Ameryka Łacińska i Karaiby w okresie kolonialnym 4206-OK-I-AŁKOK
Tematy spotkań:
Odkrywanie Nowego Świata – przesłanki wypraw odkrywczych; uwarunkowania polityczne i gospodarcze
Eksploracja i kolonizacja obszaru Karaibów (XV-XVI wiek)
Podbój obszaru mezoamerykańskiego (Państwo Azteków, ziemie Majów) – uczestnicy, przebieg, konsekwencje kontaktu.
Podbój obszarów regionu andyjskiego (Państwo Inków, Ziemie Mapuchy) – uczestnicy, przebieg, konsekwencje kontaktu.
Organizacja terytoriów kolonizacji hiszpańskiej (Nowa Hiszpania, Wicekrólestwo Peru). Rywalizacja mocarstw europejskich w zachodniej hemisferze.
Rola Kościoła katolickiego w organizacji i funkcjonowaniu kolonii; działalność misyjna.
Kształtowanie społeczeństwa kolonialnego XVI – XVIII wiek: stratyfikacja społeczna, status prawny, system ka-stowy.
Podstawy i rozwój ekonomiczny Hispanoameryki: „wymiana kolumbowa”, handel, system niewolniczy.
Obecność portugalska w Brazylii – odmienny model kolonizacji.
Ameryka Łacińska XVIII wieku – reformy burbońskie, rywalizacja międzynarodowa.
Ameryka Łacińska przełomu XVIII i XIX w: niezadowolenie Kreoli, oświecenie amerykańskie.
Dążenia niepodległościowe: uwarunkowania geopolityczne, geneza ruchów narodowotwórczych.
Haiti i rewolucja niewolników. Cesarstwo Brazylijskie.
Podsumowanie okresu kolonialnego.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Uczestnik kursu posiada wiedzę na temat organizacji społeczno-politycznej społeczeństw okresu kolonialnego.
Dysponuje wiedzą na temat różnorodnych teorii społecznych i politycznych kształtujących społeczeństwa latynoamerykańskie w wymiarze instytucjonalnym i nieformalnym.
Uczestnik kursu potrafi dostrzegać przyczyny powstawania i dokonać analizy procesów społecznych i politycznych zachodzących w społeczeństwach latynoamerykańskich do początków XIX wieku.
Potrafi wyjaśniać podstawowe wydarzenia, a także rolę wybranych po-staci i instytucji z okresu kolonialnego, od czasów konkwisty do czasów zniesienia władzy metropolitalnej.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny. Należy uzyskać minimum 60% punktów (część testowa, pojęcia, mapy). Do egzaminu obowiązuje materiał omawiany podczas zajęć oraz wskazane lektury uzupełniające.
Egzamin pisemny pozwoli zweryfikować wiedzę studenta na temat podstawowych zagadnień dotyczących społecznego, politycznego i gospodarczego zróżnicowania Ameryki w okresie kolonialnym oraz wykaże jego umiejętność posługiwania się mapą.
Oceniana będzie umiejętność opisania i właściwego zinterpretowania zjawisk oraz znajomość kluczowych faktów z historii Ameryki Łacińskiej i Karaibów okresu kolonialnego.
Egzamin odbędzie się 13 czerwca, 12.00-13.30
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa:
Cortés, Hernán, Listy o zdobyciu Meksyku, Gdańsk, 1997
Diaz del Castillo, Bernal, Pamiętnik żołnierza Korteza czyli Prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii, wybór, przekład i przypisy Anna Ludwika Czerny, MON, Warszawa 1962.
Dzieje Ameryki Łacińskiej, red. Tadeusz Łepkowski, Książka i Wiedza, Warszawa 1977, t. I.
Eakin, Marshall. Historia Ameryki Łacińskiej, WUJ Kraków 2008 (szczególnie rozdziały: Ludy i Kultury Ameryki, s. 25-36; Ziemia i praca, s. 93-112; Reformy i rewolucje; Niezadowolenie Kreoli, s. 147-172).
Listy o odkryciu Ameryki, wstęp i przypisy Jan Kieniewicz, Novus Orbis, Gdańsk 1995.
Kamen, Henry. Imperium Hiszpańskie, Bellona, Warszawa 2008 (szczególnie rozdział: Nowy Świat, s. 143-171).
Kula, Marcin. Historia Brazylii, Ossolineum 1987 (szczególnie rozdział II: Kolonia, s. 10-22; 26-29).
Magidowicz, Igor. Historia poznawania…, PWN, Warszawa 1979 (rozdział: Cortés i podbój Meksyku, s. 197-222).
Nowa Historia Meksyku, tłum. Sarah Kuźmicz, El Colegio de México, PWN Warszawa, 2016 (szczególnie rozdzia-ły IV – VII, s. 172-353).
Parry J.H., Morskie Imperium Hiszpanii, Gdańsk 1983 (szczególnie rozdziały: Zdobywcy, s. 69-83; Społeczeństwo konkwisty, s. 84-101).
Szyszka, Tomasz. Zmagania ewangelizacyjne w Ameryce…, w: M. Gawrycki (red.), Dzieje kultury latynoamery-kańskiej, Warszawa 2010, s. 120-130.
Lektury do poszczególnych tematów będą polecane w trakcie kursu.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: