The USA and World War I (Stany Zjednoczone i I Wojna Światowa) 4219-SA009
Kurs dotyczył będzie najważniejszych problemów wewnętrznych i międzynarodowych wobec których stanęły rząd i naród amerykański w latach 1914-1921. Dyskutowana będzie sprawa neutralności (zarówno formalnej jak faktycznej) Ameryki między 1914 i 1917 rokiem. Obejmuje to także proalianckie i proniemieckie postawy wielu Amerykanów, dla których związki z ich, lub ich przodków, krajami ojczystymi były tak samo ważne jak lojalność wobec nowej ojczyzny. Z kolei rozpatrywana będą powody włączenia się USA do wojny w 1917 roku i decydująca rola tego mocarstwa w pokonaniu Niemiec. Wreszcie, analizować będziemy 14-punktowy program prezydenta Woodrow Wilsona zakończenia wojny i stworzenia systemu zabezpieczającego świat przed wojnami w przyszłości. Przyczyny i okoliczności jego politycznej klęski w latach 1919-1921 b edą także omawiane. Tę porażkę Wilsona zanalizuje się na tle innych rezultatów I Wojny Światowej, zarówno międzynarodowych jak wewnętrznych (takich jak napięcia pomiędzy USA i Japonią, prohibicja lub sprawa praw wyborczych kobiet). Materiały źródłowe obejmą teksty przemówień, artykuły prasowe, wspomnienia oraz dokumenty dyplomatyczne z okresu między 1914 i 1921 rokiem.
Zakres tematów zajęć:
- Amerykańska neutralność i spory o nią 1914-1916
- Dylematy pacyfistów amerykańskich 1914-1916
- Kłopoty z neutralnością – USA i niemiecka wojna podwodna w 1915 r.
- Ostatnie wątpliwości administracji prezydenta Woodrow Wilsona 1916-1917
- Przekraczając Rubikon – przystąpienie USA do wojny w 1917 roku
- „Wojna o Koniec Wojen” – USA jako mocarstwo walczące 1917-1918
- Od zwycięstwa do klęski – walka prezydenta Wilsona o nowy ład światowy 1918-1920
- Rywalizujący sojusznicy – USA, Japonia i Rosja Sowiecka 1917-1919
- Bezpośrednie i długofalowe skutki wojny dla Wewnętrznych dziejów USA
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu tego kursu student:
1. WIEDZA
a/ Ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu Wielkiej Wojny 1914-1918 w historii USA i całego Świata
b/ Dostrzega dynamikę i konsekwencje zmian, które I wojna światowa wniosła do życia politycznego, społecznego i gospodarczego Stanów Zjednoczonych
c/ Rozumie rolę dziedzictwa tej wojny w amerykańskiej kulturze
2. UMIEJĘTNOŚCI
a/ Wykrywa i rozpoznaje zależności pomiędzy pozycją wielkiego mocarstwa w świecie a sytuacją ogólnoświatową
b/ Krytycznie analizuje i interpretuje różne propozycje dotyczące rozumienia i oceny roli USA podczas całego okresu I wojny światowej
c/ Interpretuje dynamikę zjawisk politycznych i militarnych okresu I wojny światowej w wymiarze amerykańskim i – ogólnie – pozaeuropejskim.
3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE
a/ Jest świadomy roli spuścizny I wojny światowej w rozumieniu roli międzynarodowej USA dla obywatela współczesnych Stanów Zjednoczonych
b/ Rozumie i docenia znaczenie udziału państwa w rozstrzyganiu wielkich konfliktów międzynarodowych dla procesu integracji społeczeństwa amerykańskiego
c/ Potrafi zająć własne stanowisko wobec kontrowersji w amerykańskich i europejskich ocenach znaczenia udziału USA w I wojnie światowej
Kryteria oceniania
Obecność na zajęciach i aktywny udział w nich (60%); przynajmniej jedna prezentacja na temat związany z omawianymi kwestiami i zaakceptowany przez prowadzącego (20%); praca pisemna o objętości 10 stron, lub dwie po 5 stron, spełniające powyższe wymogi (20%); krótkie indywidualne omówienie zajęć z prowadzącym przed uzyskaniem zaliczenia.
Literatura
* Annals of America Chicago 1976, t. 13 i 14
* Henry S. Commager (ed.) Documents of American History 9th edition, Englewood Cliffs, N. Jersey 1973, t. 2
* Anna Cipriano Venzon (ed.) The United States In the First Word War. An Encyclopedia N. York-London 1995
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: