Przedmiot nie jest aktualnie prowadzony!

Kod Erasmus: 14.6

Kod ISCED: 0312

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Centrum Studiów Latynoamerykańskich (CESLA) (dla: Uniwersytet Warszawski)

Związany z programami studiów:

Państwo wielonarodowe w Ameryce Łacińskiej: reformy ustrojowe a prawa indiańskie 4206-FS133-OG

Zajęcia mają charakter specjalistyczny i podejmują problematykę fundamentalnych procesów zachodzących w regionie latynoamerykańskim od kilku ostatnich dekad, dot. przeobrażeń charakteru państwa, modeli demokratycznych (nowe formy demokracji) i relacji państwo-obywatele w kontekście wprowadzania politycznych praw indiańskich i włączania indiańskich tradycji polityczno-organizacyjnych w obręb systemów państwowych.
Tematem zainteresowań zajęć są reformy systemowe wybranych państw latynoamerykańskich pod kątem uznania wielokulturowego i/lub wielonarodowego charakteru społeczeństw oraz pod kątem wdrażania politycznych praw indiańskich tj. prawo do terytorialnych autonomii polityczno-administracyjnych, własnego sądownictwa (pluralizm prawny), czy specyficznych systemów politycznych opartych na własnych tradycjach indiańskich (usos y costumbres).
Punktem wyjścia dla podejmowanej problematyki jest analiza różnic pomiędzy koncepcją zunifikowanego państwa narodowego i liberalnej koncepcji demokracji a realiami silnie zróżnicowanych etnicznie i kulturowo społeczeństw latynoamerykańskich (przede wszystkim tymi z dużym odsetkiem ludności indiańskiej), a co za tym idzie, koncepcją państwa wielokulturowego/wielonarodowego.
Równolegle, podejmowane jest zagadnienie różnic między liberalną i indiańskimi koncepcjami obywatelstwa (form uczestnictwa/relacji obywateli z państwem).
Po wstępnym zapoznaniu się z sytuacją ludności indiańskiej w poszczególnych krajach latynoamerykańskich pod kątem specyficznych praw politycznych, studenci mają możliwość zgłębienia wiedzy nt. zaszłych bądź zachodzących procesów instytucjonalnych reform państwa (w tym reform konstytucyjnych) pod kątem wdrażania specjalnych politycznych praw indiańskich oraz uzyskania wiedzy nt. uczestnictwa przedstawicieli indiańskich (np. poprzez ruchy społeczne) we wspomnianych procesach oraz uwarunkowań politycznych, instytucjonalnych, czy organizacyjnych warunkujących te uczestnictwo.
Zajęcia są również okazją do zapoznania się z kwestiami zależności między prawnym definiowaniem ludności indiańskiej a sposobami reakcji tejże na działania państwa, wpływu prawnego definiowania na postawy i działalność grup indiańskich oraz wpływu formalnego wdrażania politycznych praw indiańskich na zdolność ludności indiańskiej do kreatywnej adaptacji do zmieniających się okoliczności instytucjonalno-prawnych (m.in. kwestia petryfikacji tradycji organizacyjno-politycznych).

Zakres tematów
1. Państwa narodowe a państwa wielokulturowe i wielonarodowe; uniwersalizm i inkluzja polityczna a różnorodność etniczna/kulturowa i prawa specjalne
2. obywatelstwo – liberalna i indiańskie koncepcje, forma uczestnictwa/relacji obywateli z państwem
3. Współczesna sytuacja prawna ludów rdzennych w państwach AŁ; wachlarz politycznych postulatów indiańskich dot. sfery instytucjonalnej państwa – pluralizm prawny, autonomie terytorialne, indiańskie modele systemów polityczno-administracyjnych
4. Reformy państwa, reformy konstytucji, ustawodawstwo dot. autonomii terytorialnych, pluralizmu prawnego, systemów politycznych
5. Uczestnictwo ruchów indiańskich w procesach reformy konstytucji/reformy instytucjonalnej państwa i uwarunkowania oraz rezultaty tego uczestnictwa
6. Kto kwalifikuje się do korzystania z kolektywnych praw politycznych dla ludności indiańskiej? – kwestia prawnych definicji indiańskości/kryteriów uznawania praw indiańskich
7. Regulacje prawne a kwestia 'petryfikacji' form politycznych i tradycji organizacyjnych ludności indiańskiej

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Zajęcia mają charakter konwersatorium, tzn. opierają się na wspólnym dyskutowaniu poruszanych kwestii w grupie po uprzednim zapoznaniu się z rekomendowanymi lekturami/tekstami źródłowymi. Poznawanie problematyki odbywa się również poprzez wprowadzające/otwierające wykłady dot. poszczególnych tematów przewidzianych w programie zajęć, wspólną analizę materiałów dot. reform państwowych i realizacji politycznych praw indiańskich itd. Pożądana znajomość j. hiszpańskiego i angielskiego w stopniu umożliwiającym czytanie lektur ze zrozumieniem

Efekty kształcenia

Student po odbyciu kursu nabywa następujące efekty kształcenia:

w zakresie wiedzy:
- rozpoznaje złożone relacje między różnymi strukturami społeczeństw latynoamerykańskich a porządkiem prawnym, ekonomicznym i politycznym Ameryki Łacińskiej

- posiada szczegółową wiedzę o charakterze dynamiki wybranych struktur i instytucji społecznych w Ameryce Łacińskiej

w zakresie umiejętności:
- posiada umiejętność merytorycznego argumentowania na podstawie własnych poglądów i poglądów innych, wraz z umiejętnością formułowania wniosków i tworzenia syntetycznych podsumowań

- krytycznie analizuje i interpretuje propozycje rozwiązania rzeczywistych latynoamerykańskich problemów społecznych, politycznych i gospodarczych oraz ocenia ich skuteczność

Kryteria oceniania

kryteria oceny końcowej:
- uczestnictwo w zajęciach (na podstawie listy obecności)
- końcowe zaliczenie pisemne

Literatura

Teksty konstytucji państwowych wybranych krajów.

Andolina, R. (2003) ‘The Sovereign and its Shadow: Constituent Assembly and Indigenous Movement in Ecuador’, Journal of Latin American Studies, 35:721–750.

Assies, W., van der Harr, G., Hoekema, A. (eds.) (2000) The challenge of diversity. Indigenous peoples and reform of the State in Latin America. Thela Thesis: Amsterdam (Wybór)

Barié, C. (2003) Pueblos indígenas y derechos constitucionales en América Latina: un panorama, 2da edición., Bolivia: Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas, Gobierno de México, Abya Yala, Banco Mundial.

de Sousa Santos, B. (2010) Refundacion del Estado en America Latina. Perspectivas desde una epistemologia del Sur, Instituto Internacional de Derecho y Sociedad: Lima

Carlsen, L. (1999) Autonomia indigena y usos y costumbres: la innovacion de la tradicion, Revista Chiapas 7: 45-70.

Cerda Garcia, A. (2011) Imaginando Zapatismo. Multiculturalidad y autonomia indigena en Chiapas desde un municipio autonomo, Universidad Autonoma Metropolitana: Mexico (WYBÓR)

Colque, G. (2009) Autonomías indígenas en tierras altas (wybór)

Díaz Polanco, H. (1998) ‘La Autonomía, demanda central de los pueblos indígenas: significado e Implicaciones’, in: V. Alta et al. (eds,) Pueblos indígenas y estado en América Latina, pp. 213-218. Quito: Universidad Andina Simon Bolivar.

Díaz Polanco, H. (1997) Indigenous peoples in Latin America. The quest for self-determination, Westview Press: Boulder (CO) (Wybór)

Galindo, M. (ed.) (2007) Visiones aymaras sobre las autonomías, PIEB: La Paz

Gonzalez, M. (et. al.) (2010) La autonomia a debate. Autogobierno indigena y Estado plurinacional en America Latina, FLACSO: Quito (Wybór)

Gutierrez Chong, N. (2010) “Indigenous Political Organisations and the Nation-State: Bolivia, Ecuador, Mexico”, Alternatives: Global, Local, Political, 35: 259-68.

Hale, C. (2004) ‘Rethinking Indigenous Politics in the Era of the ‘Indio Permitido’’, NACLA Report on the Americas 38 (2): 16-20.

Imbert, P. (2011) Multiculturalism in the Americas. Canada and the Americas, University of Ottawa: Ottawa (WYBÓR)

Krzywicka, K. (2011) Situacion juridica de los pueblos indigenas en Venezuela. Dilemas de representacion y participacion, Revista del CESLA 14: 73-107.

Kymlicka, W. (2001) Politics in vernacular: nationalism, multiculturalism and citizenship, Oxford University Press: Oxford (WYBÓR)

Lazar, S. (2008) El Alto, rebel city. Self and citizenship in Andean Bolivia (wprowadzenie), Duke University Press: Durham & London

McNeish, J. (2008) ‘Beyond the Permitted Indian? Bolivia and Guatemala in an Era of Neoliberal Developmentalism’, Latin American and Carribean Ethnic Studies 3 (1): 33-59.

De Munter, K., Salman, T. (2009) “Extending political participation and citizenship: pluricultural civil practices in contemporary Bolivia”, Journal of Latin American and Caribbean Anthropology 14 (2): 432-56.

Posern-Zieliński, A. (2005) Między indygenizmem a indianizmem, UAM: Poznań (Rozdział 2)

Postero, N. (2007) Now we are citizens. Indigenous politics in postmulticultural Bolivia, Stanford: Stanford University Press

Sieder, R. (ed.) (2002) Multiculturalism in Latin America: indigenous rights, diversity and democracy, New York: Palgrave Macmillan (Rozdziały 1, 2)

Stavenhagen, R. (2002) The Return of The Native: The Indigenous Challenge in Latin America, London: University of London.

Ticona, E. (2003) “El Thakhi entre los Aimara y los Quechua o la democracia en los gobiernos comunales” w: Ticona, E. (ed.) Los Andes desde los Andes, Ediciones Yachaywasi: La Paz, ss. 125-146.

Van Cott, D.L. (2008), Radical democracy in the Andes, New York: Cambridge University Press (Wybór)

——— (1996) ‘Prospects for Self-determination of Indigenous Peoples in Latin America: Questions of Law and Practice, Global Governance 2: 43-64

——— (2003) ‘Andean Indigenous Movements and Constitutional Transformation: Venezuela in Comparative Perspective’, Latin American Perspectives 30 (1): 49-69.

——— (2000) “A political analysis of legal pluralism in Bolivia and Colombia”, Journal of Latin American Studies 32 (1): 207-34 LUB (2000) The friendly liquidation od the past: the potics of diversity in Latin America, Pittsburgh: The University of Pittsburgh Press (Wybór)

——— (2001) ‘Explaining Ethnic Autonomy Regimes in Latin America’, Studies in Comparative International Development 35 (4): 30-58.

Wilhelmi, M. La construccion de la autonomia indigena. Hacia el Estado intercultural como nueva forma de Estado, referat konferencyjny.

Yashar, D. (2005) “Citizenship regimes, the state, and ethnic cleavages” w: Contesting citizenship in Latin America: the rise of indigenous movements and the postliberal challenge, New York: Cambridge University Press, ss. 31-53.

Zegada, T. (ed.) (2007) En nombre de las autonomías, PIEB: La Paz

Zibechi, R. (2006) Dispersar el poder. Los movimientos como poderes antiestatales, rozdział 6. “Estado Aymara”, Textos rebeldes: La Paz

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 4206-FS133-OG w USOSweb