w dziejach USA - Wojnie
Secesyjnej, jej przyczynach i skutkach
c/ Porównuje i uzasadnia tezy dotyczące charakteru
Wojny Secesyjnej
3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE
a/ Jest świadomy roli Wojny Secesyjnej i sporów o
nią dla obywatela współczesnych Stanów
Zjednoczonych
b/ Ma świadomość znaczenia Wojny Secesyjnej dla
rozumienia zjawisk współczesnego życia
politycznego w USA
c/ Posiada umiejętność współpracy w grupie i
udziału w dyskusji na poziomie akademickim
Kryteria oceniania
Obecność i aktywny udział w zajęciach (60%) oraz prezentacja na temat związany z problematyką kursu i zaaprobowany przez prowadzącego (20%); praca pisemna o objętości 10 stron, lub dwie po 5 stron, spełniające powyższe wymogi (20%) oraz krótkie omówienie kursu z prowadzącym przed upływem terminu sesji egzaminacyjnej.
Literatura
Teksty źródłowe:
- "The Annals of America" vol.9, Chicago 1976 (dalej - "Annals/9")
- Mary Chesnut "Mary Chesnut's Civil War" ed. by Vann C. Woodward, New Haven-London 1981 (dalej - Chesnut)
- "Documents of American History" vol.1, ed by Henry S. Commager, 9th ed., Englewood Cliffs, N.Jersey
1973 (dalej - "Documents/1")
- "Encyclopedia of the American Civil War: a political, social and military history" vol.5, ed. by David S. Heidler and Jeanne T.
Heidler, Santa barbara, California 2000(dalej - "Enc./5")
- Ulysses Simpson Grant "Personal Memoirs of..." vol.2, N.York 1952(dalej - Grant/2)
Podręczniki i literatura:
- Selby Foote "Civil War" vol.1-3, N.York 1958 i nast. wyd.
- Peter J. Parish "The American Civil War" N.York 1975 i nast. wyd.
- Emory M. Thomas "The Confederate Nation: 1861-1865" N.York et al. 1979
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: