Języki, narody i polityka 4208-Jnp-OG

Celem wykładu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy na temat polityki językowej i zjawisk politycznych związanych z językiem jak również przedstawienie głównych cech sytuacji językowej i jej ewolucji na świecie. Wykład będzie się koncentrował na politycznym charakterze języka: na relacjach między kształtem języka i procesem tworzenia standardowych języków narodowych z jednej strony, a polityką, gospodarką, demografią, itd., z drugiej strony. Wykład zademonstruje podwójny związek miedzy językiem a polityką: język jako wynik politycznej (a także ekonomicznej, demograficznej, psychologicznej) ewolucji danych krajów i społeczeństw, i język jako jedna z determinant ewolucji sytuacji politycznej (np. konflikty językowe na Ukrainie, w Kanadzie, Belgii, byłej Jugosławii, kontrowersje wokół statusu języka/dialektu śląskiego, językowej organizacji Unii Europejskiej itd.). Wykład dostarczy także podstawowej wiedzy na temat gramatyki i innych cech wewnątrzjęzykowych, zwłaszcza jeśli grają one rolę polityczną rozróżniania społeczności językowych lub w inny sposób tworzą problemy polityczne. Wykład nie jest na temat języka polityków, chyba że ich przemówienia lub sposób mówienia mają związek z kwestią polityczno-językową.

Koordynatorzy przedmiotu

Roman Szul

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

zdalnie

Efekty kształcenia

W zakresie wiedzy student:
(1) Wymienia i opisuje cechy strukturalne i funkcje języka oraz klasyfikacje języków i rodzajów pisma. (2) Opisuje przestrzenne, społeczne i polityczne skutki zróżnicowań językowych (3) Charakteryzuje sytuację językową na świecie, jej ewolucję i mechanizmy w ujęciu przestrzennym . (4) Opisuje główne współczesne konflikty polityczno-językowych na świecie (K_W04).
W zakresie umiejętności
(1) Samodzielnie interpretuje problemy z dziedziny polityczno-językowej, np. konflikty polityczno-językowej w różnych krajach świata . (2) Rozróżnia główne języki świata i systemy pisma).
W zakresie kompetencji społecznych
(1) Ma świadomość swojej roli społecznej w kontekście otwartości na różne kultury (K_K06). (2) Jest ciekawy kulturowo-językowego i politycznego zróżnicowania świata (K_K06).

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny

Ostateczna ocena jest wynikiem uzyskanym na egzaminie skorygowanym o ewentualne punkt(y) wynikające z obecności.

Literatura

1. R. Szul, Język, Naród, Państwo. Język jako zjawisko polityczne, PWN Warszawa 2009.
2. R. Szul, Kwestia językowa w dziejach. Zarys problematyki. (w) Granice, mniejszości narodowe i religijne, dziedzictwo, pod red. Andrzeja Rykały, “Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”, tom 1 (2012), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012, ss. 69-94.
3. R. Szul, Minorities, Regions, Migrants and Changes in Language Policies in Europe (in) The New European Frontiers, edited by Milan Bufon, Julian Minghi and Anssi Paasi, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne, 2014, pp. 304-325.
4. R. Szul, Kwestia językowa we współczesnym świecie, „Studia Regionalne i Lokalne” (Warszawa), Nr. 2 (12), 2003, pp.29-54.
5. R. Szul, Sytuacja językowa w Europie. Między regionalizmem a integracją europejską, „Studia Regionalne i Lokalne” (Warszawa), Nr. 3 (13), 2003), pp.29-60.
6. R. Szul, Język i naród. Tożsamość i identyfikacja w Unii Europejskiej (w) Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów , pod red. A. Tucholskiej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010 ss. 55-76.
7. R. Szul, Tożsamość europejska a kwestia językowa w Unii Europejskiej, „Studia Regionalne i Lokalne”, Nr 4 (30) 2007 ss. 66-76.
8. Peter Burke: Języki i społeczności w Europie wczesnonowożytnnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2009.
9. Nicholas Ostler., 2006, Empires of the Word. A Language History of the World. Harper Perennial, London, New York, Toronto and Sydney.
10. Robert McColl Millar, Language, Nation and Power. An Introduction, Palgrave Macmillan, Basingstoke 2005.
11. John E. Joseph, Language and Identity. National, Ethnic, Religious, Palgrave Macmillan, Basingstoke 2004.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 4208-Jnp-OG w USOSweb